Пыдзафэхэр шIуагъэ къытэу гъэфедэгъэнхэр
Адыгеим имэкъумэщ хъызмэт ыкIи былымхъуным къапыкIырэ пыдзафэхэм якъыдэгъэкIыжьын ишIуагъэкIэ республикэм щагъэфедэрэ энергием ипроцент 15 къагъэнэжьын алъэкIыщт.
Шъолъырым биоэнергетическэ къэкIуапIэу иIэр гъэунэфыгъэнымкIэ программнэ модуль Адыгэ къэралыгъо университетым ишIэныгъэлэжьхэм агъэхьазырыгъ. Былымышъхьэу ыкIи лэжьыгъэ шIапIэу яIэр агъэнафэзэ, ахэм къапыкIырэ пыдзафэхэм шIуагъэу къатыщтыр аушэтыщт.
Лъэпкъ проектэу «Наука и университеты» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу Адыгэ къэралыгъо университетым щагъэпсыгъэ лабораторием IофшIэнхэр щырагъэкIокIых. Ащ иIофышIэхэу Павел Бучацкэр, Стефан Онищенкэр, Семен Теплоуховыр ыкIи Тимофей Бычковыр программэм изэхэгъэуцон дэлэжьагъэх.
Адыгэ Республикэм иэкономикэ мэкъумэщ хъызмэтым чIыпIэ гъэнэфагъэ щеубыты. Республикэм ичIыгухэм япроцент 42-м мэкъумэщ лэжьыгъэхэр къащагъэкIы. Процент 60-р — къэкIыхэрэм, былымхъуным процент 40-р аубыты. Ахэм къапыкIырэ пыдзафэхэм биологическэ гъэстыныпхъэ ахашIыкIын алъэкIыщт. ШIуагъэ къытэу пыдзафэхэр гъэфедагъэхэ хъумэ, тыкъэзыуцухьэрэ дунаим хатIупщыхьэрэ «парниковый газ» зыфаIорэр нахь макIэ хъущт.
Программнэ модулым иушэтын къызэригъэлъэгъуагъэмкIэ, мэкъу-мэщым ипыдзафэхэм шIуагъэ къатыщт. Биогазыр анахь федэ къэзыхьыхэрэ гъэстыныпхъэхэм ащыщ. ГущыIэм пае, биогаз кубическэ метрэр гъэстыныпхъэ шхъонтIэ кубическэ метрэ 0,8-м, бензин килограмм 0,6-м, кудэ килограмм 0,7-м, пхъэ килограмм 1,5-м е «брикетированное биотопливо» зыфаIорэм фэдэ килограмми 3 фэдиз мэхъу.
Мэкъумэщ хъызмэтым къыпыкIырэ пыдзафэхэм энергие къэтынымкIэ шIуагъэ апылъыми, икъу фэдизэу ар агъэфедэрэп. Мыщ епхыгъэ ушэтынхэр щыIагъэхэп, джы модулым ишIуагъэкIэ ахэм нахь зарагъэушъомбгъун мурад яI.
Адыгэ къэралыгъо университетым
ипресс-къулыкъу.