Top.Mail.Ru

ИкIыгъэ илъэсым изэфэхьысыжьхэр

Image description
АР-м и Парламент

АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм 2025-рэ илъэсэу къихьагъэмкIэ апэрэ зэхэсыгъоу ты­гъуасэ иIагъэм икIыгъэ 2024-м Парламентым Iофэу ышIагъэр щызэфахьысыжьыгъ, федеральнэ Гупчэм фэгъэзэгъэ джэпсалъэ щаштагъ, ­республикэ хэбзэгъэуцугъэхэм афашIыщт зэхъо­кIыныгъэхэм япроектхэм щатегущыIагъэх.

Я XLIII-рэ зэхэсыгъом хэлэ­жьагъэх АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, федеральнэ ыкIи шъолъыр къулыкъухэм, на­роднэ депутатхэм я Советхэм япащэхэр, нэмыкIхэр. Iоф­тхьабзэр зэрищагъ Парламентым и Тхьаматэ игуадзэу Iэщэ Мухьамэд.
Депутатхэр зытегущыIагъэхэм ащыщ аттракционхэм язытет ыкIи ахэм ягъэфедэн къэралыгъор зэрэлъыплъэрэм, цIыфыр зэрыпсэун ылъэкIыщт ахъщэ анахь макIэм, АР-м ыпашъхьэ гъэхъагъэ щызиIэхэм афагъэ­нэфэгъэ ахъщэ тедзэм, мэкъу­мэщ хъызмэтым ичIыгухэм лэ­жьыгъэшIу къатыным фытегъэпсыхьэгъэ IофшIэным, ныбжьыкIэ политикэм, нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэ­хэм афашIыщт зэхъокIыныгъэ­хэм афэгъэхьыгъэ законхэр, законопроектхэр.
Джэпсалъэу Адыгеим и Парламент идепутатхэм агъэхьазырыгъэр хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэкIодагъэхэм е зыдэщыIэр амышIэу кIодыгъэхэм афэгъэхьыгъ. Ахэм яунагъохэм ахъщэ тынэу къатефэрэр агъэ­псыным фэшI дзэ комиссариатым рахьылIэн фэе тхылъхэр ЗАГС-м къыIахынхэм Iофы­гъо­хэр къыпэкIых. Сыда пIомэ хэбзэгъэуцугъэу непэ щыIэм къызэрэдэлъытагъэмкIэ, щымыIэжьхэм е кIодыгъэхэм яIа­хьылхэри, комиссариатри ащ фэдэ тхылъхэм акIэупчIэнхэу фитыныгъэ яIэп.
Ащ фэшI тидепутатхэм федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм зэхъо­кIыныгъэхэр фэшIыгъэнхэ фаеу алъытагъ ыкIи УФ-м юстици­емкIэ иминистрэу Константин Чуйченкэмрэ цIыфхэм яфитыныгъэхэмкIэ Уполномоченнэу Татьяна Маскальковамрэ афэгъэзэгъэ джэпсалъэ аштагъ.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм икIыгъэ 2024-рэ илъэ­сым Iофэу ышIагъэр къызэфи­хьысыжьыгъ Парламентым и Тхьаматэ игуадзэу Цэй Эдуард. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, илъэсым зэхэсыгъо 12 яIагъ, Iофыгъо 221-мэ ахэплъагъэх, унэшъо 23-рэ, хэбзэгъэуцугъи 125-рэ аштагъ.
Цэй Эдуард къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, яхэбзэихъухьан Iоф­шIэн анахьэу зыфэгъэзэгъа­гъэхэм ащыщ хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэмрэ ахэм яунагъохэмрэ IэпыIэгъу ятыгъэныр. Мы лъэныкъомкIэ хэбзэгъэуцугъэу аштагъэхэм ащыщых транспортым пае хэ­бзэIахьхэм ятынкIэ фэгъэкIо­тэнхэр яIэнхэм, дзэкIолIхэми, яуна­гъохэми ыпкIэ хэмылъэу юридическэ IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэным, операцием хэла­жьэ­хэрэм янэ-ятэу нэжъ-Iужъ хъугъэхэм ыпкIэ хэмылъэу ме­дицинэ IэпыIэгъу ятыгъэным афэгъэхьыгъэхэр.

АР-м и Парламент


ДзэкIолIхэм унэ щашIыным е щагу хъызмэт щагъэпсыным пае чIыгу Iахь аштэнэу фитыныгъэ яI. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэу, кIэлэцIыкIу ибэхэм е лъыплъэн имыIэу къэнагъэхэм ахэлъытагъэхэр ахэм апэ рагъэшъызэ чIыгухэр аратых.
Джащ фэдэу тидзэкIолIхэм якIэлэцIыкIоу гурыт еджапIэхэм, колледжхэм ачIэсхэм ыпкIэ хэмылъэу шхын стыр аIэкIагъа­хьэ, хэкIодагъэхэм ясабыйхэм еджэфэхэкIэ, аныбжь зынэсыгъэм емылъытыгъэу, а фитыныгъэр агъэфедэн алъэкIыщт. Ахэм ыпкIэ ытызэ сэнэхьат зэ­ригъэгъотынэу чIэхьагъэ ахэт­мэ, бюджет ахъщэкIэ еджэнэу зигъэзэжьын фит. Мыхэр зэкIэ шъолъыр хэбзэгъэуцугъэу Парламентым ыштагъэхэм къады­хэлъытагъэх.
2024-рэ илъэс псаум хэу­шъхьафыкIыгъэ дзэ операцием епхыгъэ IофшIэнхэм къадыхэлъытагъэу зэуапIэм пэблэгъэ районхэм шIушIэ IэпыIэгъу мы­зэу, мытIоу депутатхэм афатIупщыгъ, партиехэм яIофтхьабзэ­хэм ахэлэжьагъэх, дзэкIолIхэм яунагъохэм, ягупсэхэм адэжь щыIагъэх.
УФ-м и Президент иунашъоу сабыибэ зэрыс унагъохэм социальнэ IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэ­ным фэгъэхьыгъэр пхырыщы­гъэным фэшI республикэ закон 12 ыкIи федеральнэ къэралыгъо хэбзэ къулыкъухэм афэгъэзэгъэ джэпсэлъищ гъэрекIо депутатхэм аштагъ. Унагъом, ным, тым ыкIи кIэлэцIыкIухэм афэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм зэхъокIыныгъэу фашIыгъэр ахэм ащыщ. Ащ ишIуагъэкIэ сабыищ е на­хьы­бэ зэрыс унэгъо Iужъум истатус пIэлъэ гъэнэфагъэ имы­Iэнэу хъугъэ.
Илъэсэу икIыгъэм аштэгъэ хэбзэгъэуцугъэхэм ащыщ унагъом ящэнэрэ ыкIи ащ къыкIэлъыкIорэ кIэлэцIыкIоу къихъу­хьагъэм пае зэтыгъоу къатырэр щылэ мазэм и 1-м къыщыублагъэу сомэ мини 100-м зэрэ­нэсыгъэм фэгъэхьыгъэр. Джа охътэ дэдэм къыщегъэжьагъэу бзылъфыгъэ ныбжьыкIэу илъэс 26-м зыныбжь шIомыкIыгъэм апэрэ е ятIонэрэ сабый къыфэ­хъугъэмэ, зэтыгъо ахъщэ ты­нэу сомэ мин 25-рэ фагъэкIощт. Ащ фэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъи де­путатхэм аштагъ.
Джащ фэдэу унагъоу зигъот макIэм ис зихэхъогъур сэнэхьат зыщарагъэгъотырэ еджапIэм ыпкIэ хэлъэу чIэхьагъэу дэгъоу е дэгъу дэдэу еджэмэ, ны-тыхэм атырэ ахъщэм ипроцент 30 фэдиз компенсациеу къыратыжьыщт.
Сабыищ е нахьыбэ зиIэ унагъохэм ыпкIэ хэмылъэу чIыгу Iахьхэр ятыгъэнхэм фэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэр унэгъо ныбжьы­кIэхэм лъэшэу къашъхьапэхэрэм ащыщ. Цэй Эдуард къызэриIуа­гъэмкIэ, ащ фэгъэхьыгъэ законыр зыщыIэм къыщыублагъэу сабыибэ зыпIурэ нэбгырэ 4803-рэ учетым хагъэуцуагъ, унэ щашIынэу е щагу хъызмэт ща­гъэпсынэу чIыгу Iахь 4478-рэ атыгъ.
А зэпстэумэ анэмыкIэу, УФ-м и Федеральнэ ЗэIукIэ ыкIи Къэралыгъо Думэм фэгъэзэгъэ джэпсэлъэ 11 агъэхьыгъ. Ахэр кIэлабэ зиIэ ны-тыхэм япенсие, кIэлэцIыкIу сымаджэм лъыплъэ­рэм ыпкIэ зыхэлъ зыгъэпсэфыгъо уахътэ етыгъэным, ны-тыхэм кIэлэпIупкIэр зэратырэм, зыпари зылъымыплъэрэ былымэу урамхэм атетхэм, зэгъэшIужь хьыкумышIхэм яIофшIэн, об-щест­веннэ чIыпIэхэм язэтегъэ­псы­хьан, нэмыкIхэм афэгъэ­хьыгъэх.
Джащ фэдэу цIыфэу закъы­фэзгъазэхэрэм ягумэкIыгъохэм Iоф зэрадашIэрэм, Урысыем и Къыблэ шъолъыр ипарламентхэм я Ассоциацие, Урысыем ихэбзэихъухьэхэм я Совет ахэп­лъэнхэу лъэныкъо зэфэ­шъхьафыбэхэмкIэ кIэщакIо зы­фэхъугъэхэр зэрэхалъхьэхэ­рэм Парламентым ипащэ игуадзэ къатегущыIагъ.
ТапэкIи тиIофшIэн анахь шъхьаIэу зыфэгъэзэгъэщтыр къэралыгъом ипащэ иджэпсалъэ къыщыхигъэщыгъэ политическэ стратегием игъэцэкIэн. Хэгъэгу зэошхом ТекIоныгъэр къызщыдахыгъэр илъэс 80 зэрэхъурэр хэдгъэунэфыкIыщт ыкIи Уры­сыем и Президентэу Владимир Путиным унашъоу къышIыгъэм тетэу Хэгъэгум иухъумакIохэм ар афэгъэхьыгъэщт. МэфэкI Iофтхьабзэхэм тырязэхэщэкIоныр, тахэлэжьэныр, Хэгъэгу зэ­ошхом итарихъ шъыпкъэ, дунаир фашизмэм щыухъумэ­гъэным пае зыпсэ зытыгъэ тятэхэм, тятэжъхэм яшIэжь гъэ­пытэгъэным тиIахь хэтлъхьаныр, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм таде­Iэныр типшъэрылъ шъхьаIэхэм ащыщых. Республикэм ихэбзэ къутэмэ пстэумэ зэпхыныгъэ зэдыряIэу зэрэзэдэлажьэхэрэр Адыгеим хэхъоныгъэхэр ышIынхэм тапэкIи зэрэфэIорышIэщтым сицыхьэ телъ,къыIуагъ АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэ игуадзэ.
ХЪУТ Нэфсэт.