ЦIыфышъхьэм хэхъоным фэIорышIэщт
2025-рэ илъэсым ищылэ мазэ и 1-м къыщегъэжьагъэу лъэпкъ проектыкIэу «Унагъу» зыфиIорэм ипхырыщын АР-м щаублагъ. Ар УФ-м и Президент игукъэкIыкIэ агъэхьазырыгъ.
Пшъэрылъ шъхьаIэу иIэр — унагъом иинститут IэпыIэгъу фэхъугъэныр, унэгъокIоцI хэбзэшIу зэфыщытыкIэхэр гъэпытэгъэнхэр ыкIи унагъохэм ясоциальнэ Iофыгъохэр зэшIохыгъэнхэр.
— Ахъщэ IэпыIэгъу къызэратыщт шъолъырхэм Адыгэ Республикэри ащыщ хъугъэ. 2025 — 2027-рэ илъэсхэм къакIоцI ны ныбжьыкIэхэм ыкIи кIэлэцIыкIухэр зэрыс унагъохэм IэпыIэгъу афэхъугъэнымкIэ программэхэм япхырыщын пэIуагъэхьаным фэшI тишъолъыр илъэс къэс сомэ миллион 200 къыфыхагъэкIыщт, — щыхагъэунэфыкIыгъ АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ.
Сабыибэ зэрыс унагъохэм IэпыIэгъу афэхъугъэным фэшI республикэм амал зэфэшъхьафхэр щагъэцакIэх. Ахэм ащыщ коммунальнэ фэIо-фашIэхэм апкIэ тыгъэнымкIэ компенсациер, кIэлэцIыкIухэм апае ыпкIэ зыхэмылъ Iэзэгъу уцхэр ягъэгъотыгъэныр, кIэлэеджакIохэр ыкIи сэнэхьат зыщызэрагъэгъотырэ еджапIэхэм ачIэсхэр общественнэ транспортым ыпкIэ хэмылъэу рызекIонхэр, ящэнэрэ ыкIи ащ къыкIэлъыкIорэ сабый къызфэхъухэрэм республикэ бюджетым къикIэу зэтыгъо ахъщэ тын ятыгъэныр, унэгъо ныбжьыкIэм ыпкIэ хэмылъэу чIыгу Iахь къыратыныр, сабыи-
бэ зэрыс унагъохэм (зигъот макIэхэм) къарыкIыгъэхэм, гъэсэныгъэм иучреждениехэу гурыт сэнэхьат зыщызэрагъэгъотыхэрэм ачIэсхэу дэгъоу еджэхэрэм илъэс еджапкIэм ипроцент 30 афэгъэгъугъэныр.
Джащ фэдэу
джыри амалыкIэхэр агъэнэфагъэх:
— сабыибэ зэрыс унагъохэм къарыкIыгъэ кIэлэцIыкIухэр нэмыкI сэнэхьат феджэжьынхэр;
— музейхэр ыкIи къэгъэлъэгъонхэр къаплъыхьанхэр;
— еджэгъу илъэсыкIэм ехъулIэу спорт ыкIи еджэн шъуашэр къазэрафащэфыщт субсидиер;
— гъот макIэ зиIэ унагъохэу кIэлэцIыкIухэр зэрысхэм ыпкIэ хэмылъэу анахь ящыкIэгъэ пкъыгъохэр къазыщаратыщт къулыкъоу «Пункт проката» зыфиIорэм иIофшIэн ыублагъ;
— 2025-рэ илъэсым щылэ мазэм и 1-м къыщегъэжьагъэу зэтыгъо ахъщэ тынэу сабый ежэхэрэ бзылъфыгъэхэу мафэрэ еджэхэрэм афагъэнэфагъэр;
— мы илъэсым ищылэ мазэ и 1-м къыщегъэжьагъэу республикэм щыпсэурэ ныхэу зыныбжь илъэс 26-м шIомыкIыгъэхэу апэрэ ыкIи ятIонэрэ сабый къызфэхъухэрэм ахъщэ тынэу афагъэнэфагъэр.
Шъугу къэдгъэкIыжьын, 2012-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу АР-м ящэнэрэ ыкIи ащ къыкIэлъыкIорэ сабый къызфэхъугъэхэм зэтыгъо ахъщэ IэпыIэгъоу сомэ мин 50 араты. 2024-рэ илъэсым а IэпыIэгъур унэгъо 920-мэ аIукIагъ.
Джы а IэпыIэгъум 2025-рэ илъэсым ищылэ мазэ и 1-м къыщегъэжьагъэу фэдитIу къыхэхъуагъ ыкIи сомэ мини 100-м нэсыгъ.
— Мыщ фэдэ екIолIакIэ зиIэ IофшIэным шIуагъэ къеты, сабыибэ зэрыс унагъохэм япчъагъэ хэхъо. Мы уахътэм ехъулIэу республикэм ащ фэдэ унэгъо мини 9,6-м ехъу щэпсэу. Лъэпкъ проектыкIэу «Унагъу» зыфиIорэм ипхырыщын республикэм идемографие изытет нахьышIу шIыгъэным фэIорышIэщт, — къыIуагъ Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.