Мэзэ лъапIэр къэблагъэ
Быслъымэнэу дунаим тетхэм агъэлъэпIэрэ Рэмэзан мазэр къэблагъэ. ПэшIорыгъэшъэу зэрагъэнэфагъэмкIэ, гъэтхапэм и 1-м НэкIмазэр аублэнэу ары.
НэкIмазэм шIоу ыкIи шапхъэу пылъхэм, пшIэнэу щытхэм афэгъэхьыгъэу гущыIэгъу тыфэхъугъ Адыгэ Республикэм ыкIи Пшызэ шъолъыр ащыпсэурэ быслъымэнхэм я ДиндэлэжьапIэ имуфтий игуадзэу ХъокIо Заурбый.
Ащ къызэрэтфиIотагъэмкIэ, нэкIыр ислъам диным ипкъэуитфымэ ащыщ. НэкIмэзэ мазэм икъихьагъу мэзакIэр къызщылъагъорэм тефэн фае. Ащ къызэрэхигъэщырэмкIэ, нэкIыр зышIошъ мыхъоу, щэч зыгу къихьэрэм, умынэкIыми хъунэу зыIорэм гунахьышхо егъахъэ. Алахьталэм цIыф пстэуми нэкIыр къатырилъхьагъ. Сыд фэдэрэ IофышIоу Алахьым цIыфым къыфигъэшъошагъэм, нэкIым нэмыкIырэм, псапэу къыкIакIорэр гъэнэфагъэу щыт. Зы псапэр фэдипшIэу фегъэбагъо, фэдэ шъиблым негъэсы. НэкIмазэм псапэу къыкIакIорэр Тхьэм зыфаем фэдизэу къыритыжьыщт. Арэущтэу зыкIыщытыр Алахьым нэкIыр егъэлъапIэшъ ары. НэкIыр зыIыгъым ишъыпкъагъэ, ыгу илъ къэбзэныгъэр къегъэлъагъо. НэкIмазэм нахь мэзэ лъапIэ илъэсым хэтэп. Ащ быслъымэнхэр нахь зэпэблагъэ, зэфэгумэкIыжь ешIы.
— Мазэм къыкIоцI быслъымэн диныр зылэжьыхэрэм нэкIыр аIыгъын фае, шхэхэ, псы ешъохэ хъущтхэп. НэкIмэзэ мазэм икIыхьэгъэщтыр мэфэ 29 — 30. А уахътэм шIоу, псапэу цIыфым ышIэрэр мэбагъо. Зиакъыл къэкIуагъэр, унагъо ашIыным зыныбжь нэсыгъэ хэтрэ быслъымэни нэкIыр ыIыгъынэу тефэ. Тхьэм ар зытыриIэтыкIыгъэхэр бзылъфыгъэ зэпкъаджэхэр, быдзыщэ езыгъашъохэрэр (ежьым ыкIи сабыим къегоонэу мэщынэмэ), сымаджэхэр, гъогу тетхэр ары, ау ахэми ыужыкIэ а мафэхэр апщыныжьынхэ фае. Нэжъ-Iужъхэм, хэужъыныхьэгъэ уз зиIэхэм къин къащэхъумэ, нэкIыр аIыгъынэу щытэп. Ау якъарыу къыхьымэ, анэкIыныр яхьакъ. Ханэгъэ мэфэ пчъагъэм фэдизкIэ гъот макIэ зиIэ зы нэбгырэ ахэм агъэшхэн фае. Сымаджэу ащ тефэрэм е гъогум тетым ащ фэдиз мэфэ пчъагъэ ыужыкIэ ынэкIыжьынэу щыт, — къыIуагъ Заурбый.
Мы мазэм гъот зиIэхэм агухэр фэныкъохэм нахь афызэIухыгъэ мэхъу. НэмыкIхэм гукIэгъу афэпшIыным, тхьамыкIэмэ уалъыплъэным, уиIэмэ, зимыIэм ептыным, уимыIэмэ, гущыIэ дахэ нэмыIэми апэбгъохыным НэкIмазэм уафегъасэ. НэкIмазэм нэкI зыIыгъхэр ыгъэшхэнхэр, пчыхьэрэ хигъэIэжьынхэр быслъымэнымкIэ псапэ. НэкIым быслъымэныр щэIагъэм, нэмыкIхэм афигъэгъуным, афигъэкIотэным, мыгубжыным, ыбзэгу фэсакъыным афегъасэ. Мы мэзэ лъапIэм Тхьэм гунахьхэр афегъэгъу, псапэри афегъэбагъо.
НэкIым пылъ шапхъэхэм ягугъу къышIызэ муфтиим игуадзэ къызэриIуагъэмкIэ, пчэдыжь нэмазым ебгъэжьэнышъ, тыгъэр къохьэфэ уинэкI зыкъутэщтхэм защыбдзыен фае. Угу илъыри пшIэрэри зэдиштэу, Алахьым уфэразэу ущытын фае. Мы мазэм сэдакъэ птыныр, КъурIаным уеджэныр, фарз нэмазым иуахътэхэр блэмыгъэкIынхэр, тэрауихь нэмазыр чэщырэ пшIыныр псэпэшхоу щыт. НэкIмэзэ мазэм сэраш пшIыныр дэгъу. Сэрашым къикIырэр ар шхынэу нэкI зыIыгъыщтхэм пчэдыжь нэмазым иуахътэ къимыхьагъэу ашхырэр ары. Сэрашым нэкI зыIыгъхэм кIуачIэ къареты, нэкIыр псынкIэ къафешIы.
НэкIым къыхэбгъахьэ мыхъущтхэр. Пчэдыжь нэмазым къыщегъэжьагъэу тыгъэр къохьэфэ шхэхэ, псы, Iэзэгъу уц ешъохэ, зэшъхьэгъусэхэр зэгуахьэхэ хъущтэп. Хъуанэхэу, убэхэу, пцIы аусэу, ажэ къыдахьэрэр аIоу, яягъэ цIыфмэ арагъэкIымэ, нэкIым ипсэпагъэ агъэкIоды.
Ислъам диным фытыр, зэчат, сэдакъэ хэт. Зэчатэр мылъку зиIэ цIыфым имылъку (ахъщэми, лэжьыгъэми) хихын фае. Мылъку зимыIэм сэдакъэ еты. Ащ уахъти, хэхыгъи пылъэп, уиIэм щыщ горэ тхьамыкIэм еоты. Фытырыр зыми хахьэрэп. Зэзакъо НэкIмазэм ыкIэм птын фае. Уфаемэ, нэкIыр зэрэрагъажьэу птын уфит, ау Бирам нэмазыр рамыгъажьэзэ ар пшIэн фае. ЫкIэм нахь бгъэкIуатэмэ зыкIэнахьышIур тхьамыкIэм зыгорэ IэкIэлъэу Бирамым техьаным фэшI.
ЗынэкIырэ пстэуми, зымынэкIыгъэми, сабыими, ахэм ямызакъоу, НэкIмэзэ мазэр имыкIызэ къэхъугъэхэми фытырыр афэптынэу атефэ. Унагъом ис пэпчъ телъытагъэу ар аты. Сымаджэу щылъым, тхьамыкIэм, сабыибэ зиIэм (уиIахьылхэми хъущт) фытырыр ептынэу тефэ. Зэптыщтым нахь ищыкIагъэмэ, шхынкIэ фэохьы е ащ тефэрэ ахъщэр ептымэ, зыфаер къыщэфыщт.
— Мы мэзэ лъапIэм Тхьэм гунахьхэр афегъэгъу, псапэри афегъэбагъо. Алахьталэр цIыфым имэлэкIалIэ щыкIэрэкIэ арэп нэкIыр ащ къызфытырилъхьагъэр, ар гъогу зафэ теуцоным, хъярэу мы мафэм хэлъхэр къылъыIэсынхэм пае нахь. ЦIыфым ипсауныгъэ, идунэететыкIэ федэ фэхъунэу НэкIмазэм бэ хэлъыр: иIиман мэпытэ, зекIокIэ дэйхэм защедзые, Iэпкъ-лъэпкъыр егъэрэхьаты, цIыфхэр зэкъотынхэм, шIу зэрэлъэгъунхэм, гукIэгъу къахэфэным фегъасэх, — къыIуагъ ХъокIо Заурбый.