Сэнэхьат загъотыгъэ ужым гурыт ыкIи апшъэрэ медицинэ еджапIэхэм къачIэкIыгъэхэм шIокI имыIэу илъэ­сищэ Iоф ашIэн зэрэфаем фэгъэ­хьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм ипроект изэ­хъокIыныгъэхэр УФ-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ шъхьэихыгъэ къышIыгъ.

Ащ къызэрэщиIорэмкIэ, еджэн ужым Iоф зышIэн зымыдэхэрэм сэнэхьатыр ягъэгъотыгъэным пэIухьэгъэ ахъщэм фэдитIу тазырэу арагъэпщыныщт. Джырэ­кIэ а пчъагъэр илъэс еджэгъум тефэрэм фэдиз. ЗэхъокIыны­гъэхэр зыфэгъэхьыгъэр ыпкIэ хэмылъэу, бюджетым иамалкIэ еджагъэхэр ары. Ахэр къызды­хэлъытэгъэщтхэр Федеральнэ хэбзэгъэуцугъэу «УФ-м гъэсэны­гъэр зэрэщызэхэщагъэм фэгъэ­хьыгъ» зыфиIорэр ары. Зэхъо­кIыныгъэхэр заштэхэкIэ, 2026-м иIоныгъо мазэ и 1-м къыще-
гъэ­жьагъэу кIуачIэ иIэ хъущт. Джы­рэкIэ хэплъэнхэр макIох.
Хэбзэгъэуцугъэм ипроект къы­зэрэщыIуагъэмкIэ, специалист ныбжьыкIэхэу къэралыгъом ригъэджагъэхэр IофшIапIэм IухьанхэмкIэ шапхъэхэр УФ-м и Правительствэ ыгъэнэфэщтых. Еджэныр къызаухыгъэ илъэсым къыкIоцI лэжьэныр рагъэжьэн фаеу щытыщт.
Еджэныр къызиухыкIэ шIокI имыIэу ныбжьыкIэм Iоф зэри­шIэжьын фэе программэр Мые­къопэ медицинэ колледжым зыщылажьэрэр ятIонэрэ илъэс хъугъэ. А пIалъэм къыриубытэу къэралыгъо ахъщэкIэ нэбгырэ 350-рэ щеджэ, ащ щыщэу 264-р блэкIыгъэ илъэсым ­аштагъ.
Регина Варваштян къэра­лы­гъом ригъаджэрэмэ ащыщ. Мед­сестра сэнэхьатым зыфегъасэ. Гурыт сэнэхьатыр зигъот­кIэ илъэсищэ Iоф зэришIэн фаер ышIэзэ колледжым чIэхьагъ. Ары нахь мышIэми, апшъэрэ гъэ­сэныгъэ зэригъэгъотыным игугъапIи зыдиIыгъ.
— Ары, мыщ ыуж апшъэрэ еджапIэм сычIэхьажьынэу сыфай. Ау ыпэрапшIэу зэзэгъыныгъэу еджапIэми, республикэ министерствэми адэсшIыгъэм елъытыгъэу, илъэсищрэ сылэ­жьэщт. Ар хьаулые хъущтэу сыгугъэрэп, сыда пIомэ IофшIэным шIэныгъабэ къыситыщтэу сэлъытэ. ЕтIанэ апшъэрэ еджапIэр нахь псынкIэ къысфэхъущт. Уеджэныр кIасэ хъурэп. — еIо Регинэ.
Кубэщыч Алинэ Регинэ де­джэ. Ащи еджэн ужым Iоф зэ­ришIэщтымкIэ зэзэгъыны­гъэм кIэтхагъ, ау джы къыщегъэжьагъэу ешIэ — ыгъэцэкIэжьыщтэп, колледжыр къызиухыкIэ, ащ уахътэ тыримыгъашIэу апшъэрэ еджапIэм чIэхьажьыщт.
— Iоф зэрэрысымышIэжьыщтыр сшIэзэ «целевоимкIэ» се­джэнэу сыкъычIэхьагъ. Еджэныр къызысыухыкIэ, илъэсищ еджэгъум пэIухьэгъэ ахъщэр зэхэубытагъэу къэралыгъом естыжьыщт.
АМ: Арэу зыхъурэм, сыд пае ыпкIэ хэлъэу уеджэнэу учIэмыхьагъа?
— АпэрэмкIэ, бюджетымкIэ уеджэным нахь даушыгъэ пылъ. ЯтIонэрэмкIэ, стипендие къы­са­ты. Дэгъоу сызэреджэрэм пае къызэрэсатырэм сегъэгушIо, — ыушъэфырэп Кубэщыч Алинэ.
Хэбзэгъэуцугъэм ипроект кIуа­чIэ иIэ зыхъукIэ, Алинэ фэ­дэхэу, ау джы тазырхэм ахэ­хъуагъэу зытыжьынэу хьазырхэр къахэкIыщтха, хьауми шIокI имыIэу Iоф ашIэщта? Псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ къэралыгъо министерствэм иэкспертхэр ащ еджэнджэшхэрэп — хэбзэгъэуцугъэм ипроект гъэцэкIагъэ хъумэ, гурыт медицинэ IофышIэхэмкIэ къэралыгъом ифэны­къуагъэр ригъэкъужьыщтэу мэгугъэх. Ахэм адырагъаштэ Адыгеим инеущырэ медицинэ иIофышIэхэр зыгъэхьазыр­хэрэми.
— ЕкIолIэкIэ тэрэзэу сэлъытэ. ЦIыфым чIыфэ зиштэкIэ тегъэхъуагъэу зэритыжьыщтыр ешIэба? ЫпкIэ хэмылъэу зеджэкIэ пIэлъэ гъэнэфагъэм сыда Iоф зыкIимышIэжьын фаер? ЕтIани, нэмыкI мэхьани иI ащ. Апшъэрэ гъэсэныгъэ зэзыгъэгъотырэр бащэ хъугъэ. Непэ гурыт сэнэхьат зиIэхэм япчъагъэ апшъэрэ гъэсэныгъэ зиIэхэм анахьи фэдэ пчъагъэкIэ нахь макI. Илъэсищ горэкIэ университетыр къэзыухыгъэхэм ябагъэ тищыкIагъэм шъхьадэкIыщт. А лъэныкъомкIэ «целевоир» зылажьэрэр илъэсипшIым къехъугъ, арышъ, апшъэрэ гъэсэныгъэ зиIэ специалистэу тищыкIагъэр икъугъ, — еIо Мыекъопэ медицинэ колледжым ипащэу Алексей Самокви­товым.
— Непэ МКъТУ-м имедицинэ институт IэзэнымкIэ иотделение «целевой» зыфатIорэмкIэ нэбгырэ 315-рэ щеджэ. Ар а 1 — 6-рэ курсхэр ары. Ахэм анэмыкIэу къэралыгъо ахъщэкIэ ординатурэр зыкIухэрэри тиIэх. Ахэм зэкIэми еджэн ужым IофшIапIэхэр агъотых. Шъолъырым ирайон зэфэшъхьафхэм ащыIэх. Зыфэныкъо IофышIэхэр республикэм егъотых. Арышъ, УФ-м псауныгъэр къэухъумэгъэ­нымкIэ и Министерствэ хэбзэгъэуцу­гъэм ипроектэу къахилъхьагъэм десэгъаштэ, — къыддэгощагъ IэзэнымкIэ отделением ипащэу Бислъангъур Заремэ.
АР-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ къызэритырэмкIэ, 2024-м «Клиническэ ординатурэр» рес­публикэм инэбгырэ 69-мэ къаухыгъ. Ахэм ащыщэу къэралыгъом ригъэджэгъэ нэбгырэ 44-р Адыгеим исымэджэщхэм аIухьагъэх. «СпециалитетымкIэ» — 62-рэ, 27-мэ Iоф ашIэ, 18-мэ еджэныр лъагъэкIуатэ, 3-мэ — аккредитациер атыгъэп, 150-мэ япшъэрылъхэр агъэцэ­кIэнхэу фаехэп. IофышIэ ныбжьыкIэхэр IофшIапIэу зыIухьащтхэр АР-м псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерст­вэ егъэнафэ, сымэджэщхэр зыфэны­къом къыпкъырыкIызэ.
Анцокъо Ирин.