БзэджэшIагъэхэр нахь макIэ хъугъэ

Непэ лъэхъанэу тызыхэтым ифэмэ-бжьымэхэр ныбжьыкIэхэм къатекIох. Анахьэу зыныбжь имыкъугъэ кIэлэцIыкIухэм бзэджэшIагъэхэр зэрахьанхэм лъапсэ фэхъурэр ны-тыхэр икъоу ахэм зэралъымыплъэхэрэр ары. Мыщ фэгъэзэгъэ уполномоченнэ къулыкъухэм мы лъэныкъомкIэ япшъэрылъхэр агъэцакIэх нахь мышIэми, гумэкIыгъохэр щыIэх. КъыткIэхъухьэрэ лIэужхэм пIуныгъэ тэрэз ягъэгъотыгъэнымкIэ цIыф пэпчъ пшъэдэкIыжьэу ыхьырэр гъэлъэшыгъэн фае.
АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ иучастковэ уполномоченнэхэм ыкIи зыныбжь имыкъугъэхэм яIофыгъохэмкIэ иотдел истаршэ инспекторэу Татьяна Кондаковам къызэриIуагъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым изэфэхьысыжьхэмкIэ ны-тыхэу зисабый тэрэзэу зымыпIухэрэм, зэрищыкIагъэу зынаIэ тезымыгъэтыхэрэм алъэныкъокIэ протокол 972-рэ зэхагъэуцуагъ, ащ нэмыкIэу хэукъоныгъэу къыхагъэщыгъэхэмкIэ унэшъо 206-рэ афашIыгъ. Къулыкъум иIофышIэхэм ны-тыхэр еджапIэхэм къарагъэблагъэх, зыныбжь имыкъугъэхэм япIуныгъэ-гъэсэныгъэкIэ пшъэрылъхэр зымыгъэцакIэхэрэм уголовнэ-правовой пшъэдэкIыжь зэрарагъэхьыщтыр агурагъаIо.
Адыгэ Республикэм хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ хэбзэгъэуцу, гъэцэкIэкIо ыкIи зыныбжь имыкъугъэхэу лъыплъэн зимыIэхэм адэлэжьэрэ къулыкъухэр игъусэхэу Iэтахъохэм бзэджэшIагъэхэр зэрамыхьанхэм, джащ фэдэу ежьхэм бзэджэшIагъэхэр къадызэрамыхьанхэм ыкIи ащ фэдэхэр къыхэгъэщыгъэнхэмкIэ пэшIорыгъэшъ Iофтхьэбзэ гъэнэфагъэхэр зэрахьэх. Межведомственнэ зэхэсыгъохэм ыкIи комиссиехэм гумэкIыгъохэр къащаIэты ыкIи ахэр зэрэдагъэзыжьыщт шIыкIэхэр агъэнафэх. Къулыкъухэр зэгъусэхэу зэрэзэдэлажьэхэрэм ишIуагъэкIэ гъогу пхэндж техьэгъэ ныбжьыкIэхэр къыхагъэщых.

Джащ фэдэу зыныбжь имыкъугъэхэм яIофыгъохэмкIэ подразделениехэм ны-тыхэм, кIэлэцIыкIухэм алъыплъэхэрэм ыкIи зыпIухэрэм Iоф адашIэ.
— Iэтахъохэм яхэбзэ фитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэм фэшI зыныбжь имыкъугъэхэм яIофыгъохэмкIэ комиссием зэпхыныгъэ дыряIэу дэкIыгъо зэхэсыгъохэр зэхащэх, Iэтахъохэр нахьыбэу зыщызэхахьэрэ чIыпIэхэм, зыщыпсэухэрэм макIох. Анахьэу социальнэ щынагъо зышъхьащыт унагъохэм ащыпсэурэ кIэлэцIыкIухэм тынаIэ атет, ахэр чIыпIэ къинэу зэрытхэм къищыгъэнхэм фэшI еджапIэхэм къащызэIуахыгъэ кружокхэм ыкIи секциехэм тэгъакIох. ЗэгурыIоныгъэ зэрымылъ унагъохэу учетым щытхэм хэушъхьафыкIыгъэу Iоф адэтэшIэ. Ащ епхыгъэу дэкIыгъохэр тиIагъэх, лекцие 1679-рэ афызэхэтщагъ, — къыIуагъ старшэ инспекторым.
Т. Кондаковам къызэриIуагъэмкIэ, гъэсэныгъэ учреждениехэм ащеджэхэрэм ошIэ-дэмышIагъэ къэхъумэ зэрэзекIощтхэм, амышIэрэ цIыфхэм зэрадэгущыIэщтхэм шапхъэу апылъхэм афэгъэхьыгъэу пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэр афызэхащэх, кIэлэцIыкIухэм янэ-ятэхэм, ахэм алъыплъэхэрэм ыкIи япIуныгъэ пылъхэм аIокIэх.

Зыныбжь имыкъугъэхэм хэбзэукъоныгъэхэр ыкIи бзэджэшIагъэхэр зэрамыхьанхэм, джащ фэдэу ахэм яхэбзэ фитыныгъэхэр ыкIи яшIоигъоныгъэхэр къэухъумэгъэнхэм афэшI 2024-рэ илъэсым Адыгэ Республикэм оперативнэ-пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэхэр щызэрахьагъэх.
Ахэм ащыщых Урысые Iофтхьабзэу «Хьадэгъур зыщащэрэр ошIэмэ, макъэ къытэгъэIу», «Чистое поколение» зыфиIохэрэр. Ахэм пшъэрылъэу яIэр наркотикхэр хэбзэнчъэу къызэрэрагъэкIокIыхэрэм пэуцужьыгъэным общественностыр къыхэгъэлэжьэгъэныр, ащ пыщэгъэ цIыфхэм ягъэхъужьынкIэ IэпыIэгъу афэхъугъэныр, ахэр щыIэныгъэм хэгъэгъозэжьыгъэнхэр ары.
Адыгеим иполицие икъулыкъушIэхэм зыныбжь имыкъугъэхэм апае зэхэубытэгъэ пэшIорыгъэшъ Iофтхьабзэу «Твой выбор – 2024» зыфиIорэр зэхащагъ. АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерствэ кIэщакIо зыфэхъугъэ Iофтхьабзэр апэрэп Адыгеим зэрэщыкIорэр. КъыткIэхъухьэрэ лIэужхэм бзэджэшIагъэхэр ыкIи хэбзэукъоныгъэхэр зэрамыхьанхэм ар фэIорышIэ.
Ащ нэмыкIэу «Защита», «Условник – Надзор», «Подросток – Школа», «Нет ненависти и вражде» зыфиIохэрэр тиреспубликэ щырагъэкIокIыгъэх. Iофтхьабзэхэм адакIоу кIэлэцIыкIум ифитыныгъэхэр зэраукъуагъэм епхыгъэ бзэджэшIагъэ зэрахьагъэу макъэ къызагъэIукIэ, ащ фэгъэзэгъэ къулыкъум иIофышIэхэр Iэтахъор зыщыпсэурэ чIыпIэм макIох, кIэлэцIыкIум ищыIэкIэ-псэукIэ зыфэдэр зэрагъэлъэгъу, унагъом гъотэу ыкIи щыIэкIэ амалэу иIэхэм защагъэгъуазэ. Iэтахъом янэ-ятэхэр ешъуакIохэу, унэ кIоцIым изытет санитар шапхъэхэм адимыштэу, ышхын ыкIи щыгъын имыIэу къызыхагъэщыкIэ, ащ фэдэ ны-тыхэм пшъэдэкIыжь арагъэхьы. Джащ фэдэу зыныбжь имыкъугъэхэм яIофыгъохэмкIэ ыкIи ахэм яфитыныгъэхэр къэухъумэгъэнхэмкIэ комиссием ахэр къырагъэблагъэх ыкIи адэгущыIэх.
Ясабыйхэм икъоу анаIэ атырамыгъэтэу ыкIи япшъэрылъхэр амыгъэцакIэхэу къызыхагъэщыкIэ тазыр зыпылъ административнэ пшъэдэкIыжь арагъэхьы ыкIи унагъор учетым хагъэуцо. Ны-тыхэу зисабый шапхъэхэм адимыштэу зыпIухэрэм пшъэдэкIыжь анахь пхъашэу арагъэхьырэр мы лъэныкъомкIэ фитыныгъэхэр аIыхыгъэныр ары. Мыщ дэжьым хьыкумым иунашъо къыпкъырэкIых. Ащ нэмыкIэу сабыим ипсауныгъэ зэрар къыфэзыхьын зылъэкIыщт зекIуакIэхэр ны-тыхэм къахафэмэ, унашъом къызэригъэнафэрэм тетэу, зыныбжь имыкъугъэхэм алъыплъэрэ ыкIи къэзыгъэгъунэрэ къулыкъухэм ахэм сабыир къаIахын алъэкIыщт.
Зыныбжь имыкъугъэхэр аушъхьакIухэзэ емыкIу зекIуакIэхэр адызэрамыхьанхэм фэIорышIэрэ Iофтхьабзэхэр Адыгеим икъалэхэм ыкIи ирайонхэм ащызэхащэх. Ащ хахьэу полицием икъулыкъушIэхэм кIодыгъэу зылъыхъухэрэ кIэлэцIыкIухэм алъэныкъокIэ уплъэкIунхэр рагъэкIокIы; зыныбжь имыкъугъэхэм ыкIи янэ-ятэхэм юридическэ шIэныгъэу яIэм хэгъэхъогъэнымкIэ еджапIэхэм Iофтхьабзэхэр ащызэхащэ; зыныбжь имыкъугъэхэр аушъхьакIухэзэ емыкIу зекIуакIэхэр адызезыхьагъэу хьапсым чIэсыгъэу къычIэкIыжьыгъэхэр зыщыпсэурэ чIыпIэхэм макIох, ауплъэкIух.
Iофтхьабзэу зэрахьэхэрэм яшIуагъэкIэ зыныбжь имыкъугъэхэм алъэныкъокIэ бзэджэшIагъэу зэрахьагъэхэр процент 21-кIэ нахь макIэ хъугъэ.
КIАРЭ Фатим.
Сурэтхэр: АР-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ и Министерств.