Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат 1910-рэ илъэсым ашIыгъэ псэуалъэу культурнэ кIэным къыхиубытэрэр зэтегъэпсыхьэгъэнымкIэ Iофхэр зэрэкIохэрэм зыщигъэгъозагъ. Ащ игъусагъэх АР-м и ЛIышъхьэрэ АР-м иминистрэ­хэм я Кабинетрэ я Администрацие ипащэ игуадзэу Къонэ Заур, АР-м ныбжьыкIэ Iоф­хэмкIэ и Комитет ­итхьаматэу Максим Галушкиныр.

Урамэу Пионерскэм тет унэу кIэлэцIыкIухэм ацэхэм зыщяIазэщтыгъэхэм пшъэ­рылъыбэ зэшIозыхыщт ныбжьыкIэ гупчэу «Адыгеим иныбжьыкIэхэр» зыфиIорэр джырэблагъэ чIэты хъущт.
Зыпкъ игъэуцожьын Iоф­шIэнхэр аухыгъэх. Квадрат метрэ 440-рэ хъурэ унэм ышъхьэ ыкIи инженер коммуникациехэр зэблахъугъэх, пчъэ ыкIи шъхьаныгъупчъэ блыпкъыхэр кIэу хагъэуцуагъэх, унэкIоцI дэпкъхэр агъэ­цэкIэжьыгъэх, чIэхьэгъур зэ­тырагъэпсыхьагъ. Ахэм анэмыкIэу Iэмэ-псымэу ящыкIэгъэщтхэмрэ мебелымрэ къащэфыгъэх. Щагури зэтырагъэпсыхьагъ.
НыбжьыкIэ гупчэм хэтыщтых офис унэхэр, зэIукIэхэр зыщыкIощтхэ, Iоф зыщашIэщт, зызщагъэпсэфыщт, мастер-­классхэр зыщызэхащэщтхэ, кинофильмхэм зыщяплъыщтхэ унэхэр ыкIи нэмыкI Iоф­тхьабзэхэм афытегъэпсыхьэгъэщтхэр. Урысые зэнэкъо­къоу ныбжьыкIэ политикэм зегъэушъомбгъугъэнымкIэ программэу «Шъолъырыр ныбжьыкIэхэм апай» зыфиIорэм текIоныгъэр къы­зэрэщыдахыгъэм тегъэпсыхьагъэу ащ фэдэ амал щыIэ хъугъэ. Лъэпкъ проектэу «Гъэсэныгъ» зыфиIорэм къыдыхэ­лъы­тагъэу ныбжьыкIэхэм яIофхэмкIэ Федеральнэ агентствэм пэщэныгъэ дызэрихьэзэ а Iофтхьабзэр зэхэщагъэ мэхъу. Программэм федеральнэ бюджетым щыщэу сомэ миллион 75,6-рэ къыфыхагъэкIыгъ.

АР-м икъэралыгъо учреждениеу ­«Адыгеим иныбжьыкIэхэр» зыфиIорэм ипащэу Мыгу Бислъан къызэриIуагъэмкIэ, зышIоигъо пстэуми пчэдыжьым сыхьатыр 8-м къыщегъэжьагъэу пчыхьэм сыхьатыр 11-м нэс гупчэм ипчъэхэр афызэIухыгъэщтых. Мыщ къекIолIэрэ ныбжьыкIэхэр творчествэм, общественнэ IофшIэным щяпылъынхэ, социальнэ мэхьанэ зиIэ проектхэр зэшIохыгъэнхэм епхыгъэ IофшIэкIэшIоу щыIэ хъугъэр аIэ къыщырагъэхьан, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм, хэбзэ къулыкъухэм ялIыкIохэм щаIукIэнхэ алъэ­кIыщт, яшIэныгъэхэм зэрахагъахъорэм нэмыкIэу нахь зыкъызэIуахынымкIи амалышIухэр щыряIэщтых.
Адыгеим и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, республикэм ихэбзэ къулыкъухэм ныбжьыкIэхэм IэпыIэгъу ятыгъэ­ным лъэшэу анаIэ тырагъэты. Ащ пае 2025-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу Урысыем и Президентэу Владимир Путиныр кIэщакIо зыфэхъугъэ лъэпкъ проектэу «НыбжьыкIэхэмрэ кIэлэцIыкIухэмрэ» зыфиIорэр агъэцакIэу рагъэ­жьагъ. КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, лъэпкъ проектым къыди­лъытэрэ Iофтхьабзэхэм яшIуагъэ къэ­кIощт республикэм имызакъоу, зэрэ-­
хэ­гъэгоу ныбжьыкIэ политикэр нахь лъэгэ­пIэ иным тещэгъэнымкIэ. ТиныбжьыкIэхэм IэпыIэгъу ятыгъэным фытегъэпсыхьэгъэ амалэу щыIэхэр зэкIэ къызфэдгъэфе­дэнхэ фае кIэлэцIыкIу­хэмрэ ныбжьыкIэхэмрэ икъоу зыкъызэIуахынымкIэ, хэгъэгур шIу зылъэгъурэ, ащ фэшъыпкъэ цIыфхэу пIугъэнхэмкIэ.
«ТиныбжьыкIэхэм социальнэ мэхьанэ зиIэ проектыбэ зэшIуахы, спортымкIэ, творчествэмкIэ, наукэмкIэ ыкIи нэмыкI лъэныкъохэмкIэ гъэхъэгъэшхохэр ашIых. НыбжьыкIэхэр кIэщакIо зыфэхъурэ Iоф­тхьабзэхэр щыIэныгъэм щыпхырыщы­гъэнхэмкIэ тапэкIи IэпыIэгъу тафэхъущт. Мыекъуапэ игупчэ щагъэпсыгъэ псэуа­лъэр хэти амалэу иIэр къызщигъэлъэгъон, хэхъоныгъэ зыщишIын ылъэкIыщт чIыпIэу зэрэхъущтым сицыхьэ телъ. НыбжьыкIэхэр ары тинеущырэ мафэ зыфэдэщтыр зэлъытыгъэр. НыбжьыкIэ гупчэр проектышхохэм зэрафэлэжьэщтым сицыхьэ телъ!», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы: Адыгеим и ЛIышъхьэ пшъэрылъ зэрафишIыгъэм тетэу къалэм игупчэ тарихъ теплъэу иIагъэр зыпкъ игъэуцожьыгъэным епхыгъэ IофшIэнэу лъэныкъуабэ къыдэзы­лъытэрэр макIо. Архитектурнэ псэуа­лъэу тарихъ мэхьанэ зиIэхэр игъэкIотыгъэу гъэцэкIэжьыгъэнхэм ыкIи зыпкъ игъэуцожьыгъэнхэм лъэшэу анаIэ тырагъэты. В.И. Лениным ыцIэкIэ щыт гупчэм изэтегъэпсыхьан макIо, шъолъыр мэхьанэ зиIэ культурнэ кIэнэу хьакIэщэу щытыгъэ «Европейскэр» зыпкъ рагъэуцо­жьынэу щыт. Республикэм и ЛIышъхьэ къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэм адиштэу тарихъ ыкIи архитектурнэ шIуагъэ зиIэ унэхэр республикэм икъэлэ шъхьаIэ щагъэцэкIэжьыгъэх: Пушкиным ыцIэкIэ щыт унэр, концерт къэгъэлъэгъуапIэу «Налмэсыр», медицинэ колледжыр зычIэт унэр, псы IэзапIэр, пчыхьэ еджа­пIэр. Ащ дакIоу зекIо гъогукIэ заджэхэу «Евгений Шварц и Мыекъуапэ», «Долина Мые» зыфиIохэрэр зэтырагъэпсыхьэх, ахэм анэмыкIэу къалэм культурнэ мэхьанэу иIэм къыдилъытэрэ нэмыкI Iоф­тхьабзэхэри зэшIуахых.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет.