ЛIэшIэгъум ымакъ
Щылэ мазэм и 15-м КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим и Къутамэ «ЛIэшIэгъум ымакъ» зыфиIорэ къэгъэлъэгъоныр къыщызэIуахыгъ.
СурэтышI-модельерэу, Урысыем искусствэхэмкIэ иIофышIэшхоу, Къалмыкъым культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Жозефина Буль итворчествэ ар фэгъэхьыгъ. Музеим къыритыгъэ пкъыгъуи 100-р Iофтхьабзэм хэхьагъ. КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим и Къутамэ илъэс 40 зэрэхъурэм ар фэгъэхьыгъ.
Музеим ипащэу ШъэуапцIэкъо Аминэт Iофтхьабзэр къызэIуихыгъ:
— IэпэIасэм къытитыгъэ сурэтхэр, лъэпкъ шъуашэхэр, панно шIыгъэхэр къэгъэлъэгъоным хэдгъэхьагъэх. Дунаим щызэлъашIэрэ къалмыкъ лъэпкъ шъуашэхэр ямышIыкIэу гъэпсыгъэх. IэпэIасэм иIэшIагъэхэм илъэпкъ идэхагъэ къырагъэлъэгъукIы. Ишъошэ дыгъэ зэфэшъхьафхэмкIэ, иIэшIагъэхэмкIэ сурэтышI IэпэIасэр искусствэ лъагэм къыфэкIуагъ. Жозефина Буль игушъхьэкIэн лъапIэ цIыфхэм къахэнагъ.

— Я 19-рэ лIэшIэгъум икIэух щегъэжьагъэу IэпэIасэм ыIапэ къычIэкIыгъэ шъуашэхэр музеим ифонд хэлъых. Къалмыкъ шъуашэм анахь къахэзгъэщырэ нэшанэу иIагъэр шъохэмкIэ кIэракIэу, зэдиштэу зэрэдыгъэр ары, тхыпхъэу телъымкIи зэкIужьэу щытыгъ. Ахэр данэм, къэтабэм, дышъэ е тыжьын парчам хэшIыкIыгъэх. Къалмыкъмэ щыгъынри паIори къызэкIоу зэпалъхьэщтыгъ, шъор, цыр, къамзыир ахэм агъэфедэщтыгъ. ПаIор зыхашIыкIыщтыгъэр шэкI Iужъу. Ащ тыжьын-дышъэ идагъэхэр зиIэ къэтабэр къырадэкIыщтыгъ. Панно гъэшIэгъонхэу Буддэ, Шивэ, къалмыкъ эпосым илIыхъужъэу Джангар афэгъэхьыгъэхэр IэпэIасэм ямышIыкIэу къыригъэлъэгъукIыгъэх. Пкъыгъо пэпчъ атыришIыхьэгъэ тхыпхъэмэ гупшысэ куу ахилъхьагъ, — къыIуагъ музеим иIофышIэу ХъокIо Ларисэ.
— Лъэпкъым икультурэ шъуашэр изы Iахьэу щыт. КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэ зэмылIэужыгъу. Къалмыкъ лъэпкъ тхыдэр сурэтхэмкIэ, пкъыгъо зэфэшъхьафхэмкIэ, шъуашэхэмкIэ, пIуаблэхэмкIэ къизыIотыкIырэ IофшIагъэхэу Жозефина Буль музеим къыритыгъэхэр тын лIапI. Мы къэгъэлъэгъоным хэхьагъэр лъэпкъым икультурэ изы Iахь цIыкIу нахь мышIэми, ащ ифэбагъэ зыхэтшIагъ, — къыIуагъ музеим иотдел ипащэу Кирилл Еременкэм.
БлэкIыгъэ лIэшIэгъум ия 70-рэ илъэсхэм Жозефина Буль щыгъынхэр къыугупшысыщтыгъэх. А лъэхъаным лъэпкъ ансамблэу «Тюльпан» зыфиIорэм, сценическэ шъуашэхэр фишIыгъ. Джащ щыублагъэу IэпэIасэмрэ къэшъокIо купымрэ язэдэлэжьэн щыIэныгъэм щыпхыращыгъ.
Къалмыкъ лъэпкъым итарихъ шъуашэм чIыпIэ ин зэрэщиубытырэр сурэтыбэмэ ыкIи пкъыгъуабэмэ къахэщы. Лъэпкъ тамыгъэхэр, тхыпхъэхэр ахэолъэгъукIы. ЩэIэфэ ылэжьыгъэр лъэпкъым инэпэеплъэу къэнагъ.
Лъэпкъым икIэн къыухъумэным фэлэжьэгъэ Жозефина Буль иIэшIагъэхэм мазэм къыкIоцI цIыфхэр яплъынхэ алъэкIыщт.
Лъэпшъыкъо
Фатим.
Сурэтхэр: Iэшъынэ Аслъан.