Урысые Федерацием и Пре­зидентэу Владимир Путиным пэщэныгъэ дызэрихьэзэ УФ-м и Къэралыгъо Совет мы илъэсымкIэ иаужырэ зэхэсыгъо щыIагъ. Ар зыфэгъэхьыгъагъэр унагъом IэпыIэгъу етыгъэныр, демографиер, унагъохэм ары­лъын фэе шэпхъэ дахэхэр зэлъя­гъэшIэгъэнхэмкIэ шъолъырхэм гъэхъагъэу ашIыхэрэр, сабыибэ зэрыс унагъохэм мэхьанэу яIэм зыкъегъэIэтыгъэныр ары.

Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх УФ-м и Правительствэ, федеральнэ министерствэхэм ыкIи къулыкъухэм, Народнэ фронтым икъутамэхэм яIэшъхьэтетхэр, джащ фэдэу шъолъырхэм япащэхэр. Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Адыгеим ыцIэкIэ мы Iофтхьабзэм хэлэжьагъ.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы: илъэсэу икIыгъэм шэкIогъум 2024-рэ илъэсыр унагъом и Илъэсэу зэрагъэнэфагъэмкIэ Владимир Путиныр унашъом кIэтхэжьыгъагъ. А уахътэм къыкIоцI шъолъыр пстэуми сабыибэ зэрыс унагъокIэ алъы­тэн фаер агъэнэфэгъагъ, цIыфхэм яхахъохэм атыралъхьэрэ хэбзэIахьым щыщэу проценти 7-р ащ фэдэ унагъохэм аIэкIэгъэхьажьыгъэныр хэбзэгъэуцугъэ гъэнэфагъэмкIэ аухэсыгъ, 2030-рэ илъэ­сым нэс мы мылъкури лъагъэкIотагъ. Урысые Федерацием и Къэралыгъо Совет лъэныкъоу «Унагъор» зыфиIорэмкIэ комиссие щызэхащагъ. Къэралыгъо демографие ыкIи унэгъо политикэр пхырыщыгъэнымкIэ Президентым дэжь шъхьафэу Совет щызэхащагъ. Илъэсым къыкIоцI Iофтхьэбзэ инхэр зэшIуахы­гъэх, демографием, сабыеу къэхъухэрэм, унэгъо Iужъухэм япчъагъэ хэгъэхъогъэ­ным ахэр фэгъэхьыгъагъэх.
Урысыем и Президент зэхэсыгъор къызэIуихызэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, унагъом IэпыIэгъу етыгъэныр, ар къэ­у­хъумэгъэныр, уасэу фашIырэр къемыгъэIыхыгъэным ренэу мэхьанэшхо иI. Ащ фэлэжьэщт лъэпкъ проектыкIэу «Унагъор» зыфиIорэр.
«Илъэсэу икIырэм унагъом урысые обществэм мэхьанэшхоу щыриIэр гъэпытэгъэнымкIэ, ащ щыIэныгъэм пIуныгъэмкIэ чIыпIэшхоу щиубытырэм джыри нахь зыкъыIэтынымкIэ бэ зэшIохыгъэ хъугъэр. Унэгъо хабзэхэр, нымрэ тымрэ пшъэрылъэу яIэхэр мыукъогъэнхэмкIэ ыкIи ахэм джыри нахь хэхъоныгъэ афэшIыгъэнымкIэ IофшIэныр лъагъэкIотэщт. ХэушъхьафыкIыгъэу тынаIэ анахь зытетын фаехэр сабыибэ зэрыс унагъохэр ары. Обществэм гъэхъагъэ ышIынымкIэ ыкIи тапэкIи нахьышIум къыфэкIонымкIэ ахэр щысэшIу хъущтых», — къыIуагъ Владимир Путиным.
Пстэуми анахь мэхьанэшхо зэратыхэрэм ыкIи апэу зэшIохыгъэн фэе пшъэрылъхэм ащыщ унэгъо ипотекэмкIэ проценти 6-р къэгъэнэжьыгъэныр. ­Ахъщэ IэпыIэгъоу кIэлэцIыкIухэр зэрыс унагъо­хэм ыкIи бзылъфыгъэ лъэрымыхьхэм, сабый къызфэхъугъэхэм аратырэр урыпсэунымкIэ анахь ахъщэ макIэу агъэнэфагъэм нэсэу шIыгъэн фае.
Корпоративнэ ны мылъкур аIэкIэгъэ­хьэгъэным, демографием епхыгъэ Iофыгъом бизнесыр нахь чанэу къыхэгъэ­лэжьэгъэным, сабыйхэр зэрыс унагъохэм языгъэпсэфыгъо уахътэ нахьышIоу зэхэщэгъэнымкIэ Iофтхьабзэхэр ихъу­хьэгъэнхэм, зипсауныгъэ зэщыкъуагъэ­хэм узэу яIэр нахьыжьэу гъэунэфыгъэ­ным, ныбжьыкIэхэзэ сабый къафэхъуным пае амалхэр ягъэгъотыгъэнхэм, сабыибэ зэрыс унагъохэм тапэкIи IэпыIэгъу ятыгъэным япхыгъэ Iофыгъохэм шъхьа­фэу къащыуцугъэх.
ТекIоныгъэшхом ия 80-рэ илъэс тегущыIэхэ зэхъум, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм лIыхъужъныгъэу зэрахьагъэм фэгъэхьыгъэу къаIотагъ. Урысыем и Президент къахилъхьагъ илъэсэу къихьащтыр Хэгъэгум иухъумакIо и Илъэсэу агъэнэфэнэу.

Новгородскэ хэкум ипащэу Андрей Никитиныр зэхэсыгъом къыщыгущыIагъ, ар Урысые Федерацием и Къэралыгъо Совет икомиссиеу «Унагъом» фэгъэзагъэм иIэшъхьэтет. Урысыем IофшIэнымкIэ и Министерствэ ипащэу Антон Котяковым къызэриIуагъэмкIэ, Адыгеир шъолъыр 20-у программэм хэхьащтхэм къахэфэщт. Мы программэм къыделъы­тэх сабыйхэр зэрыс унагъохэм зыщыпсэущтхэ унэр бэджэндэу заштэкIэ ахъщэ афэлъэгъужьыгъэныр, ящэнэрэ ыкIи къыкIэлъыкIорэ кIэлэцIыкIухэр къызыхъу­хэкIэ ипотекэм пэIухьанэу аратырэр сомэ миллионым нэгъэсыгъэнэу. Сабыйхэр зэрыс унагъохэр зэутэлIэрэ Iофыгъохэм афэгъэхьыгъагъ Народнэ фронтым икъутамэ игъэцэкIэкIо комитет ипащэу Михаил Кузнецовым ипсалъэ. А лъэныкъомкIэ Iофтхьабзэу зэшIуа­хыхэрэм афэгъэхьыгъэу, ны мылъкум итынкIэ Iофхэм язытет епхыгъэу къыIотагъ компаниеу «Дело» зыфиIорэм хахьэхэрэм япащэхэм ясовет итхьаматэу Сергей Шишкаревым.
Думэм ифракциехэм япащэхэм федеральнэ хэбзэ къулыкъухэм ялIыкIохэм зэхэсыгъом къыщаIэтыгъэ IофыгъохэмкIэ яеплъыкIэхэр къаIуагъэх.
Урысые Федерацием и Къэралыгъо Совет изэфэхьысыжьхэм къатегущыIэзэ Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, сабыибэ зэрыс унэгъо мини 9,3-м ехъу республикэм щэпсэу.
«Унагъом игъэпытэнкIэ, унэгъо ныбжьыкIэхэу сабыибэ зэрысхэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ Владимир Путиныр кIэщакIо зыфэхъугъэ Iофтхьэбзэ пстэуми адетэгъаштэ. Сабыибэ зэрыс унагъохэм обществэм ренэу лъытэныгъэ щафашIынэу тыфай. Лъэпкъ проектыкIэу «Унагъор» зыфиIоу хэгъэгум и Президент кIэщакIо зыфэхъугъэм унагъохэр нахь гъэпытэгъэнхэм, ахэм ямэхьанэ зыкъегъэIэтыгъэным япхыгъэ хэбзэ шIагъоу щыIэхэр зэригъэпытэщтхэм сицыхьэ телъ. Бзылъфыгъэ ныбжьыкIэ лъэрымыхьхэу очнэу еджэхэрэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ, джащ фэдэу унэгъо Iужъухэу ипотекэр зышIыгъэхэм ахъщэ IэпыIэгъоу аратырэм хэгъэхъогъэнымкIэ IофшIэныр республикэм щытыублэгъах», — къыхигъэщыгъ республикэм и ЛIышъхьэ.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы: мы илъэсым, шэкIогъум ыкIэхэм адэжь Адыгеим щыкIогъэ игъэкIотыгъэ зэIукIэр зыфэгъэ­хьыгъагъэр ным и Мафэ игъэмэфэкIын, унагъом и Илъэс фэхъугъэ кIэуххэри ащ щызэфэтхьысыжьыгъэх.
ЛIышъхьэм къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, демографием иIофыгъохэм язэшIохын пае республикэм сомэ миллиарди 6,5-м ехъу къытIупщыгъ. А ахъщэр зыпэIухьагъэр ны мылъкур ятыгъэнымкIэ фэгъэ­кIотэныгъэхэр афэшIыгъэнхэр, кIэлэцIыкIухэр къызыхъухэкIэ зэтыгъо ыкIи мазэ къэс аратырэ ахъщэр, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ыкIи ащ иветеранхэм яунагъохэм зэтыгъо ­мылъку IэпыIэгъу аIэкIэгъэхьэгъэныр, ахэм якIэ­лэцIыкIухэр путевкэхэмкIэ гъэпсэфыпIэхэм, гъэмэфэ лагерьхэм агъэкIонхэр, ыпкIэ хэмылъэу шхыныгъо стыр ятыгъэ­ныр ыкIи нэмыкIхэр ары.
Сабыибэ зэрыс ыкIи гъот макIэ зиIэ унагъохэу республикэм исхэм фэгъэ­кIотэныгъэ зэфэшъхьафхэр аратых, къэралыгъо ыкIи социальнэ IэпыIэгъури ахэм ащыщ. Ащ нэмыкIэу Адыгеим ипащэхэм унашъо аштагъ илъэсэу къи­хьащтым щылэ мазэм къыщыублагъэу республикэмкIэ ны мылъкур сомэ мини 100-м нагъэсынэу. А лъэхъаным къыщыублагъэу илъэс 26-м нэмысыгъэхэу ны хъугъэхэм апэрэ ыкIи ятIонэрэ кIэлэцIыкIум апае зэтыгъоу сомэ мин 25-рэ аратыщт.
ШIоигъоныгъэхэм я ИлъэсыкIэ чъыг
Мыщ, Кремлым, Адыгеим и ЛIышъхьэ Iофтхьабзэу «ШIоигъоныгъэхэм я Илъэ­сыкIэ чъыг» зыфиIорэм щыхэлэжьагъ, кIэлэцIыкIухэм афэгъэхьыгъэ илъэсыкIэ хъохъухэр зытетхэгъэ джэголъэ хъурэищ къыпихыгъ. Мыекъуапэ щыщ илъэситф зыныбжь Миланэ нысхъапэм кIэнэцIы, псэупIэу Джаджэм щыщ илъэс 12 зыныбжь Димэ кушъхьэфачъэ фай, Херсон хэкум къикIыгъэ илъэси 10 зыныбжь Тимур конструкторым кIэхъопсы. («ШIоигъоныгъэхэм я ИлъэсыкIэ чъыг») — хабзэ хъугъэ IофтхьэбзэшIоу щыт. Илъэси 6-кIэ узэкIэIэбэжьмэ, ти Президент ащ кIэщакIо фэхъугъ. ЩыIэныгъэм чIыпIэ зэжъу ригъэуцогъэ ­кIэлэцIыкIухэр зыкIэхъопсыхэрэр къадэхъунхэмкIэ ащ ишIуагъэ къэкIо. Мы лъэхъэнэ благъэхэм тикIэлэцIыкIухэм яшIоигъоныгъэ­хэр афэтшIэщтых. ИлъэсыкIэм къыздихьырэ хьалэмэтыр къадэдгъэхъущт!», — ­къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-­къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо Сафыет.