Ныдэлъфыбзэр орэмыкIод
Ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэн ыкIи икъэухъумэн фэгъэхьыгъэ форум мы мэфитIум Мыекъуапэ щыкIуагъ. Урысые мэхьанэ зиIэ Iофтхьабзэм Къыблэ Федеральнэ шъолъырым Iоф щызышIэрэ кIэлэегъэджэ ныбжьыкIэхэм яшIэныгъэхэм ахагъэхъуагъ, опытэу аIэкIэлъымкIэ зэхъожьыгъэх.
Iофтхьабзэр мэфэкI шIыкIэм тетэу къызэIуахыгъ. Урысыем щыпсэурэ цIыф лъэпкъхэм яныдэлъфыбзэхэмкIэ Федеральнэ Институтым ипащэу Эсет Боковар, АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевыр, АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм гъэсэныгъэмкIэ, шIэныгъэмкIэ, ныбжьыкIэ IофхэмкIэ, спортымкIэ, къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ ыкIи общественнэ организациехэм зэпхыныгъэ адиIэгъэнымкIэ икомитет ипащэу Шэуджэн Тембот Iофтхьабзэм къырагъэблэгъагъэх. Шъолъыр хэбзэ къулыкъухэм ялIыкIохэр, гъэсэныгъэм Iоф щызышIэрэ экспертхэр ыкIи методистхэр, ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэн дэлэжьэрэ кIэлэегъэджэ ыкIи кIэлэпIу ныбжьыкIэхэр форумым хэлэжьагъэх.
Урысые Федерацием просвещениемкIэ и Министерствэ, ныдэлъфыбзэхэм язэгъэшIэнкIэ Федеральнэ Институтыр ыкIи АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ форумым кIэщакIо фэхъугъэх
Iофтхьабзэм ипэублэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэу N 28-м икIэлэпIухэмрэ икIэлэцIыкIухэмрэ бзэм имэхьанэ къизыIотыкIырэ орэд къызэдаIуагъ.
АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыцIэкIэ къэзэрэугъоигъэхэм шIуфэс къарихыгъ АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевым. Форумыр Адыгеим зэрэщыкIорэм мэхьанэшхо зэриIэр ащ къыхигъэщыгъ.
— Ныдэлъфыбзэм икъызэтегъэнэжьынкIэ ыкIи мы лъэныкъомкIэ Iоф зышIэрэ кIэлэегъэджэ ныбжьыкIэхэм яIэпэIэсэныгъэ, яшIэныгъэхэм ахэгъэхъогъэнымкIэ мы Iофтхьабзэм мэхьанэшхо иI. Мыщ шIэныгъэу щыжъугъотыхэрэр шъуиIофшIэн щыжъугъэфедэжьыщтых, лъэгэпIэ инхэм шъуанэсын шъулъэкIыщт, — къыIуагъ министрэм.
Урысые Федерацием просвещениемкIэ иминистрэ, ныдэльфыбзэмкIэ федеральнэ Институтым ацIэкIэ Эсет Боковар къэзэрэугъоигъэхэм закъыфигъэзагъ. Форумыр Адыгеим щызэхащэным зиIахьышIу хэлъ АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевым зэрафэразэр ащ къыIуагъ. Лъэпкъыбзэхэм япхыгъэ Iофтхьабзэу зэхащэхэрэм зэкIэми Адыгеир чанэу зэрахэлажьэрэр, республикэм щыщхэм шIэныгъэ куухэр зэраIэкIэлъыр къыхигъэщыгъ.
— Мы илъэсым къыщегъэжьагъэу ти Институт ныдэлъфыбзэхэм яхэгъэхъонкIэ уполномоченнэ организациеу агъэнэфагъ, ащ къыхэкIыкIэ форумхэр шъолъыр зэфэшъхьафхэм ащызэхэтэщэх. ПэIудзыгъэ шIыкIэм тетэу Iофтхьабзэхэр бэу ретэгъэкIокIых, ау узэIукIэу, узэдэгущыIэным фэдэ хъун щыIэп. Республикэр нэгушIоу къытпэгъокIыгъ. УФ-м и Президент иунашъокIэ гъэсэныгъэм иучреждениехэм урысыбзэр ыкIи къэралыгъом щыпсэурэ лъэпкъхэм яныдэлъфыбзэхэр ащызэрагъэшIэнхэ фаеу пшъэрылъ къыгъэуцугъ. Тихэгъэгушхо щыпсэухэрэм яныдэлъфыбзэхэм якъызэтегъэнэн ар фэIорышIэ. Мыщ къыдыхэлъытагъэу бзэ политикэм епхыгъэ пшъэрылъыкIэхэр зэшIотхынэу тыублагъ, — къыIуагъ Эсет Боковам.
Адыгэ Республикэм ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэнкIэ Iофыгъоу щызэшIуахыхэрэм къатегущыIагъ АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэ иапэрэ гуадзэу Пэрэныкъо Сусаннэ. Адыгабзэм хэхъоныгъэхэр ышIынхэмкIэ IофшIэнышхо зэрэзэшIуахырэр ащ къыхигъэщыгъ. 2003-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу адыгабзэмкIэ Советэу Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ дэжь щызэхащагъэм ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэнкIэ зигъо Iофыгъохэр щызэхафых. 2019-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтэу КIэрэщэ Тембот ыцIэ зыхьырэм къыщызэIуахыгъэ проектнэ офисым игъэкIотыгъэу Iоф ешIэ. Лъэныкъоу ыгъэцакIэхэрэм ащыщ илъэси 5-м къыщегъэжьагъэу 86-м нэс зыныбжьхэу шIоигъоныгъэ зиIэхэм адыгабзэр ягъэшIэгъэныр. Джащ фэдэу гурыт еджапIэхэм, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм ащыщхэм адыгабзэм мэхьанэшхо щараты.
ГъэхъэгъэшIоу щыIэхэм ащыщ мы аужрэ илъэсхэм адыгабзэр ыкIи адыгэ литературэр зэрэзэрагъэшIэщт тхылъхэр къызэрэдагъэкIыгъэхэр, ахэр Федеральнэ къэралыгъо гъэсэныгъэ шапхъэм дештэх. Ащ нэмыкIэу кIэлэегъаджэхэм ыкIи кIэлэпIухэм яIофшIэнкIэ агъэфедэн алъэкIыщт пособиехэр щыIэх. Къыхэгъэщыгъэн фае, Адыгеим имызакъоу гъунэгъу шъолъырхэм адэт адыгэ къуаджэхэм яеджапIэхэр ахэмкIэ зэреджэхэрэр.
Форумым къыдыхэлъытагъэу мэфитIум къыкIоцI ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэнкIэ, IофшIэкIэ амалэу яIэхэмкIэ кIэлэегъэджэ ныбжьыкIэхэр зэдэгощагъэх. Пленарнэ зэхэсыгъом ыуж «НыдэлъфыбзэмкIэ кIэлэегъэджэ анахь дэгъу» зыфиIорэм и Урысые уцугъо хэлэжьагъэхэу чIыпIэ зэфэшъхьафхэм къарыкIыгъэхэм мастер-класс къагъэлъэгъуагъ. Ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэнкIэ кIэлэегъэджэ пэрытхэм яIофшIэн зэрэзэхащэрэр къыраIотыкIыгъ.
ШэкIогъум и 29-м тематическэ площадкэ зэфэшъхьафхэм Iоф ашIагъ. Джырэ шапхъэхэм адиштэу ныдэлъфыбзэр ябгъэшIэнымкIэ зигъо Iофыгъохэм кIэлэегъаджэхэр атегущыIагъэх.
Форумыр Iэнэ хъураекIэ зэфашIыжьыгъ. Iофтхьабзэм изэхэщэн чанэу хэлэжьагъэхэм ныдэлъфыбзэмкIэ федеральнэ Институтым ищытхъу тхылъхэр аратыжьыгъэх.
ДЕЛЭКЪО
Анет.
Сурэтхэр: АР-м гъэсэныгъэмкIэ и Министерств.