Top.Mail.Ru

Шъолъырым ихэхъоныгъэкIэ Iофыгъо шъхьаIэхэр

Адыгэ Республикэм иминистрэхэм я Кабинет иIэгъэ зэхэсыгъом зыщатегущыIагъэхэр мы илъэсым цифровизациемкIэ зынэсыгъэхэр, республикэм 2036-рэ илъэсым нэс социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэу ышIыщтым и Стратегие гъэунэфыгъэныр, къэралыгъо программэу «Къуаджэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр», къэралыгъо товархэм якъэщэфын зэрищыкIагъэм лъыкIахьэу зэхэщэгъэныр.

Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл ­Мурат пшъэрылъ зэрэфишIыгъэм тетэу зэхэсыгъор зэрищагъ АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур.
Зэхэсыгъом хэлэжьагъэх АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, хэбзэухъумэкIо, федеральнэ ыкIи шъолъыр къулыкъухэм яIэшъхьэтетхэр, муниципалитетхэм япащэхэр.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу – цифрэ хэхъоныгъэм­кIэ, къэбар ыкIи телекоммуникационнэ технологиехэмкIэ министрэу Шыу Заурбэч къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, цифровизацием ылъэныкъокIэ лъэпкъ гухэлъхэм атегъэпсыхьагъэу хэбзэ къулыкъухэм республикэм щызэшIуахырэ IофшIэным шIуагъэу къытырэр лъэныкъуи 5-кIэ агъэунэфы: къэралыгъо Iофхэм пэщэныгъэ адызехьэгъэныр, къэлэ хъызмэтымрэ псэолъэшIынымрэ, общественнэ транспортыр, гъэсэныгъэр, псауныгъэм икъэухъумэн.
Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Урысыем цифрэ технологиехэмкIэ и Министерствэ 2024-рэ илъэсым ыкIэм ехъу­лIэу Адыгеим а лъэныкъомкIэ Iофыгъоу зэшIуихыхэрэр процент 77,8-м нигъэсынэу къыфигъэнэфэгъагъэмэ, респуб­ликэм ар процент 78,41-м щынагъэсыгъ. Лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ гухэлъхэу яIагъэхэм къарагъэхъугъ.
Общественнэ транспортым лъэшэу анаIэ тырагъэтын фаеу непэкIэ пшъэ­рылъ къэуцугъ. Цифровизацием епхыгъэу угущыIэн хъумэ, Iофхэм язытет джырэкIэ дэгъу пIон плъэкIыным пэчыжь. ТранспортымкIэ Iэрылъхьэу ахъщэр амытыныр, видеолъыплъэным иамалхэмкIэ салонхэр зэтегъэпсыхьэгъэнхэр, щынэгъончъэным къыдилъытэрэ техникэ амалхэр гъэфедэгъэнхэр ыкIи нэмыкIхэр икъоу къыдэмылъытагъэхэ хъущтэп.
Илъэсэу икIыгъэм муниципальнэ къэ­лэ автопаркым джырэ уахътэм диштэрэ автобус 20 къыхэхъуагъ, мы илъэсым – 21-рэ. Илъэсым ыкIэм нэс джыри автобуси 9 къащэфынэу ары, ахэр дэгъоу зэтегъэпсыхьэгъэщтых, видео ыкIи навигационнэ Iэмэ-псымэхэр ахэтыщтых.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ цифровизациемкIэ лъэныкъо пэпчъ мэхьанэу иIэр къыхигъэщыгъ.
«Экономикэмрэ социальнэ лъэныкъом­рэ тапэкIи хэхъоныгъэ ашIыным, цIыфхэм яфедэхэм япхыгъэ Iофыгъохэр нахь шIогъэ ин хэлъэу зэшIохыгъэнхэм апае цифровизацием къытырэ амалхэр зэкIэ непэ дгъэфедэнхэ фае»,къы­Iуагъ КIэрэщэ Анзаур.
2036-рэ илъэсым нэс республикэм социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэу ышIыщ­тым и Стратегие изэхэгъэуцон фэгъэ­хьыгъэу къаIуагъэм къэзэрэугъоигъэхэр едэIугъэх. АР-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ иминистрэу Шэуджэн Заур къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым тыгъэгъазэм и 1-м къыщыублагъэу а проектым Iофэу дашIэщтыр аублэн фае. Стратегием хэлэжьэщтхэм ащыщых министерствэхэр ыкIи ведомствэхэр, республикэмкIэ общественнэ мэхьанэ зиIэ зигъо Iофыгъоу къэуцухэрэм афэгъэзагъэхэр.
«Республикэм социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэу ышIыщтым и Стратегие анахь мэхьанэшхо зиIэ документэу плъытэн плъэкIыщт, теурыкIуагъэ ащ къыхафэ хъущтэп. МуниципалитетхэмкIэ ащ игъэхьазырын елъытыгъэу пшъэ­дэкIыжь зыхьыщтхэр чIыпIэхэм япащэхэр ары, министерствэхэмрэ ведомствэхэмрэкIэ – Iэшъхьэтетхэр ары. Республикэм ихэхъоныгъэкIэ анахь мэхьанэшхо зиIэ лъэпсэкъэкIуапIэхэм ялъытыгъэу пшъэрылъэу щытхэми, ахэр гъэцэкIагъэ зэрэхъущтхэ шIыкIэми игъо­рыгъозэ зэхъокIыныгъэ горэхэр афашIынхэ алъэкIыщт»,къыхигъэщыгъ КIэрэщэ Анзаур.
Ащ нэужым къэралыгъо программэу «Къуаджэхэм зэдиштэу хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэныр» зыфиIорэм игъэцэкIэн зэрэкIуагъэм фэгъэхьыгъэу къэгущыIагъ АР-м мэкъу-мэщымкIэ иминистрэу ­Къуанэ Анзаур.
Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, мы илъэсым программэм къыдилъытэрэ Iофтхьабзэхэм язэшIохын федеральнэ, республикэ ыкIи муниципальнэ лъэныкъохэм къахэкIыгъэ сомэ миллиард фэдиз пэIухьагъ. IофшIэнхэр Красногвардейскэ, Мыекъопэ, Джэджэ, Шэуджэн ыкIи Кощхьэблэ районхэм ащыкIуагъэх.
Мылъкур зыпэIухьагъэр еджапIэм, культурэмрэ гъэсэныгъэмрэ афытегъэ­псыхьэгъэ гупчэм, спортивнэ комплекси 2-м яшIын, псырыкIопIэ километрэ 17-м игъэтIылъын, культурэм и Унэ иигъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьын, муниципальнэ стадионым ишIын, кIэлэцIыкIу-ныбжьыкIэ спорт еджапIэм игъэцэкIэжьын. Къоджэ гъогу километри 3,3-рэ агъэцэкIэжьыгъ. Ащ нэмыкIэу гъогу километ­рэ 1,6-рэ зэтырагъэпсыхьажьы. Зы парк, общественнэ чIыпIитIу зэтырагъэпсы­хьагъ, IэпэIэсэныгъэ ин зиIэ IофышIэхэр яIэ хъунхэмкIэ мэкъумэщ товархэм якъэхьыжьын фэгъэзэгъэ IофшIэпIитIумэ IэпыIэгъу афэхъугъэх.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет ипащэ къэралыгъо программэхэм къыдалъытэрэ мылъку къэкIуапIэхэр нахь шIуагъэ хэлъэу гъэфедэгъэнхэ зэрэфаер къыхигъэ­щыгъ.
«НепэкIэ анахь мэхьанэ зиIэр гъэхъа­гъэу тшIыгъэхэм къакIетымыгъэчэу тапэкIи къоджэдэсхэм щыIакIэу яIэр нахьышIу хъуным тегъэпсыхьэгъэ Iоф­тхьабзэхэр зехьэгъэнхэр ары. Мыщ дэжьым тынаIэ тедгъэтын фае псэуалъэ­хэу ашIыхэрэм ящыкIэгъэ тхылъхэр тэрэзэу ыкIи игъом зэхэгъэуцогъэнхэм», къыIуагъ КIэрэщэ Анзаур.
Зэхэсыгъом икIэухым 2024-рэ илъэсым иапэрэ мэзи 9 республикэм ифэныкъоныгъэхэм апае товархэу къащэфыгъэхэм, IофшIэнхэу агъэцэкIагъэхэм, фэIо-фашIэхэу зэшIуахыгъэхэм япхыгъэ Iофыгъом тегущыIагъэх. АщкIэ къэгущыIагъ АР-м къащэфыхэрэм ылъэныкъо­кIэ зэзэгъыныгъэхэр зэрэзэдашIыхэрэм епхыгъэ Iофтхьабзэхэм язэшIохын фэгъэзэгъэ Комитетым итхьаматэу ­Мэкъулэ Назир.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ ведомствэхэмрэ организациехэмрэ япащэхэм анахьэу анаIэ зытыраригъэдзагъэр аукционхэм афэгъэхьыгъэ тхылъхэр тэрэзэу зэхэгъэуцогъэнхэр, товархэу къащэфыхэрэр уплъэкIугъэнхэр, 2025-рэ илъэсымкIэ контрактациер игъом къызэIухыгъэныр ыкIи зэзэгъыныгъэу зэдашIыхэрэмкIэ уасэхэм илыя­гъэу ашIомыкIынхэр ары.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытырэ къэбархэмкIэ
Тхьаркъохъо
Сафыет.