Псауныгъэм икъэухъумэн
Урысые Федерацием и Президент пшъэрылъ къызэрэфишIыгъэм тетэу Урысыем и Президент и Полномочнэ лIыкIоу Къыблэ федеральнэ шъолъырым щыIэ Владимир Устиновым цIыфхэр ригъэблэгъагъэх, джащ фэдэу Урысые Федерацием и Президент и Полномочнэ лIыкIоу Къыблэ федеральнэ шъолъырым щыIэм дэжь щызэхэщэгъэ Советым изэхэсыгъо ащ тхьамэтагъо щызэрихьагъ. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Iофтхьабзэхэм ахэлэжьагъ.
Видеозэпхыныгъэ шIыкIэм тетэу кIогъэ Iофтхьабзэхэм джащ фэдэу Адыгеим ыцIэкIэ ахэлэжьагъэх АР-м ифедеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, министрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу, АР-м финансхэмкIэ иминистрэу Виктор Орловыр, псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ министрэу Мэрэтыкъо Рустем, АР-м и ЛIышъхьэ и УплъэкIокIо гъэIорышIапIэ ипащэу Бузэрэ Игорь.
Урысыем и Президент зыфэзыгъэзагъэхэм ащыщ Красногвардейскэ районым щыпсэурэ Анатолий Романенкэр. ПсэупIэу Садовэм амбулаторие зэрэщыгъэпсыгъэн фаем иIофыгъо ащ къыIэтыгъ – амбулаториежъым изытет уигъэразэрэп.
Адыгеим ипащэ УФ-м и Президент и Полномочнэ лIыкIоу Къыблэ федеральнэ шъолъырым щыIэм къыфиIотагъ псауныгъэм икъэухъумэн фэгъэзэгъэ пэублэ IэзапIэхэр джырэ уахътэм диштэу зэтегъэпсыхьэгъэнхэр къызыщыдэлъытэгъэ шъолъыр программэм тетэу квадрат метрэ 420-рэ зэлъызыубытыщт амбулаториякIэ агъэпсынэу унашъо зэраштагъэм фэгъэхьыгъэу. Сомэ миллион 36-рэ псэолъэшIыным тефэщт, федеральнэ бюджетымрэ Адыгэ Республикэм ибюджетрэ ар къахагъэкIыщт.
Амбулаторием хэтыщтых педиатрэм, терапевтым, цашIэм якабинетхэр, прививкэ зыщашIыщтхэр. IэзапIэм къыпэIулъ чIыпIэри дахэу зэтырагъэпсыхьанэу, машинэ гъэуцупIэхэри ашIынэу рахъухьэ. IэзапIэм идэпкъхэр агъэхьазырыгъэх, унашъхьэр тыралъхьагъ, шъхьаныгъупчъэ блыпкъхэр хагъэуцуагъэх. ИпIалъэм къыпэу – 2025-рэ илъэсым мэкъуогъум и 1-м нэс псэолъэшIыныр аухын ямурад.
Полномочнэ лIыкIоу Владимир Устиновым къызэриIуагъэмкIэ, шапхъэу щыIэхэм адиштэу амбулаториер игъом агъэпсын, ищыкIэгъэ оборудованиер чIагъэуцон, медицинэ IофышIэу Iутыщтхэр къагъотынхэ фае.
Советым изэхэсыгъу
Лъэпкъ проектэу «Псауныгъэм икъэухъумэн» зыфиIорэр Къыблэ федеральнэ шъолъырым зэрэщагъэцакIэрэм зэхэсыгъом щытегущыIагъэх. Владимир Устиновым ипэублэ псалъэ къыщыхигъэщыгъ мы лъэныкъом Iофхэр нахь дэгъоу щызэхэщэгъэнхэм мэхьанэшхо зэриIэр, лъэпкъ проектым игъэцэкIэнкIэ пшъэрылъхэр къыгъэнэфагъэх.
«Псауныгъэм икъэухъумэнкIэ Iофэу тшIэрэм кIэух шъхьаIэу фэхъурэр къызыщылъагъорэр цIыфхэм ащ уасэу къыфашIырэр ары. Лъэпкъ проектым къыдыхэлъытэгъэ Iофтхьабзэхэм ащыщхэр мыгъэ шъолъыр заулэмэ ащамыухынхэм ищынагъо щыI. Шъыпкъэ, ащкIэ зиягъэ къэкIуагъэр санкциехэр, псэолъапхъэхэмрэ медицинэ оборудованиемрэ нахь лъапIэ зэрэхъугъэхэр ары. Лъэпкъ проектым къыдыхэлъытэгъэ Iофтхьабзэхэр игъом амыгъэцэкIэнхэр зыпкъ къикIыгъэр подряднэ организациехэм яIофшIэн тэрэзэу зэрэзэхамыщагъэр, къэралыгъо зэзэгъыныгъэхэр зэхагъэуцохэ зэхъум хэукъоныгъэхэр зэрашIыгъэхэр ары. ГъэцэкIэкIо хабзэм иуполномоченнэ къулыкъухэм икъоу Iофхэм гъунэ зэралъамыфырэр ащ къегъэлъагъо. Шъолъырхэм япащэхэм сялъэIу зишIын агъэгужъорэ псэуалъэ пэпчъкIэ Iофхэр ашъхьэкIэ зэхафынхэу, лъэпкъ проектыр агъэнэфэгъэ пIалъэхэм зэрагъэцэкIагъэмкIэ макъэ къагъэIужьынэу», — къыIуагъ Владимир Устиновым.
Ешъоным пэуцужьыгъэным епхыгъэ Iофыгъохэми шъхьафэу зэхэсыгъом щатегущыIагъэх. Емышъонхэм цIыфхэр нахь къыфаIэтынхэ, спортымрэ творчествэмрэ апылъынхэмкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зэрахьанхэ зэрэфаем игугъуи къашIыгъ. Джащ фэдэу УФ-м и Президент и Полномочнэ лIыкIоу ЮФО-м щыIэм медицинэ IофышIэхэр зэримыкъухэрэм епхыгъэ Iофыгъом изэшIохынкIэ, лъэпкъ проектым диштэу къащэфырэ оборудованием Iоф ышIэнымкIэ пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр къафишIыгъэх.
Лъэпкъ проектэу «Псауныгъэм икъэухъумэн» зыфиIорэм диштэу шъолъыр проекти 8 Адыгеим щагъэцакIэ. Мы илъэсым иящэнэрэ квартал икIэуххэм атетэу лъэпкъ проектыр процент 99,7-кIэ агъэцэкIагъ. Мы лъэныкъомкIэ Адыгеим Къыблэ федеральнэ шъолъырым ятIонэрэ чIыпIэр, хэгъэгум ишъолъырхэмкIэ я 14-рэ чIыпIэр ыубытыгъ.
Лъэпкъ проектэу «Псауныгъэм икъэухъумэн» къыдыхэлъытагъэу пэублэ медикэ-санитар IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэным, цифровизацием зегъэушъомбгъугъэным, гу-лъынтфэ, адэбз узхэм ябэныжьыгъэным, оборудованием икъэщэфын, пэублэ IэзапIэхэр джырэ уахътэм диштэу зэтегъэпсыхьэгъэнхэм республикэм мылъкушхо щыпэIуагъахьэ. Гавердовскэ амбулаторием ишIын, Инэм поликлиникакIэм игъэпсын щаухыгъ. Илъэсыр къызихьагъэм щегъэжьагъэу амбулатории 5-мэ яшIын ыуж итых, къихьащт илъэсым ахэм япчъэхэр къызэIуахыщтых.
Медицинэ IофышIэхэр зэримыкъухэрэм епхыгъэ Iофыгъохэри зэшIуахых. Хэгъэгум иапшъэрэ медицинэ еджапIэхэм целевой шIыкIэм тетэу щегъэджэгъэнхэмкIэ квотэр агъэцакIэ. Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым имедицинэ институт зэпхыныгъэ дэгъу дыряI. Гурыт медицинэ IофышIэхэр процент 20-кIэ нахьыбэу гъэхьазырыгъэнхэм пае Мыекъопэ медицинэ колледжым аштэхэрэм хэпшIыкIэу къахэхъуагъ. ГущыIэм пае, 2023 — 2024-рэ илъэс еджэгъум нэбгырэ 240-м нэс колледжым чIахьэ хъугъэ. 2024 — 2025-рэ илъэс еджэгъум республикэ бюджетым имылъку зыпэIухьэрэ целевой бюджет чIыпIэ 264-рэ ащ щагъэнэфагъ.
Къуаджэхэм адэс медицинэ IофышIэхэм социальнэ IэпыIэгъу ягъэгъотыгъэнымкIэ, псэупIэ-коммунальнэ фэIо-фашIэхэм, общественнэ транспортыр зэрагъэфедэрэм апэIуагъэхьагъэр афигъэкъужьыгъэнымкIэ амалхэр зэрахьэх. Программэхэу «Къоджэ доктор», «Къоджэ фельдшер» зыфиIохэрэм адиштэу 2024-рэ илъэсым врач 31-мэ, гурыт медицинэ IофышIэ 11-мэ зэтыгъо ахъщэр къаIукIагъ. Медицинэ IэпыIэгъу псынкIэ язытырэ фельдшерхэм, медицинэ IэпыIэгъу псынкIэ зэрарагъэгъотырэ автомобильхэм яводительхэм зэтыгъо шъолъыр ахъщэ IэпыIэгъу аратынэу мыгъэ унашъо аштагъ.
Илъэс къэс зэнэкъокъухэу «Илъэсым иврач анахь дэгъу», «Гурыт, фармацевтическэ гъэсэныгъэ зиIэ специалист анахь дэгъу» зыфиIохэрэр зэхащэх. 2024-рэ илъэсым Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ишIухьафтынэу «Участковэ врач-терапевт анахь дэгъу» зыфиIорэр аратызэ ашIынэу агъэнэфагъ.
«Федеральнэ IэпыIэгъур къызфэдгъэфедэзэ, лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ ягъэцэкIэнкIэ Iофышхо зэшIотэхы: медицинэ учреждениехэр тэгъэпсых, тэгъэцэкIэжьых, медицинэ оборудованиякIэ ахэм ачIэтэгъэуцо; адэбз, гу-лъынтфэ узхэм ябэныжьыгъэнымкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зетэхьэх; кIэлэцIыкIухэм япсауныгъэ нахьышIоу къэухъумэгъэным гъунэ лъытэфы; Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэм епхыгъэ Iофыгъохэм язэшIохын, медицинэ IофышIэхэр зэрафимыкъухэрэм идэгъэзыжьын талъэплъэ. Псауныгъэм икъэухъумэнкIэ кIуачIэу тиIэр тапэкIи зэтхьылIэщтыр медицинэ IэпыIэгъу дэгъу республикэм щягъэгъотыгъэнымкIэ хэгъэгум и Президентэу Владимир Путиным къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэр гъэцэкIэгъэнхэр ары», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытыгъэ къэбархэмкIэ
ЛIышэ Саныет.