ТхакIоу, усакIоу Дэрбэ Тимур непэ цIыф-гупшы­сэкIо чъэпхъыгъ. КIэла­кIэу тхэныр ригъэжьэ­гъагъ, ащ елъытыгъэу творческэ гупшысэшхо IэкIэлъ хъугъэ.

Адыгэ лъэпкъ журналистикэм зэрэщылэжьагъэм, ащкIэ гъэсэ­ныгъэ-шIэныгъэ икъу зэригъоты­гъэм, лъэпкъ гъэзетэу «Адыгэ макъэм» илъэс 15-рэ иредактор шъхьаIэу зэрэщытыгъэм, ищы­Iэныгъэ лъэгъукIэ, игупшысэ апсыхьагъ.
Непэ зигугъу къэсшIыщтыр апэдэдэ илъэс 22-рэ зыныбжь кIэлакIэм къыдигъэкIыгъэгъэ тхылъ цIыкIоу «КIэлэцIыкIум идунай» зыфиIорэр ары. Усэ 30-м ехъу ащ къыдэхьагъ. Усэ пэпчъ джыри зиакъыл мыуцупэгъэ сабыим иIокIэ-шIыкIэхэр гъэнэфэпагъэхэу Тимур нэм къыкIегъэуцох: егъэшIагъо лэгъупкъопсыр, гукIэ рэчъэ ащ икIапсэ, жьым зэрихьэу, псынкIэ дэд, ытхьакIумэ зи имыхь. Ау шъэожъыем Саусэрыкъо зырегъапшэ, фай фэдэнэу; ибзэджагъэ мыухыжь, ау янэ ащ къеу­шъыйи, ежьми ным реIожьы: «…сымышIахэу сыбзэджагъ» — иджэуап цIыкIухэм шъэо­жъыер джыри емышIэ-шIумышIэу, сабыеу зэрэщытыр кIагъэтхъы.
Еджэныр икIасэп шъаом, дехьыхы ар джэгуным, инани джащ паекIэ къеушъыйи тхы­лъым еджэнэу; мо кIэлэхъум инанэ ишъыпкъэу гурегъаIо: «УмыгумэкI, нан, ины сыхъумэ а зэкIэм сяджэжьыщт…», — ау етIанэ къызхэшхъожьы мо цIыкIур, зыфеIожьы.
«… Ары шъхьаем, къысте­кIощтба синыбджэгъу?»
Аузэ сабыим зыкъеIэты, игу­лъытэ къэущы, ишэн зэ­блехъу, цIыфы мэхъу.

Дэрбэ Тимур сабыйхэм апае ытхыгъэ тхылъ IэпкIэ-лъапкIэр къызыдэкIыгъэр илъэс 28-рэ мэхъу, ау ащ емылъытыгъэу кIэлэцIыкIум идунаеу авторым тапашъхьэ къыригъэуцуагъэр бэкIэ зэхъокIыгъэп; кIэлэцIыкIу психологиер непи ащ фэд, бзэ­джэн-къэчъыхьаным, джэгуным хэтэу, игъорыгъоу, зэкIэ зэригъашIэмэ ыушэтызэ, кIэлэцIыкIу пэпчъ дунаим щыщ зэ­рэхъурэр дэгъоу авторым мы усэ цIыкIу блэрхэмкIэ кIигъэтхъыгъ.
Усэу «ШIу сэлъэгъу сихэ­гъэгу» зыфиIорэр сабыим, Ным фэдэу, Хэгъэгур ыкIи янэ зэфэ­дэу, шIу ылъэгъоу егъэсэгъэным фэгъэхьыгъ:
ШIу сэлъэгъу сихэгъэгу,
ШIу сэлъэгъу сэ сичIыгу!
Чъыгы тхьапи,
псыхъо нашхъуи
ЗэкIэ, зэкIэ сэ спэблагъ!
«Нэф къэшъыгъ, къэущ,
сикIал», —
КъысэзыIоу, сигонэсэу,
Пчэдыжьыпэм къыскIэрысэу
СиIэр сянэшъ, сигушIуагъу!
(н.18-р)
Къэхъу пэтырэ кIэлэцIыкIум зэрилъэкIэу, зэрэшIоигъоу ыгу­кIэ дунаим зытырегуащэ: сурэт ешIы… «Сисурэт агу рихьыгъа?» — къэупчIэ.
Сурэт сшIынэу сыгу къэкIыгъ,
Унэм сикIи сытIысыгъ.
Сигупшысэ зэхэкIыгъ,
Бэмэ гукIэ санэсыгъ.
Сяни, сяти, синыбджэгъуи,
Уни, чъыги, пщэси, тыгъи
Тхьэпэ иным тесшIыхьагъ,
Сызфэягъэр къыздэхъугъ!
Ау сиунэ къуанщэу хъугъэ,
Чъыгыр пщэсмэ ахэхьагъ,
Сяни, сяти, синыбджэгъуи
Сэ сфэIона: «Агу рихьыгъ?»
(н.17-р)
Игулъытэ, иакъыл мэкIэ-ма­кIэу цIыкIум аузэ къэущыгъэх; хэхъо, зеIэты, изэхэшIыкI къеблы — цIыфы мэхъу. Ежь-ежьырэу сабыим цIыф гу лъимытахэу зепIужьы, ащкIэ щысэ фэхъу ылъэгъуи, зэхихи, нахьыжъи нахьыкIи яIокIэ-шIыкIэхэр.
«Сэ къэшъуакIэ зэзгъэшIагъ,
Хэт джы, къашъуIо
къыздэшъощтыр?» —
КъэупчIэ шъаор,
етIанэ гушIоу зэреIожьы:
«Пчэгум пагэу сыкъихьан,
Дэ быракъри ащ къисхын!»
Итатэ шIу зэрилъэгъурэр, ащ убзэ-Iубзэу зэрипIурэр усэу «Сэ ситатэ шIу сэлъэгъу» зыфи­Iорэм къыщыриIотыкIыгъ. На­хьыжъ Iушхэм анахь гъэсэкIо дэгъу зэрэщымыIэр ащкIэ авто­рым кIигъэтхъыгъэу сэ сеплъы.
Сабыйхэм якIасэх хьэр, чэтыур, чэт-тхьачэтщырхэр, мэл цIыкIу тIыргъохэр, шкIэ нэтIэф­хэр. Ахэм сыдигъуи афэ­кIэ­щыгъох, афэхъупхъэх; аузэ кIэ­лэцIыкIур къешIэкIыгъэ дунаим хэуцо, нэIуасэ фэхъу, ыIощт-ышIэщтымкIи нахьыжъхэм (дэгъуи, дэи) акIырэплъы.
Чэтжъыер къэсыубыти
Фабэу сыбгъэ есхьылIагъ,
Ащ нэужым лъагэу сIэти,
СтIупщи тIэкIурэ згъэбы­быгъ.
Чэтыкъуртэр къысэчъалIи
Слъакъо, сеплъызэ, къеуIугъ,
Чэтжъыер ыгъэшIожьэу
Тэмэ чIэгъым чIигъэхьагъ.
(н.21-р)
Къэхъу пэтрэ кIэлэцIыкIур Iоные-шIэный, зэкIэ ышIэмэ, ыуплъэкIумэ шIоигъу, хъупхъэшъ хъупхъэ:
Тэ тимэз сэгъэкIэракIэ,
Чъыгы цIыкIухэр
сэгъэтIысхьэ.
ШъукъыздеI шъо,
сишъэогъухэр,
Тызэхэтэу Iофыр тшIэщт.
ШъукъыздеI шъо,
сишъэогъухэр,
Тимэз джаущтэу дгъэдэхэщт.
Сабый Iуш дэдэр джаущтэу къешIэкIыгъэ дунэе шхъуантIэм хэуцо, псэ зыпытым уасэ фишIэу, ыухъумэу къэтэджы мэхъу. Ар сыда зымыуасэр? ЕтIанэ мэкъэ IэтыгъэкIэ къеIо:
ТхьакIумкIыхьи, бэджэ­жъыий,
Цызэ цIыкIуи, бзыужъыий,
Пыжъ пыраци,
ЗэкIэ, зэкIэ синыбджэгъу,
СэшIы ренэу ащ ягугъу!
(н. 23-рэ)
Тимур итхылъэу «КIэлэцIыкIум идунай» инышхоп, ау мыщ къыдэхьэгъэ усэ пэпчъ пIуныгъэ-гъэсэныгъэ мэхьанэ ин хэлъ, авторым бзэ къэбзэ дахэ Iулъ, кIэлэцIыкIу IокIэ-шIыкIэхэр, ахэм ядунэелъэгъукIэ, ягушIуагъо, ягумэкI-гухэкI макIэ авторым мы усэ цIыкIу зэфэшъхьафхэмкIэ къыриIотыкIыгъ. Адыгабзэр непэ кIэлэцIыкIухэм аIулъхьа­жьыгъэнымкIэ, щэч хэмылъэу, бгъэфедэным тегъэпсыхьагъ, еджэгъошIу, тхылъым усэ мэкъэмэ дахэ кIэлъ, ащи изакъоп, кIэлэцIыкIу пэпчъ дунаим зэрэщыщэу, зэрэхэтыр, ащ ыгукIи ышъхьэкIи хэзагъэ зэрэхъурэр нафэ къыпфэхъу,
Тиадыгэ сабыйхэмкIэ Дэрбэ Тимур итхылъэу «КIэлэцIыкIум идунай» шIухьафтын лъапIэу сэлъытэ. КIэлэегъаджэхэм, ана­хьэу адыгэ кIэлэцIыкIухэр ублэпIэ ыкIи гурыт классхэм ащезыгъаджэхэрэм, титхакIохэм ятхылъхэу къыдэкIыхэрэм нахь гъунэ алъафэу, яIофшIэн ща­гъэфедэнхэу сыкъяджэ. Джа­щыгъум, тиини тицIыкIуи нахь тызэгурыIощт, тиадыгэбзэ жъын­чи зиIэтыщт.
Мамырыкъо Нуриет.