Уголовнэ, граждан, арбитражнэ ыкIи административнэ Iоф анахь инхэу Адыгэ Республикэм ихьыкумхэм зэхафыгъэхэм афэгъэхьыгъэ зэхэсыгъо джырэблагъэ Адыгэ Республикэм ипрокуратурэ щыкIуагъ.

Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх прокуратурэм иуголовнэ-хьыкум отдел ипрокурорэу Карина Казаковар, граждан ыкIи арбитражнэ Iофхэм язэхэфынкIэ прокурорым иIэпыIэгъоу Александр Яриджановыр.
Пэублэм Карина Казаковам къызэриIуагъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым иапэрэ мэзихэу пыкIыгъэм нэбгырэ 815-мэ алъэ­ныкъокIэ къызэIуахыгъэ уголовнэ Iоф 746-мэ хьыкумхэр ахэплъагъэх. БзэджэшIагъэ зезыхьэгъэ нэбгырэ 655-м алъэныкъокIэ республикэ хьыкумышIхэм ашIыгъэ унэшъо 596-м прокурорхэм адырагъэштагъ.
Къэралыгъо гъэпщынакIохэм япшъэ­рылъыр лажьэ зиIэхэм пшъэдэкIыжь арагъэхьыныр ыкIи уголовнэ хьыкум зэхэфыным хэлажьэхэрэм яконституционнэ фитыныгъэхэр амыукъонхэр ары. АщкIэ прокурорым щысэхэр къыхьыгъэх.
ГущыIэм пае, Мыекъопэ къэлэ хьыкумым ышIыгъэ унашъомкIэ Къырым Рес­публикэм щыщ бзылъфыгъэм (куп зэхэт хъухэу гъэпцIагъэ зыхэлъ бзэджэшIагъэ зэрэзэрихьагъэм фэшI) условнэу илъэси 3-рэ мэзихрэ, ащ игъусэгъэ ятIонэрэ бзылъфыгъэм условнэу илъэси 3-рэ мэзиплIрэ хьапс атыралъхьагъ. Хьыкумым ышIыгъэ унашъом емызэгъэу прокурорыр кIэдэугъ, ау хьыкумым ар щигъэзыягъ. Арэу щытми, хьыкумым ышIыгъэ уна­шъом прокурорым дыригъэштагъэп, Iофыр кассацием ритыгъ.
Адыгэ Республикэм и Апшъэрэ хьыкум уголовнэ Iофхэм язэхэфынкIэ хьыкум коллегием икассационнэ хьыкум икIэрыкIэу ащ хэплъэжьыгъ ыкIи къэлэ хьыкумым ышIыгъэ унашъор щигъэзыягъ. БзылъфыгъитIум илъэси 4 ыкIи илъэси 3-рэ мэзитфырэ хьапс атырилъхьагъ.
ГъогурыкIоныр щынэгъончъэным ылъэ­ныкъокIэ уголовнэ Iоф зыпылъ бзэджэшIагъэу зэрахьэхэрэм язэхэфын прокуратурэм лъэшэу ынаIэ тет. ГущыIэм пае, Кощхьэблэ район хьыкумым мы муниципалитетым щыпсэурэм ылъэныкъокIэ къызэIуахыгъэ уголовнэ Iофым зыхэп­лъэм ыуж ащ хьапс тырилъхьагъ. Транспортыр ыгъэIорышIэзэ гъогурыкIоным ишапхъэхэр зэриукъуагъэм, сакъыныгъэ къызэрэзхимыгъэфагъэм къахэкIэу цIыфым идунай зэрихъожьыгъэмкIэ хъулъфыгъэр агъэмысэ.
Хьыкумым зэригъэунэфыгъэмкIэ, 2024-рэ илъэсым мэкъуогъум и 3-м, водитель удостоверение имыIэу тракторыр зыгъэ­IорышIэщтыгъэ хъулъфыгъэр зэрысыгъэ кабинэм зыныбжь имыкъугъэ кIэлэцIыкIуиплI зыдыригъэтIысхьагъ. Нэужым водителыр тракторымкIэ къызэкIакIозэ пшъэшъэжъыер ащ къизыгъ. Шъобжэу тещагъэхэм къыхэкIэу ащ идунай ыхъо­жьыгъ. Мы хъугъэ-шIагъэм ыуж хъулъфы­гъэм зигъэбылъыжьыгъ.
Хьыкумым унашъоу ышIыгъэмкIэ ащ илъэси 7 хьапс тыралъхьагъ.
Александр Яриджановым къызэриIуа­гъэмкIэ, цIыфхэм яфитыныгъэхэр зэтегъэуцожьыгъэнхэм епхыгъэ Iофыгъохэр прокуратурэм инэплъэгъу ригъэкIыхэрэп. ЯIофшIэнкIэ анахь мэхьанэшхо зиIэу зыдэлажьэхэрэм ащыщ цIыфхэм яфитыныгъэу аукъуагъэхэр зэтегъэуцожьы­гъэнхэр.
2024-рэ илъэсым имэзихэу пыкIыгъэм сомэ миллион 38-м ехъум япхыгъэу прокурорхэм ядэо тхылъ 860-мэ респуб­ликэм ихьыкумышIхэр ахэплъагъэх. Ахэм анахьыбэр зыфэгъэхьыгъэр цIыф­хэм ыкIи хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм ясоциальнэ фитыныгъэхэр зэтегъэуцожьыгъэнхэр ары.
ГущыIэм пае, Мыекъуапэ ипрокурор идаокIэ IофшIэнымкIэ ыкIи цIыфхэр социальнэу къэухъумэгъэнхэмкIэ Гупчэм дзэ къулыкъушIэм тефэщтыгъэ зэтыгъо ахъщэу сомэ мин 500 фэдизыр къыфыригъэгъэзэжьыгъ.
Ащ нэмыкIэу прокурорхэр зэрэкIэдэ­угъэхэм тетэу сабый ибэхэм псэупIэ зэрагъэгъотынымкIэ яфитыныгъэхэр зэтырагъэуцожьыгъэх.
КIэухым журналистхэм яупчIэхэм прокурорхэм джэуапхэр къаратыжьы­- гъэх.
КIАРЭ Фатим.
Сурэтыр: АР-м ипрокуратур.