Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ­республикэм игъогухэр щынэгъончъэнхэм зы­наIэ тезыгъэтырэ комиссием изэхэсыгъо зэрищагъ.

АР-м хэгъэгу кIоцI Iоф­хэмкIэ и Министерствэ Къэралыгъо автоинспекциемкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащэу Андрей Огурцовыр ащ къыщыгущыIагъ. 2024-рэ илъэсым имэзибгъу Адыгэ Рес­публикэм игъогухэм авариеу къатехъухьагъэм, тхьамыкIагъохэм къакIегъэчыгъэнымкIэ амалэу зэрахьэхэрэм ягугъу къышIыгъ. КъызэратыгъэмкIэ, мэзибгъум къыкIоцI республикэм игъогухэм тхьамыкIэгъо 323-рэ къатехъу­хьагъ. Нэбгырэ 57-рэ ахэм ахэкIодагъ, 373-мэ шъобжхэр атещагъэ хъугъэ. Гъогухэм къатехъухьэрэ тхьамыкIагъо­хэм къакIичыгъ, ахэм шъобж ахэзыхырэр нахь макIэ хъугъэ. БлэкIыгъэ илъэсым мыщ фэдэ илъэхъан егъэпшагъэмэ, ахэкIодагъэр нэбгыритIукIэ нахьыб.
НахьыбэрэмкIэ тхьамы­кIагъохэр зыпкъ къикIыхэрэр гъогурыкIонымкIэ шап­хъэхэр зэ­раукъорэр, зэпы­рыкIыпIэ­хэм адэжь хэбзэу­къоныгъэ­хэр зэрэщашIырэр, авто­транспортыр агъэIоры­шIэнэу фи­тыныгъэ къязытырэ тхылъ зимыIэхэр, водитель ешъуагъэхэр рулым зэ­рэIутIыс­хьэ­хэрэр ары.
Мэзи 9-м къыкIоцI транспортхэм язытет уплъэкIугъэнымкIэ къэралыгъо автоинспекцием Iофтхьэбзэ 56-рэ зэхищагъ, псэупIэ заулэхэм Iофтхьэбзи 105-рэ ащызэрихьагъ. Ешъуагъэхэу во­дитель 867-рэ, наркотикхэр къызфагъэфедагъэу нэбгырэ 39-рэ къыхагъэщыгъ. Правар зыIахыгъэ водители 106-мэ ешъуагъэхэу транспортыр агъэIорышIэу агъэнэфагъ.

Адыгэ Республикэм псэо­лъэшIынымкIэ, транспортымкIэ, псэупIэ-коммунальнэ, гъогу хъызмэтымкIэ иминистрэу Валерий Картамышевым зэхэсыгъом къызэрэщиIуагъэмкIэ, мы илъэсым иапэрэ мэзибгъу республикэ, муниципальнэ мэхьанэ зиIэ автомобиль гъогухэм ячIыпIэхэу аварие къызыщыхъун ылъэкIыщтхэр агъэунэфыгъэхэп.
Автомобиль гъогухэр шап­хъэхэм адиштэу зэтегъэпсыхьэгъэнхэм джыдэдэм ыуж итых.Къэралыгъо автоинспекцием и ГъэIорышIапIэ ягъусэу 2024-рэ илъэсым тхьамыкIагъохэр нахь макIэу гъогухэм къатехъухьанхэмкIэ Iофтхьабзэхэр зэрахьэх. Лъэпкъ проектэу «Щынэгъончъэ ыкIи шэпхъэшIухэм адиштэрэ гъогухэр» зыфиIорэм диштэу мыгъэ сомэ миллиард 1,9-рэ къатIупщыгъ. Сомэ миллиард 1,5-мкIэ республикэ мэхьанэ зиIэ автомобиль гъогум щыщ Iахьэу километрэ 48-рэ хъу­рэмрэ псыхъоу Фэдз телъ лъэ­мыджымрэ агъэцэкIэжьыгъэх. Сомэ миллион 482-р зыпэIухьагъэр чIыпIэ мэхьанэ зиIэ автомобиль гъогу километри 7-р джырэ шапхъэхэм адиштэу зэ­тегъэпсыхьэгъэныр ары.
Къуаджэу Пэнэжьыкъуае дэжь, федеральнэ гъогоу А-160-м, авариехэр къызыщыхъун ылъэ­кIыщт чIыпIэ зэриIэр зэхэсы­гъом къыщыхагъэщыгъ. 2024-рэ илъэсым мы чIыпIэм тхьамыкIэгъуи 3 къыщыхъугъ. Зы нэбгырэ ахэм ахэкIодагъ, 7-мэ шъобжхэр атещагъэ хъугъэ.
Мы чIыпIэм авариехэр нахь макIэ щыхъунхэм тегъэпсы­хьагъэу мыгъэ «шериф-балкэ­кIэ» заджэхэрэр щагъэуцугъэх. ГъогушIынымкIэ Федеральнэ агентствэмрэ ГъэIорышIапIэу «Черноморье» зыфиIорэмрэ федеральнэ гъогум а изы Iахь игъэцэкIэжьын епхыгъэ Iофыгъом изэшIохын Iоф дашIэ.
«АвариехэмкIэ зэфэхьысы­жьэу къашIыгъэхэм къаушы­хьаты ахэм цIыфхэр зэрахэ­кIуадэхэрэр. Гъогухэм Iофхэр нахьышIу ащышIыгъэным пае къулыкъу пстэуми зэдырагъа­штэу Iоф зэдашIэн фае. Ар лъэ­ныкъо пстэуми афэгъэхьыгъ: шапхъэхэр амыукъонхэм, гъогухэр щынэгъончъэнхэм къащегъэжьагъэу, скоростым рамыгъэхъуным, тхьамыкIагъо къызэхъулIэхэрэм псынкIэу Iэпы­Iэгъу ягъэгъотыгъэным анэсыжьэу. Мыщ фэдэ Iофыгъохэм мэхьанэшхо ятыгъэн фае», — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.
Пчъагъэрэ хэбзэукъоныгъэ­хэр зышIыхэрэм, правэр аIахыгъэу транспортыр зыгъэIорышIэу къаубытыхэрэм нахь пхъашэу адэзекIогъэн, Адыгеим игъогу­хэм хьылъэзещэхэр зэращызекIорэм гъунэ лъыфыгъэн, нэмыкI шъолъырхэм къаращызэ республикэм хэбзэнчъэу хэкIхэр къизыщэхэрэм ягъогупэ пыбзыкIыгъэн фаеу зэхэсыгъом къыщаIуагъ.
ГъогушIынымкIэ республикэм ихъызмэтшIапIэхэр автомобиль гъогухэм ягъэфедэн кIымафэм зэрэфэхьазырхэм ехьылIэгъэ зэфэхьысыжьыр Адыгеяавто­дорым ипащэу Алексей Корешкиным мыщ къыщишIыгъ. Ащ зэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, республикэ мэхьанэ зиIэ ав­томобиль гъогухэр кIымафэм фагъэхьазырхэзэ, гъогухэр зэ­щиз шIыгъэнхэмкIэ, ахэр гъэтхъыгъэнхэмкIэ, тамыгъэхэр ате­гъэуцогъэнхэмкIэ, ящыкIэ­гъэщтым фэдиз пшахъор, щыгъур, гъэстыныпхъэ-щыфэ материалхэр щыIэнхэмкIэ ищы­кIэгъэ Iофтхьабзэхэр подряднэ организациехэм зэрахьэх. КIымафэм гъогухэм язытет тэ­рэзынымкIэ транспорти 144-рэ къызфагъэфедэщт.
Республикэ мэхьанэ зиIэ автомобиль гъогухэр кIымафэм тэрэзэу IыгъыгъэнхэмкIэ Iоф­шIэнэу зэхащэхэрэм гъунэ алъы­фыгъэным пае Къэралыгъо автоинспекциеми, МЧС-ми яподразделениехэм зэдэлэ­жьэныгъэ адыряI. Къэралыгъо бюджет учреждениеу «Адыгеяавтодорым» навигационнэ системэу ГЛОНАС-р къызыфигъэ­федэзэ, кIымафэм автомобиль гъогухэм язытет чэщи мафи ыуплъэкIущт.
Джащ фэдэу зэхэсыгъом цIыфхэмрэ хьылъэхэмрэ зэращэхэ зыхъукIэ, гъогурыкIоным ишапхъэхэр къыдалъытэн зэрэфаер къыщыхагъэщыгъ. Рос­транснадзорым Къыблэ Федеральнэ шъолъырымкIэ ирегиональнэ чIыпIэ гъэIорышIапIэ ипащэ игуадзэу, Адыгэ Рес­публикэмкIэ чIыпIэ отделым ипащэу Чэтыжъ Азэмат къызэриIуагъэмкIэ, мэзибгъум уплъэ­кIун Iофтхьэбзи 166-рэ зэра­хьагъ, ахэм ащыщэу 32-р цIыф­хэр зэрэзэращэрэм фэгъэ­хьыгъагъ. ПстэумкIи транспорт мин 1,5-м ехъу ауплъэкIугъ, хэбзэгъэуцугъэр гъогогъу 1413-рэ аукъуагъэу къыхагъэщыгъ. АвтобусхэмкIэ хэбзэукъоныгъэ 385-рэ ашIыгъэу агъэунэфыгъ. Урысые Федерацием админист­ративнэ хэбзэукъоныгъэхэмкIэ и Кодекс истатья зэфэшъхьаф­хэм адиштэу водительхэм адми­нистративнэ пшъэдэкIыжь ягъэ­хьыгъэнымкIэ унэшъо 843-рэ аштагъ.
2024-рэ илъэсым имэлылъфэ­гъу Адыгэ Республикэм ипрокуратурэ республикэм иеджапIэхэм уплъэкIунхэр ащызэхэщэгъэнхэм кIэщакIо фэхъугъ. Ространснадзорым ичIыпIэ отделрэ районхэм япрокурату­рэхэм ялIыкIохэмрэ еджапIэхэм агъэфедэрэ автобуси 112-рэ ауплъэкIугъ. Хэбзэгъэуцугъэр гъогогъу 243-рэ аукъуагъэу ахэм къыхагъэщыгъ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу
къытыгъэ къэбархэмкIэ ЛIышэ Саныет.