Бзылъфыгъэхэм язэIукI
АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз зэхищэгъэ форумэу «Расцветай» зыфиIорэм иапэрэ мафэ къекIолIэгъэ хьакIэхэр Лъэпкъ музеим ихьакIэщ рагъэблэгъагъэх. Егъэджэн сервисым ипащэу, бзылъфыгъэхэм я Союз хэт Къохъужъ Саидэ зэхищэгъэ Iофтхьабзэу «Хэбзэ дахэу тэ тиIэр джащ фэд» зыфиIорэм ахэр хэлэжьагъэх.
Абхъазым, Къэрэщэе-Черкесым, Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Калининград, Ростов, Краснодар краим ыкIи нэмыкIхэм бзылъфыгъэ хьакIэхэр къарыкIыгъэх.
Бзылъфыгъэм ищыIэныгъэ зэхъокIыныгъэшхохэр фэхъугъэх. ЩыIэныгъэм ащ чIыпIэу щиубытырэм зыкъиIэтыгъ, сыд фэдэрэ зэхъокIыныгъи дырегъаштэ, мыхъуным пэуцужьы, уахътэм дэлъэбакъо.
Iофтхьабзэм изэхэщакIоу Къохъужъ Саидэ адыгэ бзылъфыгъэм ищыIэныгъэ гъогу къытегущыIагъ щысэхэмкIэ къыушыхьатыжьызэ.
Адыгэ пIукIэ-гъэсакIэм инэшэнэ шъхьаIэр сабыим, анахьэу пшъэшъэжъыем, уемыгуаоу дахэу, гукIэгъу пхэлъэу удэзекIон зэрэфаер, щэIагъэ дызепхьэзэ гъогу тэрэз тепщэнэу зэрэщытыр хьакIэмэ къафаIотагъ.
Ащ къыкIэлъыкIоу атегущыIагъэх пшъэшъэ ныбжьыкIэм ишэн-хабзэхэм. Псэогъу фаеу ежьэрэр екIолIэн ылъэкIынэу пшъэшъэ унэ, пшъэшъэ лэгъунэ адыгэ унагъо пэпчъ зэриIагъэр. Пшъэшъэ унэм псэлъыхъокIэ хабзэу щырекIокIыщтыгъэр. Псэлъыхъохэр щэсыфэхэ пшъашъэм дитынэу пшъэшъэжъые Iэтахъо, ышыпхъуми игъунэгъуми, унэм рагъахьэщтыгъ. Iэужыр, пIэлъэ зэтыжьыныр зыфэдагъэр къекIолIагъэхэм къафаIотагъ.
Нысэщэ хабзэхэм, пшъэшъэ гъэтэджыпкIэм, пшъашъэр унэгъуакIэм зыхахьэкIэ, тыщ унашъор къызэринэкынышъ, зэрыхьэгъэ унагъом иунашъо зэрэтехьэрэми тегущыIагъэх. Гуащэм нысэр ышъхьэ дигъасэщтыгъ, ащ сабыеу къыкIахъорэр дипIути, цIыкIу-цIыкIоу унэгъо зехьаныр ритыжьыщтыгъ.
Бысымгуащэм хэбзэ дахэу тиIэр зэрэзэрихьэрэр, хьакIэпэгъокIыным къешIэкIыгъэ хабзэм къыщыублагъэу унэгъо зэгъэзэфэным нэсыжьэу ащ зэрэфэгъэзагъэр кIагъэтхъыгъ.
«Бзылъфыгъэм зэкIоцIимыпхэгъэлI шыбг итIысхьэрэп» адыгэхэм зэраIорэм гупшысэ куу хэлъ. Исабыигъом бзылъфыгъэм ыкокI ар зэрэщагъэшIорэ закъор арэп — хъулъфыгъэр зыгъэпэрытэу, зыгъэинырэр, сабыйхэр лIыгъэм фэзыпIухэрэр, лIыгъэм къыфэзыгъэущыхэрэр бзылъфыгъэр ары. ЩыIэныгъэм щызэокIрэ пстэури зэригъэкIоу, гъашIэм лъапсэ фэхъурэр бзылъфыгъэр арэу зэрыщытыр къекIолIагъэхэм къыхагъэщыгъ. Бзылъфыгъэ лIэужищым ищысэкIэ хэбзэ дахэу тиIэр къагъэлъэгъуагъ.
Iофтхьабзэм икIэухым АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз ипащэу Вэрэкъо Хьалимэт хьакIэхэм закъыфигъэзагъ.
— Лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ сэнаущыгъэ зыхэлъ бзылъфыгъэу хэгъэгум исхэр нэIуасэ зэфэтшIынхэр, щыIэныгъэм епхыгъэ шIэныгъэу тIэкIэлъымкIэ тызэхъожьынхэр ары пшъэрылъ шъхьаIэу зыфэдгъэуцужьыгъэр. Лъэпкъэу тызщыщхэм, тыныбжь, тызыфэгъэзэгъэ Iофхэм ямылъытыгъэу, бзылъфыгъэхэм тищыIэкIэ-псэукIэ нахьышIу шIыгъэным, гъэхъагъэхэр тшIынхэм, тиунагъохэм зэгурыIоныгъэ арылъыным, насыпышIоу тыпсэуным тыфэлажьэ. Адыгэ бзылъфыгъэм шэн-хэбзэ дахэу хэлъхэр тиныбжьыкIэхэм аIэкIэгъэхьэгъэныр типшъэрылъ. ЛIэужыкIэм пIуныгъэ тэрэз егъэгъотыгъэнымкIэ бзылъфыгъэм мэхьанэу иIэр непэ къидгъэлъэгъукIыгъ. ТихьэкIэ лъапIэхэм адыгэ бзылъфыгъэр зыфэдэм нэIуасэ шъуфэтшIыгъ. Адыгэмэ хэбзэ дахэу тиIэхэр къышъодгъэлъэ-гъугъ. Тхьашъуегъэпсэу шъукъызэрэкIуагъэм пае, — къыIуагъ Вэрэкъо Хьалимэт.
— Адыгэ бзылъфыгъэм щытхъоу пылъыр дунаим щызэлъашIэ. Ащ лъэпкъ зэхэтыкIэ-хабзэхэр зэрэзэрихьэхэрэр, ищысэкIэ ныбжьыкIэхэр ппIунхэ зэрэплъэкIыщтыр непэ нэрылъэгъу тфэхъугъ. Абхъазым сыкъикIи Адыгеим сыкъызэрэкIуагъэм сыщэгушIукIы. Адыгеир тэгъэлъапIэ, илIыхъужъэу тимамырныгъэ фэбэнагъэхэм шъхьащэ афэтэшIы. Мыщ фэдэ Iофтхьабзэ сызэрэхэлажьэрэм гушхуагъэ къысхелъхьэ, — къыIуагъ Абхъазым и Общественнэ палатэ исекретарэу, ныхэм якомитет ипащэу Гульнара Кичба.
Зэхахьэм игъэхьазырын дэлэжьагъэх филологие шIэныгъэхэмкIэ докторэу, профессорэу Унэрэкъо Рае, бзылъфыгъэхэм я Союз хэтхэр, ансамбэу «Зэрдахэр», нэмыкIхэр.
Iофтхьабзэм икIэухым адыгэ шхынхэр зытет Iэнэ шыгъэм хьакIэхэр рагъэблэгъагъэх. Адыгэ джэгукIэ зэхахьэр аухыгъ.