IофшIэгъэ ушъагъ
ЩыIэныгъэм ыпашъхьэ шIушIэгъабэ щызиIэ цIыфхэм ягъашIэ зыфэдагъэр, яшIэныгъэрэ яакъылрэ — зэкIэ шIоу ахэлъыр ашъхьэ закъоу щымытэу, лъэпкъым зэрэфагъэIорышIагъэхэр къэзыIотэрэ тхыгъэ зэфэшъхьафхэр хэткIи плъэпIэ-щысэтехыпIэх.
Зы адыгэлI шъыпкъэ — Шэуджэн Аюбэ ищыIэныгъэ, идунэететыкIагъэр, идунэееплъыкIагъэр, лIы гъэсэгъэ-еджагъэр щэIэфэ зэрэлэжьагъэр, щыIэныгъэ шхоIур зыкIи къымыгъэланлэу зэрэпсэугъэр къыщиIотыкIыгъ «Аюб Шеуджен: Лабиринты жизни» зыцIэу 2021-рэ илъэсым Адыгэ къэралыгъо университетым итхылъ тедзапIэ къыщыдагъэкIыгъэр.
Ащ иавторых тхакIом ыпхъоу, тарихъ шIэныгъэхэмкIэ докторэу (щыIэжьэп) Шэуджэн Эмилиерэ тарихъ шIэныгъэхэмкIэ докторэу, АКъУ-м тарихъымкIэ ифакультет идеканэу ПэкIэшхо Нурбыйрэ. Мыщ Шэуджэн Аюбэ игъашIэ щыIэны-
гъэм епхыпагъэу, къытэшIэкIыгъэ псэ зыпыт дунаим пэблагъэу зэрэкIуагъэр къыщиIотыкIыгъ. АвторхэмкIэ анахь мэхьанэ зиIагъэр къызтегущыIэхэрэ цIыф закъор армырэу, къешIэкIыгъэ пстэумэ, тарихъ хъугъэ-шIагъэхэм агупчэу, иIахь гъэнэфагъэ ахилъхьэу ар зэрэщытыгъэр къиIотыкIыгъэныр арыгъэ.
Ежь цIыфэу къызтегущыIэнэу хахыгъэм иамал-лъэкIи мэхьанэ иIагъ. Урысыер итарихъ лъапсэкIэ лъэпкъыбэ къэралыгъоу зэрэщытыгъэр, хэгъэгушхом щыхъурэ-щышIэрэр зы нэбгырэм епхыжьыгъэу, лъэпкъ нэшанэхэр, культурэ зэфыщытыкIэхэр, шэн-хабзэхэр ыкIи зекIокIэ-шIыкIэхэр псыхьагъэ зэрэхъухэрэр кIэгъэтхъыгъэныр авторхэм ягухэлъ шъхьэIагъ. ЩыIэныгъэм ианахь къиныгъо уахътэхэм, зэпычыпIэ-зэжъупIэхэм цIыфыр зэряхъулIэрэр Шэуджэн Аюбэ игъэшIэ гъогу мыпсынкIэкIэ, ау зафэкIэ лIы гъэсагъэм фэгъэхьыгъэ очеркым къыщыраIотыкIыныр авторхэм япшъэрылъыгъ. Лъэхъа-
ныр ыкIи цIыфыр зэгопчынхэу зэрэщымытхэр, пытэу зэрэзэпхыгъэхэр, зы лIыхъужъ ищысэ хэхыгъэкIэ гъэунэфыгъэныр авторхэм къадэхъугъ.
Тхылъыр къызэIуахыгъ А. Блок игущыIэ щэрыохэм:
«Мы провидели светлые цели
В отдаленных краях лабиринта». Ахэм къакIэлъэкIох В. Гумбольдт игупшысэ:
«Гораздо важнее то, как человек относится к судьбе, чем какова она сама по себе».
ГъашIэ бгъэшIэныр къызэрыкIо Iофэу зэрэщымытыр, ащ, ухэтми, уипкIэнтIэпс хэплъхьан зэрэфаер мы IофшIагъэм щыкIагъэтхъыгъ.
Шэуджэн Аюбэ гушхо зыкIоцIылъ цIыф гумыпсэфхэу, IофшIэкIошхохэу, шъыпкъэIо-нэфаIохэу, Хэгъэгум, лъэпкъым, лIакъом, унагъом шъыпкъагъэ афызиIэу, имафэ пэпчъ тищыIакIэ нахьышIу шIыгъэным фэзыгъэшъошагъэхэм ащыщ. ЛIы Iуш гъэсагъэм фэгъэхьыгъэ тхылъым укъегъэущы, узэрегъэплъыжьы, шIум уфепIу, уфелэжьы. Джащ фэд адыгэ лъэпкъым къыхэкIыгъэ зы цIыфышхор, щэIэфэ мамырныгъэр гъэпытэгъэным, цIыфхэр зэрэлъытэхэу щыIэнхэм зышъхьамысыжьэу зищыIэныгъэ фэзыгъэшъошэгъэ Шэуджэн Аюбэ. Ар лIыхъужъ къодыягъэп, гупшысэкIо-тхэкIо гъэшIэгъоныгъ, лъэужышIу къыгъэнагъ.
Мамырыкъо Нуриет.