«УрысыемкIэ илъэсым икIэлэегъэдж» зыфиIорэ зэнэкъокъум икIэух едзыгъо пхырыкIыгъэ нэбгырихмэ Адыгэ Республикэм икIыгъэ Светлана Великовар ахэфагъ, ащ илауреат хъугъэ. Ащ къалэу Мыекъуапэ дэт гурыт еджапIэу N 7-м урысыбзэмкIэ щырегъаджэх. Къалэу Москва Iофтхьабзэр щыкIуагъ, кIэлэегъаджэхэр ащ щагъэшIуагъэх.

КIэлэегъэджэ пэрытым Мыекъуапэ къыгъэзэжьыгъ, иIофшIэгъу тхьамафэ пидзэжьыгъэу кIэлэеджакIохэм шIэныгъакIэхэр арегъэгъоты, десэ гъэшIэгъон­хэр арегъэхьы. Зэнэкъокъум ыуж гуфэ­бэныгъэ хэлъэу иIофшIэгъухэр, ригъа­джэхэрэр ащ къыпэгъокIыгъэх. Бзылъфыгъэр зыщылэжьэрэ еджапIэм мы мафэхэм теблэгъагъ, апэрэ зэдэгущыIэгъур лъэпкъ гъэзетым зэрэдишIырэр зэригуапэр хигъэунэфыкIыгъ.
— КIэлэегъэджэ сэнэхьатым сыдэущтэу укъыфэкIуагъа?
— Сэнэхьатым сызырылажьэрэр илъэсиплI хъугъэ. АР-м и Арбитражнэ хьыкум илъэсипшIэ Iоф щысшIагъ. Сятэжъ физикэмкIэ кIэлэегъэджагъ, ащ фэдэ сыхъу сшIоигъуагъ. Бэрэ сызыкIэхъопсыщтыгъэ сэнэхьатыр зэзгъэгъо­тыгъ. Я 5-рэ ыкIи я 10-рэ классхэм сыряпащ, урысыбзэр ясэгъэхьы.
— Зэнэкъокъум нэбгырэ тхьапша хэлэжьагъэр, сыд фэдэ шъолъырхэм къарыкIыгъэха? Сыд фэдэ зэфэхьысыжьхэр фэхъугъэха?
— Тикъэралыгъо ишъолъыр зэфэ­шъхьафхэм якIэлэегъэджэ 89-рэ хэлэжьагъ. Зэнэкъокъу шъхьаIэр едзы­гъуищ хъущтыгъ ыкIи ар къалэу Саратов щыкIуагъ. Мастер-классхэм, «класснэ сыхьатхэм» язэхэщэнкIэ, зэIухыгъэ зэдэгущыIэгъухэмкIэ тызэнэкъокъугъ. Апэрэ едзыгъом ыуж нэбгырэ 20-у тыкъэнагъ. ОсэшIхэм упчIэхэр къытатыщтыгъэх, зыфэбгъэхьазырынэу щымытэу, зэу джэуапхэр къяптыжьын фэягъ. Зэнэкъокъум икIэух нэбгыри 6 тыкъыхахыгъ. ОсэшI купым къэралыгъом икIэлэегъэджэ пэрытхэр хэтыгъэх. Ахэм зэхэтэу къытфагъэуцугъэ баллхэмкIэ кIэлэегъэджэ анахь дэгъуих къыхагъэщыгъ. Мыщ къыкIэлъыкIорэ едзыгъор Москва щыкIуагъ, кIэлэегъэджэ анахь дэгъухэр ащ щагъэшIуагъэх. Зэнэкъо­къум итамыгъэу хрусталым хэшIыкIыгъэ пеликанхэр къытатыгъэх, шIухьафтынэу сомэ мин 200 зырыз къытфагъэшъо­шагъ.

— Сыд фэдэ чIыпIа, упчIа е Iоф­тхьабза хьылъэу къыпщыхъугъэр?
— Мы мэфипшIыр ушэтыпIэу щытыгъ, ау сэ сшъхьэкIэ къысшъхьэпэнэу бэ къыхэсхыгъэр. СизэхашIэ игъунапкъэхэр нахь къызэIуихыгъэх, нэмыкI шъолъыр­хэм якIэлэегъаджэхэм Iоф зэрашIэрэм нэIуасэ сыфэхъугъ. Лъэныкъо зэфэ­шъхьафхэм ащылэжьэрэ кIэлэегъаджэ­хэр, еджапIэхэм япащэхэр, кIэлэпIухэр тызэхэтэу зы командэ тыхъоу зыкIыны­гъэм тыкъыфэкIоныр анахь хьылъэ къысщы­хъугъ. Мыгъэ апэрэу ащ фэдэ лъэныкъуакIэ зэнэкъокъум хэтыгъ.
— О пшъхьэкIэ сыд фэдэ зэфэхьысыжьа пшIыгъэр?
— ТапэкIэ згъэфедэн слъэкIыщт шIыкIэ-амалыбэ зэнэкъокъум къыщыхэзгъэ­щыгъ, зысыушэтыжьыгъ. ЗэхэщакIохэми, къыздеIагъэхэми, сызгъэкIуагъэхэми — пстэуми лъэшэу сафэраз! Тигурыт еджапIэ хьисапымкIэ икIэлэегъаджэу Сергей Левченкэм мы зэнэкъо­къум текIоныгъэ къыщыдихыгъагъ. Ащ ишIогъэшхо къысэкIыгъ. СэркIэ анахь мэхьанэ зиIэр къы­сэжэгъэ кIэлэеджа­кIохэм сахэхьажьынышъ, пэрыт шIыкIэ-амалхэр къызфэзгъэфедэхэзэ Iоф адэсшIэныр ары. Уисэнэхьат уфэшъыпкъэу, шIу плъэгъоу урылэжьэн фае.
— Непэрэ мафэм диштэрэ кIэлэ­егъаджэр сыд фэдэу щытын фая?
— ШIэныгъэ лые хъу­рэп. КIэлэегъаджэм бэ елъытыгъэр, арышъ, непэрэ уахътэм диштэн, дэлъэбэкъон фае. Ащ сабыйхэм фыщытыкIэу афыриIэр ары зэкIэмэ анахь мэхьанэ зиIэр. УиIофшIэн фэшъыпкъэ­мэ, шIу олъэгъумэ, къапIорэм мэхьанэ еотымэ, пшIогъэшIэгъонмэ, сабыйхэм псынкIэу уагурыIощт.
— Уиунагъо IэпыIэгъу къыпфэ­хъуа?
— Сэ сыкIэлэегъэ­джэ закъоп, пшъэ­шъитIум сырян. Василисэрэ Алисэрэ еджэгъэшхо хъунхэу, шIу алъэгъурэ сэнэхьатхэр зэрагъотынхэу сэгугъэ. Къарыу къы­сэзытырэр сиунагъу ары. Арышъ, ащ иIэпыIэгъу зэхэсэшIэ.
— Светлана, мы зэнэкъокъум ишIуа­гъэкIэ уиIэпэIэсэныгъэ уушэтыгъэ. Уитворческэ амалхэм, уигъэхъагъэхэм ахэбгъэхъон плъэ­кIэу, уиIофшIэн шIулъэгъоу фыуиIэм къыщымыкIэу, ебгъа­джэхэрэм уагъэгушIоу ущыIэнэу сыпфэлъаIо.
— Опсэу.
Шъугу къэдгъэкIыжьын, илъэс къэс зэхащэрэ зэнэкъокъоу«УрысыемкIэ илъэсым икIэлэегъадж» зыфиIорэм икIэщакIох УФ-м просвещениемкIэ и Министерствэ, Урысыем ипрофсоюзхэм я Федерацие ыкIи «КIэлэегъэджэ гъэзетыр». Мыщ пшъэрылъ шъхьаIэу иIэр кIэлэегъаджэм имэхьанэ къэIэтыгъэныр, мы сэнэхьатым рылажьэхэрэм IэпыIэгъу афэхъугъэныр ары.
Лъэпшъыкъо
Фатим.