«Гукъыдэчъ. Джэныкъо гупсэм идэхагъ»
Мыщ фэдэ цIэ зыфашIыгъэ республикэ зэнэкъокъу-къэгъэлъэгъонэу Адыгеим щыкIуагъэм цIыфыбэ зэфищагъ. КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ къэралыгъо музеим и Темыр-Кавказ Къутамэ зэфэхьысыжьхэр щашIыгъэх. АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз, сурэтышIхэм я Союз ыкIи музеир Iофтхьабзэм кIэщакIо фэхъугъэх. Унагъом и Илъэс зэнэкъокъур тегъэпсыхьагъ.
Iофтхьабзэр къызэIуихыгъ музеим ипащэу ШъэуапцIэкъо Аминэт:
— Унагъом и Илъэс фэгъэхьыгъ непэрэ зэхахьэр. Унагъом иджэныкъо къизыгъэлъэгъукIыгъэ сурэтышIхэм ятворчествэ нэIуасэ шъуфэтшIыщт.
«Гукъыдэчъыр ары зэнэкъокъур зыфэгъэхьыгъэр, непэрэ мафэм ащ мэхьанэшхо иI. Бзылъфыгъэм гукъыдэчъ къезытырэр исабый бын, иунагъо иджэныкъу ары. Джар нахь дэгъоу къизыгъэлъэгъукIыгъэ сурэтышIхэр непэ къыхэдгъэщыщтых», — къыIуагъ АР-м ибзылъфыгъэхэм я Союз итхьаматэу Вэрэкъо Хьалимэт.
Iофтхьабзэм республикэм щыпсэурэ сурэтышIхэм жанрэ зэфэшъхьафхэм япхыгъэ IофшIэгъэ 200 зэнэкъокъум къырахьылIагъ. IэпэIэсэ нэбгыри 100-м лъэпкъым, хэгъэгум, унагъом шIулъэгъуныгъэу афыряIэр яIэшIагъэхэм къащагъэлъэгъуагъ. СурэтышI анахьыжъэу зэнэкъокъум хэлэжьагъэм илъэс 72-рэ ыныбжь, анахьыкIэм — 18. Сурэтхэр ашъокIи, жанрэмкIи зэтефыгъэхэми, купкIэу яIэр зы — унагъом иджэныкъу.
Анахь сурэтышI ныбжьыкIэу хэлэжьэгъэ Лейла Мусаевам иIофшIагъэ нартхэм ямыIэрысэ фэгъэхьыгъ. Исурэт епхыгъэу ащ къыIуагъ: «Кавказым щыпсэурэ цIыфхэм якультурэ нарт эпосым чIыпIэшхо щеубыты. ИжъыкIэ цIыфхэм дунэееплъыкIэу яIагъэр, чIыопсым ыкIуачIэ къызэращыхъущтыгъэр, гугъэ-гупшысэу ашIыщтыгъэхэр нарт эпосым хэхьэрэ хъишъэхэм, пщыналъэхэм, орэдхэм нафэ къытфашIы. Хэтрэ цIыф лъэпкъи икультурэ, идунэезэхашIэ зэхъокIыныгъэхэр фэхъухэзэ ищыIэныгъэ гъогу къырэкIо. Ащ къыхэкIыкIэ адыгэ нарт эпосым къыхэхыгъэ мыIэрысэр сисурэт унагъом иджэныкъо еспхыгъ».
ТекIоныгъэ къыдэзыхыгъэхэм ащыщэу Кристина Мальцевам исурэт нымрэ сабыимрэ языкIыныгъэ къыщигъэлъэгъуагъ. Бзылъфыгъэм щыIэныгъэм чIыпIэу щиубытырэр зы нэплъэгъум къебгъэубытын, зы тхыгъэм къыщипIотыкIын плъэкIыщтэп. Арэу щытми, сурэтышI ныбжьыкIэм иIофшIагъэ ным идэхагъэ, шIулъэгъу къабзэм итамыгъэу, унагъом иджэныкъо машIо къэзыухъумэрэ бзылъфыгъэр къыщытыгъэ хъугъэ.
Зэнэкъокъум текIоныгъэ къыщыдэзыхыгъэ нэбгырэ 35-мэ дипломхэр аратыгъэх. Къэгъэлъэгъоныр Iоныгъом и 30-м нэс кIощт.
Лъэпшъыкъо Фатим.
Сурэтыр авторым ий.