Компаниеу RUSEED игупчэу чылэпхъэшIухэм якъыхэхын фэгъэзэгъэщтым иапэрэ чэзыу Джэджэ районым къыщызэIуахыгъ. Апшъэрэ классым хэхьэрэ тыгъэгъэзэ чылапхъэхэр мыщ къыщыдагъэкIынхэу рахъухьэ.

Мыщ фэгъэхьыгъэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, АР-м мэкъу-мэщымкIэ иминист­рэу Къуанэ Анзаур, Джэджэ районым ипащэу Андрей Таранухиныр, компа­ниеу RUSEED ипащэу Марк Гехт.
ГупчакIэм хэгъэгум ичIыгулэжьхэм ящыкIэгъэ чылэпхъэшIухэр аIэкIигъэхьащтых.
«Непэрэ Iофтхьабзэр компаниеу RUSEED дытиIэщт зэдэлэжьэныгъэшхом иублапIэу зэрэщытым сицыхьэ телъ. Республикэми, къэралыгъоми ячIыгулэжьхэр чылэпхъэ лъэпкъышIухэм лъэшэу непэ афыщэкIэх. IэкIыб къэралыгъохэм къащыхахырэ чылэпхъэшIухэм афэдэхэр предприятиякIэм къыдигъэкIынхэ ылъэкIыщт. Тэ зэрэтлъэкIэу компанием IэпыIэгъу тыфэхъущт. ЗиIофшIэн республикэм къыщызэIузыхы, республикэм иэкономикэ зыкъегъэIэтыгъэным зимылъку къыхэзылъхьэ зышIоигъо гъусэгъу цыхьэшIэгъухэм тигуапэу тадеIэщт. Бизнесым IэпыIэгъу фэхъурэ системэ дэгъу Адыгеим щызэхэщагъ. Илъэс заулэ хъугъэ инвестициехэмкIэ Лъэпкъ рейтингым тиреспубликэ апшъэрэ чIыпIэхэр защиIыгъыр. Адыгеим амалэу иIэхэм нахь зыкъызэIуахыным тапэкIи тишъыпкъэу Iоф дэтшIэщт», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэрэ компанием ипащэрэ гупчэм иIофшIэн атIупщыгъ, цеххэмрэ лабораториехэмрэ къызэпаплъыхьагъэх. Чылапхъэхэм якъэ­хьыжьынкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зэкIэ заводым щызэрахьащтых. Апэрэ лъэхъа­ным илъэсым къыкIоцI чылэпхъэ тонн мини 5-м нэс, ыужкIэ тонн мини 10-м нэс мыщ къыщахьыжьыщт. ПстэумкIи хэгъэ­гум щапхъырэ тыгъэгъазэм ипроцент 25-рэ ар зэрэхъурэр къэIогъэн фае.

Сырьер зымыгъэфыкъощт технологиехэр къызфагъэфедэхэзэ, чылапхъэхэр цеххэм къащырагъэкIокIыщтых. Губгъом къыращыжьырэ чылапхъэхэр зыща­штэщт ыкIи зыщаукъэбзыщт комплексыр, фотосепараторыр къызфагъэфедэщтых, хьацIэ-пIацIэхэр ямыIэнхэм пае ахэм щэнаутхэр акIагъэчъыщтых. Илъэсыр имыкIызэ, гупчэм ыкIуачIэ изэу Iоф езыгъэшIэн зылъэкIыщт оборудованиер агъэуцущт. ЧылэпхъэшIухэр къызыщыхахыщт гупчэм IофшIэпIэ чIыпIэ 80-м ехъу къыщызэIуахыщт. Республикэм исхэр ары мыщ щылэжьэщтхэр.
«ЧылэпхъэшIухэр къызыщыхэтхыщт гупчэр къызэрэзэIутхыгъэр чылэпхъэкъэгъэкI кластер Адыгеим щызэхэщэгъэнымкIэ апэрэ лъэбэкъоу хъугъэ. ЧылэпхъэшIухэм якъыхэхын тегъэпсыхьэгъэ научнэ проектхэм япхырыщынкIэ ищыкIэгъэ инфраструктурэр мыщ щыдгъэпсыщт. Къихьащт илъэсым агробиотехнопаркэу къызэIутхыщтым шIэныгъэлэжьхэм чылэпхъэ лъэпкъышIухэм якъыхэхын Iоф щыдашIэн алъэкIыщт. Мэкъу-мэщым хэхъоныгъэ езыгъэшIыщт Федеральнэ научнэ-техническэ программэм диштэу мыщ проектхэр щагъэцэкIэщтых. Хэгъэгум гъомылапхъэхэр фикъунхэм джарэущтэу тэри тиIахь хэтшIыхьащт. 2030-рэ илъэсым нахь пасэу тыгъэгъэзэ чылапхъэу тихэгъэгу ищыкIэгъэщтым ипроцент 75-р къэхьыжьыгъэным ащ тыкъызэрэфищэщтым сицыхьэ телъ», — къыIуагъ компаниеу RUSEED ипащэу Марк Гехт.
2025-рэ илъэсым гупчэм фитотроннэ комплекс къыщызэIуахынэу рахъухьэ. Технологие пэрытхэм яшIуагъэкIэ тыгъэгъэзэ чылэпхъэ лъэпкъышIухэр фэдитIукIэ нахь пасэу мыщ къыщагъэкIын алъэкIыщт. Илъэси 3 – 6-м нэс джы ащ пэIухьащтыр. Фитотроннэ комплексым игъэпсын пае компанием сомэ миллиардым ехъурэ инвестициехэр къытIупщыщтых.

Республикэм ипащэхэм зэзэгъыныгъэ зэрадишIыгъэм тетэу агропромышленнэ комплексым Iоф щызышIэщтхэм ягъэ­хьазырын пае мы предприятием Адыгеим иапшъэрэ еджапIэхэм зэдэлэжьэныгъэ адыриIэщт, джырэ шапхъэхэм адиштэрэ технологиехэр республикэм щыгъэфедэгъэнхэмкIэ ищыкIэгъэ амалхэр зэрихьащтых.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытыгъэ
къэбархэмкIэ
ЛIышэ Саныет.