Индием кIонэу зегъэхьазыры
Тэхъутэмыкъое районым лъэпкъ Iэмэ-псымэхэмкIэ иансамблэу «Уджым» илъэс 30-м ехъугъэу гъэхъэгъэшIухэр ешIых. Адыгеим икомпозитор цIэрыIоу Лъэцэрыкъо Кимэ гъогоу фыхихыгъэм тетэу мэлажьэ.
Лъэпкъ культурэм и Дунэе фестивалэу «RUS_СВЕТ» зыфиIоу Красногорскэ гъэмафэм щыкIуагъэм икIэуххэм атетэу Урысыем лъэпкъ творчествэмкIэ изаслуженнэ ансамблэу «Удж» зыфиIорэр Индием кIонэу фитыныгъэ къыщыдихыгъ. Ащ фэгъэхьыгъэу «Адыгэ макъэм» къыфиIотагъ Тэхъутэмыкъое районым культурэмкIэ игъэIорышIапIэ ипащэу Хьатит Нурдин.
— Адыгэ Республикэм икультурэ къэзыгъэдэхэрэ творческэ купыр зыми фэдэп. Артистхэм ижъырэ лъэпкъ орэдхэр къаухъумэ, шыкIэпщынэм, къамылым мэкъамэхэр къырагъаIо. Лъэпкъыбэ зыщыпсэурэ Урысыеми, IэкIыб хэгъэгухэми шIукIэ ащызэлъашIэ. Адыгеим илIыкIо купыр нэмыкI шъолъырхэм ащыкIорэ Iофтхьабзэхэм бэрэ ахэлажьэ. Джащ фэдэу культурнэ-гъэсэныгъэ проектэу «Слово о русском сердце» зыфиIоу Индием щыкIощтым Урысыем ыцIэкIэ «Уджыр» хэлэжьэщт. Россотрудничествэм ипрограммэу «Здравый смысл» зыфиIорэр гъэцэкIэгъэным къыдыхэлъытагъэу чъэпыогъу мазэм ар щыIэщт.
Мыр зытегъэпсыхьагъэр IэкIыб къэралыгъохэм арысхэм Урысыем фыщытыкIэ дэгъоу къафыряIэр нахь гъэпытэгъэныр ары. Гъэсэныгъэм, шIэныгъэм, технологиякIэхэм, экономикэм алъэныкъокIэ Урысыемрэ Индиемрэ язэпхыныгъэ нахь зегъэушъомбгъугъэным Iофтхьабзэр фэIорышIэщт. Проектым изэхэщакIохэр АНО-у «Центр креативных индустрий «Новый город» зыфиIорэмрэ Урысыем, IэкIыб къэралыгъом ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм яIофхэмкIэ ыкIи дунэе гуманитар зэдэлэжьэныгъэмкIэ Федеральнэ агентствэмрэ, — къыIуагъ Хьатит Нурдин.
«Уджым» фэгъэхьыгъэу
1993-рэ илъэсым ансамблэу «Уджыр» зэхащагъ. Лъэпкъыбэ зыщыпсэурэ Урысыеми, IэкIыб хэгъэгухэми дэгъоу ащызэлъашIэ. Адыгэ Республикэм культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Таймэз Щамсудин ары ащ икIэщакIор. Апэрэ илъэсэу Iоф зишIэрэм ансамблэм «народный» зыфиIорэ цIэ лъапIэр къыфагъэшъошагъ.
2003-рэ илъэсым Урысыем, Адыгеим ыкIи Пшызэ культурэмкIэ язаслуженнэ IофышIэу КIыргъ Юрэ пащэ фэхъугъ. 2013-м щегъэжьагъэу купым ипащэр Адыгэ Республикэм изаслуженнэ артистэу Къэлэкъутэкъо Инвер.
— 2021-рэ илъэсым тикуп лъэпкъ проектэу «Культурэм» къыдыхэлъытэгъэ зэнэкъокъум хэлажьи, текIоныгъэр къыщыдихыгъ, грантэу сомэ миллиони 2 къыфагъэшъошагъ ыкIи ар дгъэфедагъэ. 2016-м щегъэжьагъэу Урысыем ыкIи IэкIыбым ащызэхащэрэ фестивальхэм, зэнэкъокъухэм чанэу закъыщыдгъэлъэгъуагъ. 2022-рэ илъэсым купым «Лъэпкъ творчествэмкIэ изаслуженнэ коллектив» зыфиIорэ щытхъуцIэр къыфагъэшъошагъ. Урысые фестивалэу «ЦIыф лъэпкъыбэ зыщыпсэурэ Урысыер» зыфиIоу къалэу Грознэм щыкIуагъэм илауреат тыхъугъ. Тыркуем, нэмыкI чIыпIабэхэм тащыIагъ, гъэхъагъэхэр тшIыгъэх. Мыгъэ Ростов-на-Дону тырагъэблагъи, урыс лъэпкъ Iэмэ-псымэхэмкIэ оркестрэу «Дон» иконцерт къэгъэлъэгъон тыхэлэжьагъ. Ащ ыуж Тэхъутэмыкъое районыр илъэси 100 зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэу «Мега Адыгеим» щыкIогъэ адыгэ фестивалым концерт къыщыттыгъ. Ащ нэбгырэ мин 27-рэ еплъыгъ. Районым иилъэси 100 фэгъэхьыгъ мы илъэсым зэхэтщэрэ концертхэр. Дунэе къэгъэлъэгъон-форумэу «Урысыер» зыфиIорэми тыхэлэжьагъ. Лъэпкъ культурэм фэгъэхьыгъэ Дунэе фестивалэу къалэу Красногорскэ щыкIуагъэм текIоныгъэ къыщыдэтхыгъ. КъыкIэлъыкIорэ фестивалэу Индием щызэхащэщтым тыкIонэу зытэгъэхьазыры. Къэгъэлъэгъон гъэшIэгъон тэгъэхьазыры, тилъэпкъ зэрифэшъуашэу къэдгъэлъэгъощт. Тикуп хэтхэр: КIыргъ Юр, ШъэуапцIэкъо Адам, Темрыкъо Адам, ШъхьэкIумыдэ Хьаджислъан, Мышъэ Аслъан, Тыкъо Рустам, звукорежиссерыр Хъут Заур. БэмышIэу купым кIэлэ ныбжьыкIэу Тэмыкъое Рустам къыхэхьагъ. Адыгэ философиеу, гупшысакIэу, шэн-хабзэу орэдымрэ мэкъамэмрэ апхырыщыгъэр хэдгъэкIокIэщтэп, — къыIотагъ Къэлэкъутэкъо Инвер.
Купым къыхихыгъэ гъогум рыкIоныр, ащ зыригъэушъомбгъуныр япшъэрылъ шъхьаIэу пащэм елъытэ. Лъэпкъ зэфэшъхьафхэм адыгэ искусствэр нахьышIоу ашIэ зэрэхъурэм, адыгэхэм язэлъыIэсыкIэ амалхэр зэрэпытэхэрэм ансамблэм иIахьышIу хэлъ.
Лъэпшъыкъо Фатим.
Сурэтхэр купым ихъарзынэщ.