ХьисапымкIэ яшIэныгъэхэм ахагъахъо
Я XX-рэ Урысые зичэзыу къэкIогъоу «Юный математик» зыфиIорэр мы мафэхэм «Орленкэм» щэкIо. Ащ кIэлэеджэкIуи 130-рэ хэлажьэ. Ахэр Урысыем ишъолъыр 33-мэ къарыкIыгъэх. Олимпиадэм ишъолъыр ыкIи Урысые уцугъом текIоныгъэ, хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащыдэзыхыгъэхэр ары мыщ къырагъэблэгъагъэхэр. Адыгеим икIыгъэ нэбгыри 8 ахэм ахэт. Хьисапыр зикIэсэ ныбжьыкIэхэм хэгъэгум икIэлэегъэджэ пэрытхэр ахэтых.
Я XX–рэ Урысые сменэу «Юный математик» зыфиIорэр мэфэ 21-рэ кIощт. Ащ игъэсэныгъэ программэ къыдыхэлъытагъэу егъэджэн ыкIи зэнэкъокъу Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр зэхащэщтых. Ахэм ащыщых хьисап еджапIэр, хьисап джэгукIэхэмкIэ турнирыр, хьисапымкIэ, гуманитар ыкIи естественнэ шIэныгъэхэмкIэ лекциехэр, хьисапымкIэ ыкIи нэмыкI предметхэмкIэ олимпиадэхэм ахэлэжьэнхэм пае гъэсэныгъэ трекхэр афызэхэщэгъэнхэр. Ащ ишIуагъэкIэ кIэлэеджакIохэм яшIэныгъэхэм ахагъахъо, мы лъэныкъомкIэ сэнаущыгъэу ахэлъыр къэлъагъо. Хабзэ зэрэхъугъэу, пстэуми зэлъашIэрэ Къыблэ хьисап турнирыр «Орленкэм» джащ фэдэу щыкIощт.
КIэлэцIыкIу гупчэм щызэрэугъоигъэ кIэлэеджакIохэм яшIэныгъэхэм зэрахагъахъорэм имызакъоу загъэпсэфы, япсауныгъэ апсыхьэ.
ШIэныгъэ куу зиIэ кIэлэегъаджэхэм, хэгъэгум иапшъэрэ еджэпIэ анахь пэрытхэм Iоф ащызышIэхэрэм ныбжьыкIэхэм егъэджэнхэр афызэхащэх. Джащ фэдэу олимпиадэ задачэхэр зэхэзыгъэуцохэрэм, шIэныгъэлэжь ушэтакIохэм, хьисапымкIэ Урысыем ихэшыпыкIыгъэ командэ итренерхэм, Адыгэ къэралыгъо университетым и Кавказ хьисап гупчэ иIофышIэхэм, шIэныгъэхэмкIэ Урысые академием ичлен-корреспондентэу Алексей Савватеевым ыкIи Московскэ физикэ-техническэ институтым информатикэмкIэ ыкIи прикладной хьисапымкIэ еджапIэм ипащэу Андрей Райгородскэм кIэлэеджакIохэр нэIуасэ афэхъущтых.
Iофтхьабзэр 2005-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу «Орленкэм» щызэхащэ. Ащ щыублагъэу хэгъэгум ишъолъыр 60-мэ къарыкIыгъэ кIэлэеджэкIо мини 2-м ехъумэ заушэтыгъ. Проектым хэлэжьагъэхэм ащыщхэр Урысые ыкIи дунэе хьисап олимпиадэхэм текIоныгъэ ыкIи хагъэунэфыкIырэ чIыпIэхэр къащыдахыгъэх.
Адыгэ къэралыгъо университетым и Кавказ хьисап гупчэ, республикэ естественнэ-хьисап еджапIэр ыкIи Урысые кIэлэцIыкIу гупчэу «Орленок» зыфиIорэр Iофтхьабзэм кIэщакIо фэхъугъэх.
Сурэтхэр: АКъУ.