КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусст­вэкIэ Къэралыгъо музеим и Къутамэ «Унэгъо пчыхьэзэхахьэхэр» зыфиIорэ Iофтхьэ­бзэ гъэшIэгъон щызэхащагъ.

Культурэмрэ искусствэмрэ Адыгеим яцIыф цIэрыIохэу Адыгеим щыпсэухэрэм яуна­гъохэр ягъусэхэу пчыхьэзэхахьэ рагъэкIокIыгъ. Адыгэ Респуб­ликэм искусствэхэмкIэ иколледжэу Тхьабысымэ Умар ыцIэ зыхьырэм иеджакIохэр зэIукIэм хэлэжьагъэх. Пчыхьэзэхахьэр зэрищагъ музеим иIофышIэу ХъуакIо Ларисэ.
Iофтхьабзэр къызэIуихыгъ музеим ипащэу ШъэуапцIэкъо Аминэт.
— Унагъом и Илъэс къыды­хэлъытагъэу непэрэ зэхахьэр зэхэтщагъ. Искусствэм ицIыф цIэрыIохэм яунагъохэр ягъусэу шъуаIудгъакIэмэ тшIоигъуагъ. Искусствэм фэлэжьэрэ сурэтышIхэм ятворческэ гъогу тетхэу ялIэужхэр зэрэрыкIохэрэм нэIуасэ шъуфэтшIыщт. СурэтшIын сэнэхьатыр къыхэзыхыгъэ еджакIохэм непэрэ щыIэныгъэм къыгъэуцурэ упчIэхэм яджэуап­хэр зэхахыщт, — къыIуагъ ШъэуапцIэкъо Аминэт.
Адыгэ Республикэм инароднэ сурэтышIэу, АР-м и Къэралыгъо шIухьафтын илауреатэу Гъогу­нэкъо Мухьарбый, Уры­сыем исурэттеххэм я Союз ишъолъыр къутамэ ипащэу Ар­кадий Кирнос, АР-м исурэтышI­хэм я Союз итхьаматэу Елена Абакумовам, АР-м изаслуженнэ сурэтышIэу О. Л. Брес­лавцевар яунагъохэр ягъусэу пчыхьэзэхахьэм хэлэ­жьагъэх.
IэпэIасэхэмкIэ искусствэм чIы­пIэу унагъом щиубытырэр, шэн-хабзэу щызэрахьэрэр, зэфыщытыкIэу яIэр, яунэгъо уна­шъохэм ахэр къатегущыIагъэх. ЕджакIохэу къекIолIагъэхэм яуп­чIэхэм джэуапхэр къаратыжьыгъ.

ЗэгурыIоныгъэ, зэрэлъытэ-­зэфэсакъыжьныгъэ зэрылъ Гъо­гунэкъохэм яунагъо щысэ зытырахырэмэ ащыщ. Ахэм Тхьэм къахилъхьэгъэ шэн-хэбзэшIухэр зэралъэкIэу щыIэныгъэм щыпхыращых. Анахьэу гу зы­лъыозыгъатэрэр нахьыжъхэми, ялъфыгъэхэми, ахэм къакIэ­хъухьажьыгъэхэми творческэ жьыкъэщэ гъэшIэгъон зэрахэлъыр ары. IэпэIасэу Гъогунэкъо Мухьарбый иунагъо творческэ унагъу. АР-м культурэмкIэ иза­служеннэ IофышIэу Гъогунэкъо Хъарет непэ щымыIэжьми, лъэуж нэфынэ къыгъэнагъ. Илъэс 30-м ехъурэм Лъэпкъ музеим инаучнэ IофышIэу ар щылэжьагъ. Мухьарбый ыкъоу Муратрэ ыпхъоу Сусаннэрэ ятэ игъогу рыкIуагъэх. Мурат сурэтышI-реставратор, адыгэ IэшIагъэхэр — сэшхохэр, къамэхэр, бгырыпххэр, хьазырхэр, нэ­мыкIхэр ыIапэхэмкIэ егъэчъых. Гъогунэкъомэ яунагъо фэгъэ­хьыгъэ къэбархэр еджакIохэм ашIогъэшIэгъоныгъ.
Адыгэ Республикэм исурэттеххэм яклуб ипащэу, АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышIэу Аркадий Кирнос къы­Iуагъ сурэт пэпчъ тарихъ зэрыпылъыр. ЦIыфым щыIэныгъэм чIыпIэу щыриIэм уасэ фишIызэ зэрэпсэун фаер еджакIохэм къафиIотагъ. Аркадий ишъхьэгъусэу Иринэ ащ готэу мэлажьэ, АР-м исурэтышIхэм я Союз хэт. Ащ лъэпкъ шэн-хабзэхэм язе­хьан тарихъым, искусствэм къа­щежьэу елъытэ.

Къыхэпхыгъэ сэнэхьатыр щы­Iэныгъэм къыщыотэжьыным фэшI уимурадхэм уафэкIон фаеу елъытэ Ольга Бреславцевам. Ащ ипшъашъэу Екатеринэ янэ итворческэ гъогу рыкIуагъ. Тхьа­бысымэ Умар ыцIэ зыхьырэ колледжым сурэтшIынымкIэ щырегъаджэх. IэпэIасэхэм яIоф­шIагъэхэм гупшысэхэм уахащэным, чIыопсым зэпхыныгъэу дыряIэр ахэплъэгъоным сурэтышIымкIэ мэхьанэшхо зэриIэр еджакIохэм къафиIотагъ.
Лъэпкъым игъашIэ дэIоры­шIэхэзэ, IэпэIасэхэм ягупшысэхэр аIапэкIэ агъэчъыныр зэрафызэшIокIыщтым игугъу къы­шIыгъ АР-м исурэтышIхэм я Союз итхьаматэу Елена Абакумовам. Ар зэрыгушхорэ иунагъо творчествэм зэрэхищагъэм къытегущыIагъ. СурэтышI пэпчъ илъэпкъ ынапэ къызэрэригъэлъэгъукIырэр, ахэм яIофшIагъэ­хэм псэ зэрапытым щэч зэрэхэмылъыр хигъэунэфыкIыгъ.
СурэтышI сэнэхьатым фе­джэн­хэу мыгъэ еджапIэм къы­чIэхьагъэхэм шIэныгъэм и Мафэ мыщ фэдэ зэIукIэ гъэшIэгъонкIэ яеджэн аублагъ.

ЗэхэщакIохэм япрограммэ къыдыхэлъытагъэу, «Чайная философия Японии» зыфиIорэр зэхащагъ. МыщкIэ Японием икультурэ хьалэмэт фэгъэхьыгъэу музеим иIофышIэу Елена Ильиновам ныбжьыкIэхэм къафиIотагъ. А къэралыгъом иусэкIо цIэрыIоу Оно-но Комати иусэхэм зэхахьэм къыщеджагъэх.
Щаим уешъоным хабзэу пы­лъыр цIыфхэм зызэлъашIагъэр бэшIагъэ. Японием къыщыкIырэ щай лъэпкъхэр анахь дэгъоу щыIэхэм ахалъытэх, IэкIэ къау­гъоих. Ахэм цIыфым ипсауныгъэкIэ шIогъабэ къатэу агъэу­нэфыгъэу лIэшIэгъубэ хъугъэ загъэфедэхэрэр. Медицинэр шIэ­ныгъэ гъэнэфагъэ, наукэ хэхыгъэу хъуным бэкIэ ыпэу цIыфхэм къэкIырэ уцхэмкIэ уз зэфэшъхьафхэм яIэзэн алъэ­кIыщтыгъ. Апэ къэкIырэ уцхэр агъажъощтыгъ е псыжъо кIа­гъахъоти, щагъэтыщтыгъ, етIанэ а псыр агъэфедэщтыгъ. Нэужым зэрагъэшIагъ щаим къекIурэ уцхэр халъхьэнэу. Илъэсишъэ пчъагъэхэм а шIэныгъэхэр ­аугъоигъ, зы лIэужым адырэм ритыжьызэ къэкIырэ уцхэмкIэ Iэзэнхэр цIыфхэм къахэнагъ, щайуцыр агъэлъапIэ хъугъэ.
Зэхахьэм къыкIэлъыкIуагъ КъокIыпIэм щыпсэурэ лъэпкъхэм яискусствэкIэ Къэралыгъо музеим и Къутамэ инаучнэ IофышIэ шъхьаIэу Сетэ Сафиет, дышъэидэмрэ дышъэблэнымрэ афэгъэхьыгъэ десэ ныбжьыкIэхэм къаригъэлъэгъугъ. Пшъэ­шъэ IэпэIасэхэм блакIэ зэра­гъэшIагъ, яIэпэщысэхэр шIухьафтынэу зыдаштэжьыгъэх.
Адыгэхэм якультурэ, яшэн-­хабзэхэр къыткIэхъухьэрэ лIэуж­хэм ягъэшIэгъэнымкIэ мыщ фэдэ Iофтхьабзэхэм яшIогъэ­шхо къэкIощт. Дышъэблэныр зэрагъашIэзэ, дунэе культурэм иIахь анахь гъэшIэгъоным зыфагъэ­нэIосэн амал ныбжьыкIэмэ яIэ хъущт.
— Адыгэмэ ядышъэ кIэн икъэухъумэн, ихэгъэхъон, нэмыкI лъэпкъхэм ар нахь яд­гъэ­шIэным тызэрэдэлажьэрэм шIуа­гъэ къытыщт, — къыIуагъ Сетэ Сафиет, — Адыгэ нэшанэхэр къызхэщырэ IэшIа­гъэхэр лъэпкъым инэпэеплъых. Дышъэблэныр ыкIи дышъэидэр ныбжьыкIэхэм агу рехьых, уп­чIэу къатырэр макIэп.
«Унэгъо пчыхьэзэхахьэхэр» гъэшIэгъонэу, акъыл хэпхэу, гум къинэжьэу рагъэкIокIыгъ.
Лъэпшъыкъо Фатим.
Сурэтхэр: Iэшъынэ Аслъан.