Тэхъутэмыкъое районым ит поселкэу Яблоновскэм аужырэ шапхъэхэм адиштэу щашIыгъэ еджа­пIэр Iоныгъом и 2-м къы­зэIуахыщт.

ЕджапIэр кIэлэеджэкIо 1100-мэ атегъэпсыхьагъ ыкIи лъэпкъ проектэу «Гъэ­сэныгъэм» къыхиубытэрэ федеральнэ проектым къыдыхэлъытагъ.
— ТиеджэпIэ зэтегъэпсыхьагъэ апэрэ еджэгъу мафэр зэрэщытыублэщтым тырэгушхо. Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиным, Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ащкIэ лъэшэу тафэраз. Поселкэм зеушъомбгъу, къыдэтIысхьажьыхэрэм япчъагъэ хэхъо. Одыджыныр кIэлэ­еджэкIо 1197-мэ къафытеощт. Ахэм ащыщэу нэбгырэ 800-м ехъур поселкэм щыщхэу, еджапIэм пэмычыжьэу щы­псэухэу, нэмыкIхэм ащеджэщтыгъэх. Адрэхэр гъунэгъу псэупIэхэм къарыкIыжьыгъэхэу мыщ щы­псэунэу къэкIожьыгъэхэм ясабыих. Апэрэ класси 6 мыгъэ тиIэщт, ахэр нэбгыри 171-рэ мэхъух, гурытымкIэ зы классым кIэлэцIыкIу 29-рэ исыщт, — еIо гурыт еджапIэм ипащэу Барцо Симэ.
Симэ Хьамедэ ыпхъур илъэс 30-м ехъугъ гурыт еджэпIэ зэ­фэшъхьафхэм япащэу Iоф зи­шIэрэр, кIэлэегъэджэ сэнэхьатым ищыIэныгъэ гъогу зырипхыгъэр илъэс 41-рэ хъугъэ. Щысэ тепхын плъэкlынэу пэщэ IэнатIэр зэригъэцакIэрэм дакIоу тари­хъымкIэ ыкIи обществознанием­кIэ кIэлэегъаджэу илъэс зэ­кIэ­лъыкIохэм Iоф ешIэ.

— IофшIэнымкIэ гъэхъагъэхэр пшIыным пае коллектив зэгуры­Iожь уиIэн фае. Сигуапэу къы­хэзгъэщымэ сшIоигъу районым ис кIэлэегъэджэ анахь дэгъухэу, опыт гъэнэфагъэ зиIэхэр зэрэт­штагъэхэр. Ахэм акlыры­плъыщт ныбжьыкIэ чанхэри тиIэх. Непэ­рэ мафэм ехъулIэу кIэлэегъэджэ коллективыр нэбгырэ 61-рэ мэхъу, предметхэр языгъэхьыщтымкlэ щыкIагъэ тиIэп, — еIо тигущыlэгъу.
ЕджапIэр проект гъэшIэгъон­кIэ шIыгъэ. Къатищ мэхъу, тIоу гощыгъэ. Пэублэ классхэм ачlэс­хэмрэ нахьыжъхэмрэ зэнэ­сыщтхэп. Пэублэ классхэр зыщеджэщтхэр пштэмэ, ахэм апае 16 хэт. Ащ нэмыкIэу тхылъ­еджапIэ, актовэ ыкIи спортивнэ залхэр, информатикэмкIэ, проектхэр щашIынхэм пае кабинет нэмыкlхэри шъхьафэу яIэх.

Я 5-рэ классым къыщегъэ­жьагъэу я 11-м нэс зыщеджэщт­хэм аужырэ шапхъэхэм ади­штэрэ классхэр хэтых. ХьисапымкIэ кабинети 6, урысыбзэмкIэ — 7, информатикэмкIэ — 2, экономикэмкIэ зы кабинет, джащ фэдэу биологиемкIэ, хими­емкIэ, физикэмкIэ, обществознаниемкIэ, тарихъымкIэ хэу­шъ­хьэфыкIыгъэу гъэпсыгъэ ка­би­нетхэр агъэхьазырыгъэх. КIэлэ­еджакIохэм шIэныгъэ куу агъо­тыным фэшI ищыкIэгъэ Iэмэ-­псымэхэр зэкIэ ачIэтых, кIэлэ­егъаджэм ичIыпIэ зэтегъэпсы­хьагъ, класс пэпчъ интерактивнэ панель хэт, ноутбук зырыз класс пэпчъ чIэтыщт. Лабораториехэм апае егъэджэн пособие дэгъухэр яIэщтых. Ащ нэмыкIэу актовэ зал ин, спортивнэ зали 4, ащ хэмыхьэу спортым ылъэныкъокIэ Iэмэ-псымэхэр зычIэтыщт зали 3 гурыт еджэпIакIэм хэтых.
— ШэпхъэшIухэм адиштэрэ тиеджапIэ чIэтыр зэкIэ кIэу къытфащагъ. Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу, Урысыем къыщыда­гъэкIыгъэ Iэмэ-псымэхэр ары чIэтыщтхэр, партхэр, шкафхэр Мыекъуапэ къыращыгъэх. Пшъэ­рылъ шъхьаIэу джы тиIэр ти­еджапIэ анахь дэгъухэм ясатырэ хэхьаныр, шIэныгъэ зэрядгъэгъотырэм имызакъоу, пIуныгъэм ылъэныкъокIи зэрифэ­шъуашэу Iоф тшIэныр, спортым, творчествэм тикIэлэеджакIохэм гъэхъагъэхэр ашIынхэр ары. ИТ-м ылъэныкъокIэ тиеджапIэ федеральнэ площадкэ хъун амал иI. Гъэсэныгъэ тедзэ ягъэгъоты­гъэнми игъэкIотыгъэу Iоф дэтшIэн тимурад, Iоныгъо мазэм къыщегъэжьагъэу робототехни­кэмкlэ кружок къызэIутхыщт, ащ нэмыкIэу спортымкIэ секцие зэфэшъхьафхэр зэхэтщэнхэ, худо­жественнэ гимнастикэр ядгъэшIэн мурад тиI. Джащ фэ­дэу сэнэхьат зэфэшъхьафхэм ныбжьыкIэхэр нэIуасэ афэтшIын­хэм пае Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетым икъутамэу Яблоновскэм дэтым Iоф дэтшIэщт, — еIо Симэ Хьа­медэ ыпхъум.

ЕджапIэм къыхиубытэрэ чIыпIэм спорт лъэпкъ зэфэшъхьаф­хэм атегъэпсыхьэгъэ площадкэхэр иIэх, зызщагъэпсэфыщт чIыпIэхэри къыщыдалъытагъэх. ЗипсауныгъэкIэ илэгъухэм акIэмыхьэрэ кIэлэцIыкIухэм яегъэ­джэн нахь Iэрыфэгъу афэхъуным иамалхэр еджапIэм ща­рагъэгъотыщтых. Шапхъэхэм къызэрэда­лъытэу еджапIэм ичIэ­хьапIэ гъэпсыгъэ, псэолъи­тIуми хэушъхьафыкIыгъэ лифт-
хэр яIэх, санитарнэ унэхэр, зы­зыщызэблахъущт чIыпIэхэр шъхьафэу хагъэу­цуагъэх. Илъэ­сыкIэ еджэгъум зипсауны­гъэ пыч фэхъугъэ нэбгырэ 29-рэ къе­кIолIэщт, курэжъыем ис ахэм ахэтэп.
Щынэгъончъэныр лъэныкъо анахь шъхьаIэу къыдалъыта­гъэ­хэм зэращыщыр пащэм къы­Iуагъ. Аужырэ шапхъэхэм ади­штэрэ, электрон шIыкIэм тет системэ гъэнэфагъэхэр хагъэуцуагъэх, видео­лъыплъэнымкIи камерэхэр хэтых.
Патриотическэ пIуныгъэм мэхьанэ­шхо еджапIэм щыра­тыщт. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием лIыхъужъныгъэ щызэрихьэзэ хэкIодэгъэ В. И. За­волянскэм ыцIэ еджапlэм ыхьынэу агъэнафэ. Къыт­кIэ­хъу­хьэрэ лIэужхэм я Хэгъэгу шIу алъэ­гъуным, ятарихъ дэгъоу ашIэным апае Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр зэхащэхэзэ ашIыщт.
Шъугу къэдгъэкIыжьын, феде­ральнэ проектхэм ыкIи программэхэм яшIуагъэ­кIэ мы аужырэ илъэсхэм Адыгеим еджэпIи 7, мы илъэсым щы (мы еджапIэр хэтэу) щагъэпсыгъ, илъэсищым къыкIоцI еджэпIэ 20, мыгъэ 5 агъэкIэжьыгъ. 2025-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу УФ-м и Президент и УнашъокIэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэми игъэкIотыгъэ гъэ­цэкlэжьынхэр арашlылlэщтых.
ДЕЛЭКЪО Анет.