Шъачэ ыкIи ТIопсэ районым ичIыпIэ зэфэшъхьафхэм редакцием иIофхэмкIэ сащыIэнэу къызыхэкIырэм, цIыф къызэрыкIохэм, ау IофшIэкIошхохэм саIукIэнэу бэрэ мэхъу. Ягугъу пшIыным ахэр фэхьазырхэп, укIытапхэх. ГущыIэгъу уазыфэхъукIэ, къаIуатэрэмкIэ бэ анэгу зэрэкIэкIыгъэр къыбгурэIо.

ТичIыгогъухэр зэрэ цIыф хьалэмэтхэр нафэ мэхъу. Ахэм зэу ащыщыгъ Хьаджыкъо щыпсэущтыгъэу Шъхьабэ Аслъан Сэфэр ыкъор. Ежь къызхэхъухьэгъэ уахътэм щыIэныгъэ къызэрыкIоп къыщикIугъэр.
Аслъан ибэу къэтэджыгъ, зэо илъэс хьылъэхэм апхырыкIыгъ, илъэс 50-рэ пхъэшъхьэ-мышъхьэхэр къызщагъэкIырэ совхозэу «ПсышIуапэм» щылэжьагъ, унагъо ышIагъ, унэ ышIыгъ, сабыйхэр, къорэлъф-пхъорэлъфыхэр ыпIугъэх. Икъоджэгъухэм лъытэныгъэ ин къызэрэфашIыщтыгъэм ыкIи игъэхъагъэхэр зэрэбэм, псэемыблэжьэу Iоф зэришIагъэм яшыхьатэу щытхъу тхылъ пчъагъэ ыкIи къэралыгъо тынхэр къылэжьыгъэх. А зэпстэуми осэшхо яI.
— Ныбжь уиIэ зыхъукIэ ары ныIэп щыIэныгъэр псынкIэу зэрэкIорэр къызыбгурыIорэр, — ыIощтыгъ Аслъан. — Ренэу уныбжьыкIэщт, упсаущт пшIошIы. Сыд къин уапэ къикIыгъэми уиныбжьыкIэгъум къиб­дзэрэп. Нэужым къыорыкIуагъэм уфызэплъэкIыжьмэ, кIуачIэ къыздипхыщтыгъэмкIэ зыогъэшIэгъожьы.
Аслъан янэ-ятэхэр псынкIэу ыухы­гъэх. Колхозым Iоф щишIэзэ пчыхьэ еджапIэм кIощтыгъ. IофшIэным къелыжьырэ уахътэмкIэ ар къыухыжьыгъагъ. Сыд фэдэрэ IофшIэнми пэIууцощтыгъ, ищыкIагъэмэ мэлахъощтыгъ, чIыгур ыжъощтыгъ. Заом иаужырэ илъэсхэм псышIопэ дзэ аэродромым хьылъэзехьэу Iоф щишIагъ. Истребительхэм, транспорт къухьэлъа­тэхэм яфэIо-фашIэхэр ыгъэцакIэщтыгъ.
Нэужым хьылъэзещэ машинэм исэу пенсием окIофэ совхозым щылэжьагъ. А уахътэм апшъэрэ квалификацие фагъэуцугъагъ.
— Илъэс 50-м зэ нэмыIэми тазыр къыстралъхьагъэп, — рыпагэу къыхигъэщыщтыгъ IофшIэным иветеранэу Шъхьабэ Аслъан. — Лэжьыгъэр Iуахыжьы зыхъукIэ краим ирайон анахь чыжьэхэми санэсэу хъущтыгъ, къысфагъэуцурэ пшъэрылъым игъэцэкIэн апэ изгъэуцощтыгъ. Сишъэогъухэр ыкIи сичIыпIэгъухэр къыстемыукIытыхьажьынхэр сыгукIэ сыдигъуи зыдэсIыгъыгъ ыкIи ащ елъыты­гъэуи Iоф сшIэщтыгъ.
Аслъан ишъхьэгъусэу Рози бэ зыпхырыкIынэу хъугъэр. Илъэс 40-рэ хабзэм Iоф фишIагъ. Зэшъхьэгъусэхэм лъытэныгъэ афашIэу, ежьхэри зэгурыIохэу илъэс 60-рэ зэдэпсэугъэх. Унэ ашIыгъ, зэдапIугъэ сабыйхэр — Аскэр, Тэйбат ыкIи Адам рагъэджагъэх, гъэсэныгъэ арагъэгъотыгъ.
— Шъыпкъагъэ хэлъэу тыпсэугъ, тылэжьагъ, ары тыкъызхэхъухьэгъэ уахътэр зыфэдагъэр, — ыIощтыгъ Розэ. — Зыми тыщыгугъыгъэп, зэкIэ тIэшъхьитIукIэ къэд­лэжьыгъ.
Илъэс пчъагъэкIэ узэкIэIэбэжьмэ Шъхьабэмэ акъомэ ащыщ сымэджэ хьылъэ хъугъагъэ. Къоджэдэсхэр зэра­фэлъэкIэу адеIагъэх, операцием пае ахъщэ афаугъоигъагъ.
— ШIу къытфэзышIагъэхэм, къин къызщытэкIугъэ уахътэм къыдгоуцуагъэхэм, фэдэ пчъагъэкIэ къафигъэзэжьынэу сафэлъаIо! — Аслъан пстэуми афэразэщтыгъ, цIыфыгъэ иным ищысэтехыпIэу ар щытыгъ.
Шъхьабэ зэшъхьэгъусэхэм азыфагу бэ къыдэмыфэу ядунай ахъожьыгъ. Непи ахэр якъоджэгъухэм шIукIэ агу къэкIы­жьых. Якъорэлъф-пхъорэлъфэу къакIэныгъэхэм яшIэжь агъэлъапIэ. ЩыIэныгъэ десэу къафыщанагъэхэм арыгъуазэхэзэ мэпсэух.
Ныбэ Анзор.