Top.Mail.Ru

Сэмэркъэум икъогъуп

Ар Iоф дэд!

Хьадагъэм тес ныохэр зэрэгъэгущыIэхэзэ, зынэмысыгъэхэ щыIэп. ЩыIэныгъэми, лIэныгъэми ары­гущыIагъэх, яшIошIхэмкIи зэдэгощагъэх. Сэмэр­-къэушхо зыхэлъ бзылъфыгъэу ахэм ахэсым къыригъэжьагъ:
— Мы шъо къашъуIорэмэ анахь гъэшIэгъон хъурэр. УлIэщтыри Iофэп, зэкIэми зэгорэм тылIэжьыщт, Iофышхоу къэтэджырэр нэмыкI. ЧIыгур макIэ мэхъу, къэхалъэмэ чIыпIабэ аубытышъ, лIэхэрэр щытхэу агъэтIылъыжьыхэу рагъэжьэщт, джары тхьамыкIа­гъор.
Унэр зэкIэм къэрэхьатыгъ, аIон амышIэу ныохэр зэплъыжьыхэшъ щысых. Ныо лхъэнчэ цIыкIоу ахэсыгъэм ыгу кIодыгъапэу къыIуагъ:
— Тхьэр къысауи, сэ слъакъохэр лъэшэу мэузых, сыдэущтэу сыщытыщт?!
Бзылъфыгъэ зэIэкIэлъ хьазырэу ащ къыгосыгъэм зыкъыфигъази, ыгъэрэхьатэу къыриIуагъ:
— О уод дэд, зыгорэущтэу ущытын, сэ сызэрэхъу­щтыр сшIэрэп нахь.
Зы гущыIи зыми къымыIоу къэрэхьатыгъэх. Бзылъфы­гъэу а гумэкIыгъор къахэзылъхьагъэм ащ зыфигъази, ыгу къыдищае фэдэу, «О узэрэцIыф дэгъум пае тэрэзэу уагъэтIылъыжьыщт» риIуагъ.


Хэта нахь мысэр?

Тхьачэт Iэхъогъоу къэлэпчъэIупэм Iутым ахэIаби, тхьачэтыхъу джадэр къахихи, гъунэгъу шъузыр ящагу дэхьажьыгъ. Ар зылъэгъугъэ адрэ гъунэгъум тIэкIу тыригъашIи, тхьачэтхэр зиехэм ящагу дэфэрзагъ, лIы хэкIотэгъэ хьазырэу ащ дэтыгъэр хъугъэм щигъэгъозагъ.
Тхьачэтыр зыштагъэр цыхьэшIэгъу дэдэу щытыгъэп­ти, ащ фэдэхэр ышIэу ралъэгъулIагъэу щытыгъэти, раIуагъэр ышIошъ хъугъэ.
ТIэкIу тыригъашIи, тхьачэтыр зыдэхьэгъэ щагум лIыр дэкIошъагъ. Бысымгуащэм ыкIыб къэгъэзагъэу тхьачэтыр еупIэIушъ щыс, лIэу къыдэхьагъэми гу къылъитэрэп. Мыдрэр Iаби, тхьачэт ныкъоупIэIур бзылъфыгъэм къыIихи, зы гущыIи ымыIоу щагум къыдэкIыжьыгъ.
Гъунэгъу бзылъфыгъэр бзэгу зыхьыгъэр хъущтым ежэу икъэлэпчъэIу Iутыгъ. Бырсыри, хъуани, цIацIи къыхэмыкIэу Iофыр ухыгъэ зэрэхъугъэм ыгъэгубжыгъэу зи зымышIэрэ, зыпари зымылъэгъугъэ лIыхэм ахахьи, хъугъэр къафиIотагъ.
— Ащ ышIагъэр емыкIу дэд, — еIо, — шъузым тхьачэтэу ыупIэIурэр къытырихыжьи, къыдэкIыжьыгъ. Губгъэнба ащ фэдэ хъулъфыгъэ хэкIотэгъэшхом ышIагъэр? Iофым хэшIыкI фызимыIэхэм аIон ашIагъэп. Адэ, хэта джы мысэу хъурэр?
Хьаудэкъо Сар.
къ. Мыекъуапэ.