Адыгэ Республикэм иминистрэхэм я Кабинет иIэгъэ планернэ зэIукIэм анахь зигъо пшъэрылъхэу лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ щыIэхэм щатегущыIагъэх. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Iофтхьабзэр зэрищагъ.

Зянэ-зятэхэр зимыIэжь ыкIи ны-тыхэм анаIэ зытемытыжь кIэлэцIыкIухэу зыныбжь имыкъу­гъэхэм зы къулыкъу зыкI афэгъэзэгъэным иIофыгъокIэ къэгущыIагъ АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ иминистрэу Мырзэ Джанбэч.
Илъэсэу къихьащтым къыщегъэжьагъэу зыныбжь имыкъугъэхэм ыкIи нахьыжъхэу ашъхьэ иамалхэр зезыхьажьын зымылъэ­кIыхэрэм анаIэ атегъэ­тыгъэнымкIэ IофшIэныр зэкIэ зэшIуихынэу АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэ фэгъэзагъэ хъущт. Ащ къыхэкIэу муниципальнэ къулыкъухэу опекэм фэгъэзагъэхэри зэхагъэкIыжьыщтых ыкIи цIыфхэм ясоциальнэ фэIо-фашIэхэм ягъэцэкIэнкIэ Гупчэхэм ахагъэхьажьыщтых. Ащ амал къытыщт а лъэныкъом­кIэ къэралыгъо политикэ зыкIыр пхырыщыгъэнэу. АдыгеимкIэ опекэм икъулыкъухэр нэбгырэ 2500-рэ фэдизмэ афэгъэзагъэх, ахэм ащыщэу 1092-р – сабый ибэх ыкIи ны-тыхэр зышъхьарымытыжь кIэлэцIыкIух.
Республикэм и ЛIышъхьэ АР-м IофшIэнымрэ социальнэ хэхъоныгъэмрэкIэ и Министерствэрэ финансхэмкIэ и Министерствэрэ, джащ фэдэу чIыпIэхэм япащэхэр ягъусэхэу отделыкIэхэу чIыпIэхэм ащызэхащэщтхэм Iоф ащызышIэщтхэр агъэнэфэнхэу, техникэмрэ транспортымрэ алъэныкъокIи Iофыгъоу къэуцухэрэр зэшIуа­хынхэу пшъэрылъ афишIыгъ.
Къэралыгъо программэхэм атегъэпсыхьагъэу, мыщ къыхеу­бытэх кIэлэцIыкIу ибэхэм зычIэ­сыщтхэ унэхэр ятыгъэнхэр, муниципалитетхэм цIыфхэр зычIэсыщтхэ унэхэм яшIын нахь агъэпсынкIэнэу КъумпIыл Мурат пшъэрылъ афишIыгъ. КIэлэцIыкIу ибэхэм апае мы илъэсым фэтэрхэм апэIухьанэу агъэнэфэгъэ сомэ миллиони 182-м, Адыгеим и ЛIышъхьэ пшъэрылъ зэрафишIыгъэм тетэу, джыри сомэ миллиони 186-рэ къафыхагъэхъуагъ. Ащ ишIуагъэкIэ нэбгыри 149-у а купым къыхиубытэхэрэм псэупIэ яIэ хъущт.
Къэралыгъо программэхэмрэ лъэпкъ проектхэмрэ къыдалъы­тэрэ Iофтхьабзэхэм ягъэцэкIэн икIэуххэм афэгъэхьыгъэу ­къаIуа­гъэми зэхэсыгъом щедэIугъэх. Адыгэ Республикэм иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур анахь мэхьанэ зиIэ социальнэ псэуалъэ пэпчъ фэгъэхьыгъэу къыIотагъ.
Лъэпкъ проектэу «Iэрыфэгъу къэлэ псэукIэр гъэпсыгъэныр» зыфиIорэм ипхырыщын шъхьафэу къыщыуцугъэх. Адыгеим и ЛIышъхьэ агу къыгъэкIы­жьыгъ щагухэмрэ общественнэ чIыпIэхэмрэ зэхэубытагъэу Iоф адэшIэгъэн, чIыпIэ гъэнэфагъэхэм анэмыкIэу, къапэблэгъэ унэхэми язытет нахьышIу зэрэхъущтым дэлэжьэнхэ зэрэфаер.
«Унашъохэр шъуштэхэ, проектхэр зэхэжъугъэуцохэ зыхъукIэ, цIыфхэр къахэжъугъэлажьэх, ахэм яфэныкъоныгъэхэм шъуакIэдэIукI. А пстэури зыфатшIэрэр цIыфхэр ары, ахэм ящыIакIэ нахь зыкъыIэтыным пай, арышъ, цIыфхэм яеплъыкIэ къыдэлъытэгъэныр анахь мэхьанэ зиIэхэм ащыщ», — къыIуагъ республикэм и ЛIышъхьэ.

Ащ нэужым АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу, АР-м финансхэмкIэ иминистрэу Виктор Орловым илъэсыр къызихьагъэм къыщегъэжьагъэу зэхэубытэгъэ бюджетым игъэцэкIэн зэрэкIорэм щигъэгъозагъэх. Илъэсым пыкIыгъэ мэзи 7-м икIэуххэм нафэ къызэрашIыгъэмкIэ, Адыгэ Респуб­ликэм изэхэубытэгъэ бюджет ихахъохэр сомэ миллиард 17,8-м ехъугъэх, 2023-рэ илъэсым елъытыгъэмэ, ар сомэ мил­лиарди 4,7-кIэ нахьыб. Ежь бюджетым ихахъохэр сомэ миллиард 12,9-рэ фэдиз хъугъэх, 2023-рэ илъэсым елъытыгъэмэ, сомэ миллиарди 3,3-кIэ ар нахьыб.
ИкIэухым республикэм исоциальнэ-­экономикэ хэхъоныгъэ лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ къытегущыIагъэх. Респуб­ликэм и ЛIышъхьэ а Iофхэм афэгъэзэгъэ министрэхэм пшъэрылъ афишIыгъ ежь ашъхьэкIэ Iофхэр зэрэкIохэрэм лъыплъэнхэу ыкIи Iофыгъоу къэуцухэрэр зэшIуахынхэу.

Экономикэм ылъэныкъокIэ Iоф зышIэщтхэм ягъэхьазырын

АР-м иминистрэхэм я Кабинет ипланернэ зэIукIэ зыщытегущыIэгъэхэ Iофыгъохэм анахь шъхьаIэхэм ащыщыгъ IофшIэн язытыхэрэмрэ апшъэрэ ыкIи гурыт сэнэхьат гъэсэныгъэ языгъэгъотырэ заведениехэмрэ язэпхыныгъэ иIофыгъохэр.
АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу Евгений Лебедевым къызэриIуагъэмкIэ, республикэм сэнэхьат гъэсэныгъэр организации 7-мэ ыкIи апшъэрэ еджэпIитIумэ ащарагъэгъоты. Гъэсэныгъэм епхыгъэ Iофтхьабзэхэм язэшIохын имызакъоу, ушэтынхэр, зэнэкъокъухэр ыкIи нэмыкIхэр зыщыкIохэрэ лъэхъанхэми зэлъыIэсыкIэ амалэу непэкIэ щыIэхэр ащагъэфедэх.
Лъэпкъ проектэу «Гъэсэныгъэр» зыфиIорэм ипхырыщын къыдыхэлъытагъэу 2020-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу 2022-рэ илъэсым нэс сэнэхьат гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ организации 4-мэ джырэ уахътэм диштэрэ техникэ зэфэшъхьафхэмкIэ зэтырагъэпсыхьэгъэ мастерской 11 ащызэхащагъ.
А псалъэм къытегущыIэзэ КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, джырэкIэ Iоф зышIэрэ ыкIи агъэпсырэ предприятиехэм, пстэуми апэу промышленнэ секторым къыхиубытэхэрэм, атегъэ­псыхьагъэу яфэныкъоныгъэхэм къапкъы­рыкIыхэзэ, сэнэхьат гъэсэныгъэ язытырэ учреждениехэм яIофшIакIэ зэблэхъу­гъэн фае.
«Республикэм экономикэмкIэ анахь къыщызфагъэфедэн алъэкIыщт Iофы­шIэхэр гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ учреждениехэм къагъэхьазырынхэ фае. Типредприятиехэм ящыкIэгъэ IофышIэхэу ахэм къычIагъэкIыхэрэм ялъытыгъэу яIофшIакIи уасэ фэтшIызэ тшIыщт. Зэрэрагъэджэщтхэ программэхэм язэхэгъэ­уцонкIэ къызфэжъугъэфедэх, ахэм къа­хэжъугъэлажьэх IофшIэн язытыхэрэри лъэныкъо зэфэшъхьафхэм атегъэпсыхьэгъэ къулыкъухэри. НэмыкI шъолъырхэм егъэджэн IофымкIэ гъэхъэгъэшIоу яIэ хъугъэхэм защыжъугъэгъуаз, типредприятиехэр зыщыкIэхэрэ IофышIэхэр икъун­хэм пае отделениякIэхэр еджапIэхэм къащызэIушъух», — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ.
АР-м ипромышленникхэмрэ ипредпринимательхэмрэ я Союз ипащэу Сергей Погодинымрэ адыгэ къуаер къэзышIыхэрэм я Союз иIэшъхьэтетэу Лъэустэнджэл Муратрэ къызэрагъэшъып­къэжьыгъэмкIэ, промышленностымкIэ IэпэIэсэныгъэ зиIэ IофышIэхэм ащэкIэх ыкIи ащ фэдэу ящыкIагъэхэм ягъэхьазырын предприятиехэр зэрэхэлэжьэщтхэр къаIуагъ. Ащ нэмыкIэу республикэ программэхэм язэхэгъэуцон фэгъэхьыгъэ еплъыкIи зэхэсыгъом къащыхалъхьагъ. Ащ къызэрэдилъытэрэмкIэ, рабочэ сэнэхьатхэм нахь зягъэушъомбгъугъэнымкIэ Iофтхьабзэхэр зэрахьанхэ фае.
Гъэсэныгъэм епхыгъэ Iофхэм апы­дзагъэу мы зэIукIэм щыхэплъагъэх ­научнэ кIэлэцIыкIу гупчэхэр Адыгеим щызэхэщэгъэнхэм иIофыгъо. Президентыр зикIэщэкIо гухэлъыр зыфытегъэ­псыхьагъэр еджапIэм джыри мыкIорэ ыкIи ублэпIэ классхэм арыс кIэлэцIыкIухэр джэгукIэ шъуашэ иIэу научнэ екIолIэкIэ гъэнэфагъэхэм нэIуасэ афэшIыгъэнхэр ары. Ащ пае муниципалитетхэм кIэлэцIыкIухэм яуахътэ нахь шIуагъэ хэлъэу, шIэныгъэм нахь фытегъэпсыхьагъэу зэхащэным анаIэ щатырагъэтыщт. 2025-рэ илъэсым ащ фэдэ псэуалъэхэм яшIын рагъэжьэщт, апэрэ гупчэу хъущтыр къалэу Мыекъуапэ илицееу N 34-м хэт астрономическэ чIыпIэр ары.
Республикэм и ЛIышъхьэ чIыпIэхэм япащэхэм пшъэрылъ афишIыгъ а IофшIэным къыхэлэжьэнхэу, джащ фэдэу кIэлэеджакIохэмрэ студентхэмрэ проектхэм язэхэгъэуцон нахь фагъэчэфынхэу.

АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу къытыгъэ
къэбархэмкIэТхьаркъохъоСафыет.