Зэнэкъокъур ящэнэрэу зэхащэщт
КIэлэцIыкIу литературэ произведениехэр зытхыхэрэм апае зэхащэрэ Дунэе зэнэкъокъоу Жэнэ Къырымызэ ыцIэ зыхьырэм хэлажьэ зышIоигъохэм джыри уахътэ яI. ШышъхьэIум и 31-м тхыгъэхэм ыкIи сурэт шIыгъэхэм яштэн аухыщт.
Хабзэ зэрэхъугъэу, зэнэкъокъур лъэныкъуитIоу гощыгъэу кIощт: прозэмрэ поэзиемрэ ыкIи иллюстрациер. АдыгабзэкIэ, къэбэртэябзэкIэ ыкIи урысыбзэкIэ тхыгъэхэр зэнэкъокъум аштэщтых, джащ фэдэу кIэлэцIыкIухэм апае сурэт шIыгъэхэр къырахьылIэнхэ алъэкIыщт. Илъэс 18 зыныбжьыхэм къащегъэжьагъэу зэнэкъокъум хэлэжьэнхэ алъэкIыщт.
«СшIэнэу сыфай» — ары зэнэкъокъум мы илъэсым шъхьэу фашIыгъэр ыкIи илъэсищым къыщегъэжьагъэу илъэс 12-м нэс зыныбжьыхэм апае тхыгъэхэр, сурэтхэр къырахьылIэнхэр ары зэрагъэнэфагъэр.
Адыгеим щыпсэурэ цIыф цIэрыIохэм афэгъэхьыгъэу, адыгэхэм ятарихъ ыкIи этнографие япхыгъэу, адыгэ хабзэр къыраIотыкIэу, Хэгъэгу зэошхом илIыхъужъхэм, зэо-зэпэуцужь зэфэшъхьафхэм къатегущыIэхэу тхыгъэхэр къагъэхьазырынхэ фае. Джащ фэдэу тыкъэзыуцухьэрэ дунаим идэхагъэ, чIыопсым, къэкIыхэрэм, шIэныгъэ зэфэшъхьафхэм, техникэм афэгъэхьыгъэу къатхыми хъущт. Сабыйхэм ашIогъэшIэгъонынэу IофшIэнхэр гъэпсыгъэнхэ, художественнэ нэшанэ хэлъэу, купкI иIэу, зэгъэфагъэу тхыгъэнхэ фае. IофшIэныр ыпэкIэ къыхамыутыгъэхэу ыкIи Интернетым къимыхьагъэхэу щытынхэр шапхъэхэм къыдалъытэ.
ТекIоныгъэ ыкIи хагъэунэфыкIырэ чIыпIэ къыдэзыхыгъэхэм ахъщэ шIухьафтынхэр аратыщтых. «Прозэр ыкIи поэзиер» зыфиIорэ лъэныкъомкIэ текIоныгъэ къыдэзыхыгъэхэм атхыгъэхэр тхылъэу къыдагъэкIыщтых, текIоныгъэ къыдэзыхыгъэ сурэтхэр ахэм апалъхьажьыщтых. Джащ фэдэу хэушъхьафыкIыгъэ шIухьафтынхэри аратыщтых.
Зэнэкъокъум хэлажьэ зышIоигъохэм ятхьапэхэр мэкъуогъум и 1-м къыщегъэжьагъэу шышъхьэIум и 31-м нэс зэнэкъокъум исайт рагъэхьан фае. ТекIоныгъэ къыдэзыхыгъэхэр шэкIогъум и 15-м къэнэфэщтых.
Жэнэ Къырымызэ ыцIэкIэ рагъэкIокIырэ Дунэе литературэ зэнэкъокъур 2022-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу зэхащэ. Адыгэ къэралыгъо университетыр кIэщакIо ащ фэхъугъ. Сэнаущыгъэ зыхэлъэу тхэхэрэр къыхэгъэщыгъэнхэр, кIэлэцIыкIухэм апае къыдэкIырэ тхылъхэр нахьыбэ шIыгъэнхэр, лъэпкъ культурэм хэхъоныгъэ егъэшIыгъэныр ары зэхэщакIохэм пшъэрылъ шъхьаIэу зыфагъэуцужьырэр.
ТхакIохэр, сурэтышIхэр, шIэныгъэлэжьхэр жюрим хэтых. Анахь шъхьаIэу ахэтыр театральнэ продюсерэу, шъолъыр гъэсэныгъэ гупчэу «Полярис-Адыгея» зыфиIорэм исовет хэтэу Куращынэ Лейл ары. Мы зэнэкъокъум изэхэщэн ащ игукъэкI. Адыгэ къэралыгъо университетым искусствэмкIэ и Институт ыкIи дизайнымкIэ Британскэ апшъэрэ еджапIэр къэзыухыгъэ сурэтышI ныбжьыкIэу ТIэшъу Мэзагъо исурэтэу «Мэзгуащ» зыфиIорэр зэнэкъокъум итамыгъэ хъугъэ.
2022-рэ илъэсым зэнэкъокъум IофшIэн 623-рэ къырахьылIэгъагъ. Дунаим ихэгъэгуи 5-мэ ыкIи Урысыем ишъолъыр 35-мэ ащыпсэухэу тхэныр ыкIи сурэтшIыныр зикIасэхэр хэлэжьэгъагъэх. «ЦIыкIужъый» зыфиIорэ цIэр иIагъ, илъэсищым къыщегъэжьагъэу тфым нэс зыныбжьыхэм апае агъэхьазырыгъэхэр ары къырахьылIэгъагъэхэр. Зэнэкъокъум текIоныгъэ къыщыдэзыхыгъэхэм яIофшIэнхэр къызыдэхьэгъэ тхылъи 6 къыдагъэкIыгъ.
2023-рэ илъэсым «СиеджакIу» зыфиIорэр цIэу иIагъ ыкIи илъэси 7-м къыщегъэжьагъэу 9-м нэс зыныбжьыхэм апае тхыгъэхэр ыкIи сурэтхэр къырахьылIэгъагъэх. Нэбгырэ 51-мэ яIофшIэни 125-рэ, Урысыем ишъолъыри 10-мэ ялIыкIохэр хэлэжьэгъагъэх.
Сурэтхэр: Адыгэ къэралыгъо университетым ипресс-къулыкъу.