Республикэм икъэлэ шъхьаIэ икIи икъоджэ гупсэу Кощхьаблэ лъэсэуи, кушъхьэфачъэм тесэуи кIуагъэ. Джы Мыекъуапэ километри 100 хъурэ гъогууанэр къыщикIуныр игухэлъ. Зигугъу къэсшIырэр Псэунэ Назир. Республикэм ихэшыпыкIыгъэ купхэм яспорт ухьазырыныгъэкIэ шъолъыр гупчэм ипащэ игуадзэу ар мэлажьэ, илъэс 25-рэ хъугъэу мыщ Iоф щешIэ. Ау спортыр илъэс 60 зыныбжь хъулъфыгъэм шIу зыкIилъэгъурэр зэрэщылажьэрэм паеп, ицIыкIугъом ар къыздиштагъ.

— Советскэ лъэхъаным игъэсэныгъэ къыдыхэлъытэгъагъ спортымкIэ куп горэхэм уахэтыныр. Сэ къэсчъыхьаныр, бэнэныр ыкIи хьылъэ Iэтыныр анахь сикIэсагъэхэм ащыщых. Непэ спортым упылъыщтмэ, амалышIухэр щыIэх. Къалэр пштэмэ, лъэбэкъу пэпчъ пIоми хъунэу спорт чIыпIэхэр иIэх. Тэ тилъэхъаным къытIэкIа­фэхэрэм спорт Iэмэ- псымэхэр ахэтшIыкIыщты­гъэх. ГущыIэм пае, штангэхэр, — еIо Назир.
Аужырэ илъэсхэм Назир лъэсэу зекIоныр икIасэу къыхихыгъ. Ипчэдыжь къэс ащкIэ еублэ, лъэбэкъу мини 5-р нэфшъагъом къырекIукIы, етIанэ имэфэ IофшIэнхэм ауж ехьэ. ГъэрекIо лъэсэу ежьи къызщыхъугъэ Кощхьаблэ кIуагъэ. Чэщым сыхьатыр 2-м Мыекъуапэ дэкIи, щэджагъом нэсыгъ. Сыхьат 12-кIэ гъогу километрэ 60-м ехъур ыукIочIыгъ.

Псэунэ Назир:
— Сыхьат 12-мкIэ сыразэп, нахь псынкIэу сыкIон слъэкIыщтыгъ. АщкIэ лажьэр зытеслъхьэрэр лъэкъопылъхьэу сщыгъыгъэр ары. Тезгъэфагъэп. Нахь гупсэфхэу къыхэсхыгъа­гъэхэмэ нахь псынкIэу гъогу­уанэр сыукIочIыщтыгъэ… Апэрэ километрэ 30-м сыкъэмыуцоу сыкIуагъ, ащ ыуж зытезгъэпсэфыхьэщтыгъэ.
Мы илъэсми ащ игугъу аригъэшIыгъ. Джыри Кощхьаблэ кIуагъэ, ау мызэгъэ­гум кушъхьэфачъэкIэ. Сыхьати 3 гъогум тыригъэкIодагъ.
— Сытхъэжьэу сыкIуагъ. Зыгорэ къыспэкIафэми сыкъэ­уцугъ, садэгущыIагъ. Джаузэ сыхьати 3-м къехъугъ нахь, ахэр хэсымылъытагъэмэ нахь псынкIэу къэсчъыщтыгъ. «Уезэщы» аIозэ бэмэ къыса­Iуагъ. Ау сэ ащ сегъатхъэ. Пшъэрылъэу зыфэбгъэуцу­жьыгъэр бгъэцэкIагъэ. Мары Iошъхьэмафэ сыдэкIоенэу сыфаеу мыгъэ сыкIуагъ. Сы­укIочIы­шъущт­мэ сыуплъэкIугъэ. ТIэкIу сыкъэ­кIэсагъ, нахь уныбжьыкIэу удэкIоен фае, сыкIэлэIуагъэ­мэ семыгупшысэу зысIэтыщтыгъэ. Ары нахь мышIэми, къызэсэгъэзэжьым къушъхьэу «Ошъутен» сы­кIуагъ. Ащ дэгъоу, псынкIэу сыдэкIоягъ.
Непи Назир зигъэ­псэфырэп. Пшъэ­ры­лъыкIэхэр зыфегъэуцужьых. Мары лъэсзекIонымкIэ марафоным хэлэжьагъ. Ыкъо ишъэожъыеу илъэс 11 зыныбжь Ануар игъу­сэу мэфитIукIэ лъэ­бэкъу мин 70-рэ къа­кIугъ. Шъэожъыем кIоныр ыгу рихьыгъ. Джы ишъыпкъэу а лъэныкъомкIэ зигъэзэн имурад.
Ежь НазиркIэ марафоныр ипшъэрылъы­кIэ игъэцэкIэнкIэ зы лъэбэкъу. Мыекъуа­пэ ыкIоцI чэщ-зымафэкIэ километри 100 къыщикIухьаныр имурад. Гъогууанэр ыгъэнэфэгъах. Тарихъ мэхьанэ зиIэ чIыпIэхэр, саугъэтхэр лъагъом къыхыригъэубытэнхэу рихъу­хьагъ.

— Гъогууанэр зыпхырыкIыщт чIыпIэхэр къэскIухьэзэ згъэ­нэфэгъах. Сурэт сшIыгъэп, ау сшъхьэ илъ. Саугъэтэу сызынэсыгъэм дэжь сурэт зытесхызэ къэскIухьанэу сыфай. Пчэды­жьыпэ, пчыхьэшъхьэпэ гъогу­уанэхэу зэтесыутыгъ, зызщыз­гъэпсэфыщтхэри згъэнэфагъэх.Километри 100 къикIынэу къэслъытагъ, — еIо ащ.
Ипсауныгъэ къыфидэу, ежь зэрэрихъу­хьагъэу зэкIэ зэпыфэмэ республикэм и Мафэ тефэу Назир игухэлъ ыгъэцэкIэн имурад.
Анцокъо Ирин.
Сурэтхэр: авторыр, Псэунэ Назир.