Дзэ-ошъогу кIуачIэхэм я Мафэ илъэс къэс шышъхьэIум иящэнэрэ тхьаумафэ зэрэ Урысыеу щыхагъэунэфыкIы.

Мыгъэ мы мэфэкIымрэ ДОСААФ-м и Мыекъопэ авиацие-спорт клубэу Михаил Громовым ыцIэ зыхьырэр зызэхащагъэр илъэс 90-рэ зэрэхъурэмрэ зэтефэх. Къэ­Iогъэн фае авиацием иIофышIэхэм — летчикхэм, авиатехникхэм, планеристхэм, парашютистхэм ягъэхьазырынкIэ мы аэроклубым мэхьанэшхо зэриIэр.
Гъогоу къыкIугъэр
Аэроклубым ипащэу Евгений Антошкиным къызэриIотагъэмкIэ, Советскэ Союзым и ЛIыхъужъэу, летчикэу Михаил Громовыр кIэщакIо зэрэфэхъугъэм тетэу 1934-рэ илъэсым аэроклубыр зэхащагъ.
— 1934-рэ илъэсым ишышъхьэIу Михаил Громовыр Шъачэ къибыбыкIи, Мыекъуапэ къэбыбыгъ. Дахэу къэлэдэс­хэр ащ пэгъокIыгъэх. Джащыгъум авиационнэ клуб Мыекъуапэ щызэхэщэгъэным игупшысэ ащ къахилъхьэгъагъ. Илъэсым ыкIэ ехъулIэу хэкум иадминистрацие Михаил Громовым ыцIэ организацием фэусыгъэнэу игъо ылъэгъугъагъ. А лъэхъаным советскэ летчикым шIухьафтынэу апэрэ самолетыр аэроклубым къыритыгъагъ, — къыIотагъ Евгений Антошкиным.
1936-рэ илъэсым нэбгырэ 29-рэ хъурэ апэрэ курсантхэм еджэныр къаухыгъ. Хэгъэгу зэошхом ыпэкIэ Адыгеим икIалэхэмрэ ипшъашъэхэмрэ ащыщхэр аэроклубым щеджагъэх. Хэгъэгу зэошхор къемыжьэзэ Мыекъопэ аэроклубым летчик 600-м ехъу, техническэ специалист 1200-рэ, парашютист 300, летчик-инструктор 200 къыщагъэхьазырыгъагъ.

Хэгъэгу зэошхом ыуж Мыекъопэ аэроклубым гупчэ планернэ клуб щызэхащагъ. 1969-рэ илъэсым а клубыр къалэу Орел ахьыжьыгъ. 1979-рэ илъэсым Мыекъуапэ парашют секцие къыщызэIуа­хыгъ. Гурыт еджапIэхэр къэзыухыгъэхэм мэзищым къыкIоцI аэроклубым зыщагъа­сэщтыгъ.
— ЗэхъокIыныгъэхэм ялъэхъан Мые­къопэ авиацие-спорт клубыр зэхагъэ­кIыжьыгъ. Ащ иIофшIэн зыпкъ изыгъэуцожьыгъэр Юрий Солдатовыр ары. 2011-рэ илъэсым иIоныгъо щегъэжьа­— гъэу ащ клубым пэщэныгъэ дызэрихьэ хъугъэ. Пащэм аэродромэу Октябрьскэр зыпкъ ригъэуцожьыгъ. Авиациер шIу зылъэгъурэ нэбгырабэмэ аэроклубыр къаухыгъ, — къыIуагъ Евгений Антошкиным.
Евгений Антошкиныр аэроклубым ипащэ зыхъугъэр 2015-рэ илъэсыр ары. Ащ ыпэкIэ илъэс 40-м ехъурэ Iоф ышIагъэу щытыгъ.
— Техникэр жъы дэдэ хъугъагъэ, ар гъэцэкIэжьын фэягъэ, лицензием пIа­лъэу иIэр икIыгъагъ, IэпэIэсэныгъэшхо зыхэлъ IофышIэхэр ящыкIэгъагъэх. ИщыкIэгъэ Iофыгъохэр зызэшIотэхыхэм, аэроклубым иIофхэр зэпыфэхэ хъужьыгъэ. 2015-рэ илъэсым парашюткIэ къепкIэхыхэу рагъэжьэжьыгъ, 2016-рэ илъэсым авиацие IофшIэныр зыпкъ рагъэуцожьыгъ. Джащыгъум Урысыем зыкъэухъумэжьынымкIэ и Министерствэ пае парашютист-десантникхэр дгъэхьазырхэу тыублэгъагъ, — къыIуагъ аэроклубым ипащэ.
ЫужыкIэ Мыекъопэ аэроклубым грант IэпыIэгъу къызыратым, пилотхэр зэрымыс авиамодельнэ спортым изегъэушъомбгъуни ыуж ихьагъэх.
ХэбзэшIухэр лъагъэкIуатэхэзэ
ДОСААФ-м и Мыекъопэ авиацие-спорт клубэу Михаил Громовым ыцIэ зыхьырэм ия 90-рэ илъэс ихэгъэунэфыкIын тегъэ­псыхьэгъэ Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэ игуадзэу, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием иветеранхэм яассоциацие ипащэу, Урысыем и ЛIыхъужъэу Цэй Эдуард, мыекъопэ администрацием иотделэу политическэ партиехэмрэ общественнэ объединениехэмрэ зэдэлэжьэныгъэ адызиIэм ипащэу Владимир Алтуниныр, ветеранхэм яреспубликэ Совет итхьаматэ игуадзэу Иван Бормотовыр, ветеранхэр, общественнэ организациехэм ялIыкIохэр, аэроклубыр къэзыухыгъэхэр.
— Хэгъэгу зэошхом ыпэкIэ аэроклуб зыщызэхащэгъэ къалэм тызэрэщыпсэурэм тырыгушхон фае. Курсантыбэ ащ къы­чIэкIыгъ, ащыщхэм СССР-м иапшъэрэ къэралыгъо тынхэр къафагъэшъошагъэх. Аэроклубым къычIэкIыгъэ нэбгыри 6-мэ Советскэ Союзым и ЛIыхъужъыцIэ къа­лэжьыгъ. Ар текIоныгъэшхоу щыт. Мые­къуапэ дэсхэр зэкIэ ащ рыгушхонхэ фае, — къыIуагъ Иван Бормотовым.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатхэмрэ ацIэкIэ Цэй Эдуард Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм шIуфэс къарихыгъ, ямэфэкIкIэ къафэгушIуагъ.

— Авиацием иветеранхэм, летчикхэм, планеристхэм, инструкторхэм ныбжьыкIэхэр спортым иавиационнэ лъэпкъхэм апыщэгъэнхэмкIэ Iофэу ашIагъэм уасэ фэшIыгъуай. Быбыныр зикIэсэ, зи Хэ­гъэгу гупсэ шIу зылъэгъурэ лIэуж пчъагъэмэ аэроклубыр къаухыгъ. Ахэм ацIэ дышъэ хьарыфхэмкIэ Хэгъэгу зэошхом итарихъ, дзэ, граждан авиацием итарихъ хатхагъэх. Пилотхэр зэрымыс пкъыгъохэр непэ агъэIорышIэхэ зэрэхъугъэр тигуап. НыбжьыкIэхэм хэушъхьафыкIыгъэ дзэ опера­цием ащ фэдэ пкъыгъохэр щагъэфедэхэзэ, пшъэрылъышхохэр дэгъоу агъэцакIэх, — къыIуагъ АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэ игуадзэ.
Цэй Эдуард республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ирэзэныгъэ тхылъхэр аэроклубыр къэзыухыгъэхэм ащыщхэм аритыжьыгъэх. Авиацием иветеранхэу Юрий Крымовым, Владимир Киторовым, Татьяна Чепруновам ащ фэдэ тхылъхэр афагъэшъошагъэх. Джащ фэдэу АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм ирэзэныгъэ тхылъхэр Виталий Гончаровым, Александр Прохоровым, Владимир Лукьянскэм, Юрий Филюшкиным аритыжьыгъэх.
Мыекъопэ аэроклубым ипащэу Евгений Антошкиным Цэй Эдуард медалэу «Мые­къопэ аэроклубыр зызэхащагъэр илъэс 90-рэ хъугъэ» зыфиIорэр къыритыгъ.
— Дзэ къулыкъум сымыкIозэ, 1984-рэ илъэсым Мыекъуапэ апэрэу парашюткIэ сыкъыщепкIэхыгъагъ. Медалыр къызэрэс­фагъэшъошагъэр лъэшэу сигуап! — къы­Iуагъ Цэй Эдуард.
Мыекъуапэ имэрэу Геннадий Митрофановым ыцIэкIэ къэлэ администрацием илIыкIоу Владимир Алтуниныр Iофтхьабзэм къыщыгущыIагъ.
— Аэроклубым ипшъэрылъхэр дэгъоу ыгъэцакIэзэ къырыкIуагъ. Хэгъэгу зэо­шхом илъэхъан Мыекъопэ аэроклубыр къэзыухыгъэхэм лIыхъужъныгъэ ахэлъэу япшъэрылъ агъэцэкIагъ, нэмыц-фашист техакIохэм ячIыгу гупсэ щаухъумагъ. Джыдэдэм аэроклубым патриотическэ пIуныгъэмкIэ ныбжьыкIэхэм Iофтхьэбзабэ щадызэрахьэ. Клубым къекIуалIэхэрэр авиациемкIэ шIэныгъэхэр зэрэзэрагъэгъотырэм нэмыкIэу спартакиадэхэми ахэлажьэх, Адыгэ Республикэм ичIыпIэ­хэу лIыхъужъныгъэ зыщызэрахьагъэхэм ащэIэх, лIыхъужъныгъэм идесэхэм ыкIи патриотическэ нэшанэ зиIэ нэмыкI Iоф­тхьабзэхэм ахэлажьэх. Псауныгъэ пытэ, щыIэкIэ-псэукIэ дэгъу шъуиIэнэу, шъуисэнэхьаткIэ гъэхъэгъэшхохэр шъушIынэу сышъуфэлъаIо, — къыIуагъ къэлэ адми­нистрацием илIыкIоу Владимир Алтуниным.
ЗэIукIэр зэхэзыщагъэхэмрэ хьакIэхэмрэ апашъхьэ творческэ объединениеу «Вечный огонь» ипащэу Вадим Хабибуллинымрэ адыгэ къашъохэр къэзышIырэ Мыекъопэ ансамблэу «Мыекъуапэ инэфылъэхэр» зыфиIорэмрэ зыкъыщагъэлъэ­гъуагъ.
Александра Балабась.