Зи Хэкужъ къэзгъэзэжьыгъэм и Мафэ фэгъэхьыгъэ мэфэкIыр ЗыкIыныгъэмрэ ЗэгурыIоныгъэмрэ япчэгу тыгъуасэ щыкIуагъ. Тыркуем къикIыгъэ тилъэпкъэгъухэри ащ хэлэжьагъэх.

1998-рэ илъэсым ишышъхьэIу мазэ иапэрэ мафэ Адыгеим итарихъыкIэ хэхьагъ. А уахътэм Югославием иавтоном хэкоу Косовэ заоу щыкIощтыгъэм ти­лъэпкъэгъухэр къыхащыжьыхи, хэкужъым къащэжьыгъэх. Урысые Федерацием и Правительствэ иIэпыIэгъукIэ мы Iофыгъор зэшIохыгъэ хъугъэ. Лъэпкъэу зыщыщхэм ыкIи динэу алэжьырэм ямылъытыгъэу къин хэфагъэхэм ыкIи ичIыгогъухэм Урысыер адеIэнэу зэрэфэхьазырыр зэрэдунаеу ащыгъум зэлъашIагъ.
Косовэ тилъэпкъэгъухэр къы­зэрэращыжьыгъэхэм тарихъым щиубытыгъэ чIыпIэм ифэшъуа­шэу Адыгэ Республикэм и Президент иунашъокIэ къэзыгъэзэ­жьыгъэ тилъэпкъэгъум и Мафэ Адыгэ Республикэм 1998-рэ илъэсым щагъэнэфагъ. Хэкум къэзгъэзэжьыгъэхэмкIи Респуб­ликэм щыпсэурэ цIыф лъэпкъы­бэхэмкIи ар тарихъ мэхьанэ зи­Iэ мэфэкI хъугъэ.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыкIи АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатхэм ацIэкIэ мэфэкI зэ­хахьэм хэлэжьагъэхэм, хьакIэу къекIолIагъэхэм шIуфэс къари­хыгъ Парламентым и Тхьаматэ игуадзэу Цэй Эдуард.
— Мы мэфэкIым мэхьанэшхо етэты тэ Адыгеим къыщыхъугъэ­хэу щыпсэухэрэми илъэс 20-м къехъугъэу къэкIожьыгъэхэми. Мы уахътэ зэхэтшIагъ тызэрэзэкъотыр, Урысыем ыкIуачIэ пэшIуекIон зэрэщымыIэр. Зэ­къош­ныгъэм ищысэ зэрэдунаеу ядгъэлъэгъугъ. IэпыIэгъу зищыкIэгъэ тилъэпкъэгъухэм тадеIэн тлъэкIыгъ. Ащ фэдэ къэралыгъо политикэм амал къытеты тилъэп­къэгъухэм адытиIэ зэпхыныгъэ­хэр нахь дгъэпытэнхэм. ЦIыф лъэпкъ зэфэшъхьафхэм азы­фагу лъытэныгъэрэ зэгурыIоныгъэрэ илъыным тикъэралыгъо фэIоры­шIэ. АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Муратрэ къэралыгъо къулыкъу­хэм ячIыпIэ зыгъэIорышIэжьыпIэхэмрэ бэ зэшIуахырэр ти­лъэпкъэгъоу къытхэхьажьыхэрэм Хэ­кужъым щыIэкIэшIу щагъотыным пае. КъэкIожьыхэрэри республикэм ихахъо зэрэфэла­жьэхэрэр тигуапэ, лъэпкъыбэ зыщыпсэурэ республикэм ицIы­фэу къытхэуцожьыгъэх. МэфэкIымкIэ зэкIэми сафэгушIо, псауныгъэ пытэрэ щыIэкIэшIурэ тиIэнэу, Адыгеим, Урысыем яхахъо тафэлэжьэнэу есэIуалIэ, — къыIуагъ Цэй Эдуард.
Тыркуем, Сирием, Иорданием, Израиль нэмыкI хэгъэгухэм къа­рыкIыжьыгъэ тилъэпкъэгъу нэбгырэ минитIурэ ныкъорэ фэдиз непэрэ мафэм Адыгеим щэпсэу. Тилъэпкъэгъоу Хэкужъым къэзгъэзэжьыгъэхэм IэпыIэгъушхо арагъэкIыгъ. Мыекъопэ районым ит къуаджэу Мэфэхьаблэ загъэ­псыгъэр илъэс 17 хъугъэ. IэкIыб къэралыгъо пчъагъэмэ къарыкIы­жьыгъэ тилъэпкъэгъухэм янасып ащ щагъотыжьыгъ. Непэ къуа­джэм унэгъо 75-рэ щэпсэу, зэ­кIэмкIи нэбыгэ 200-м ехъу дэс.
МэфэкIым къыщыгущыIагъ Мэфэхьэблэ чIыпIэ коим ипащэу Хьасани Мыхьамэт:
— АР-м иапэрэ Президентэу Джарымэ Аслъан иунашъокIэ непэрэ мафэр агъэнэфагъ. ТэркIэ ар мэфэкI шъыпкъэ хъугъэ. Гуманитар Iофыгъо инэу хъугъэ ыкIи Урысыер лъэшэу ыIэтыгъ. Непэрэ мафэр Хэку къэгъэзэжьыным итамыгъ. Мы Iофтхьа­бзэм хэлэжьагъэхэм зэкIэми та­фэраз, джащ фэдэу Мэфэхьаблэ гъэпсыгъэ зэрэхъугъэр мэ­хьанэшхо зиIэ Iофыгъу. КъэкIо­жьырэ тилъэпкъэгъухэр лъэныкъо зэфэшъхьафхэм ащэлажьэх, ахэр врачых, программистых, хэгъэгум и УIэшыгъэ КIуачIэхэм къулыкъу ащахьы. АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, къэра­лыгъо хэбзэ къулыкъухэр ыкIи чIыпIэ зыгъэIорышIэжьыпIэхэр, Мыекъопэ районым иадминист­рацие, АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет, зичIыгужъ къэзыгъэзэжьыгъэхэр щыIэныгъэм хэгъэгъозэжьыгъэн­хэмкIэ Адыгэ Республикэм и Гупчэ къытхэхьажьырэ тилъэпкъэгъухэр Хэкум хэгъэгъозэжьы­гъэнхэмкIэ Гупчэм тилъэпкъэгъухэм щыIэкIэшIу республикэм щыряIэным дэлажьэх. КъэкIо­жьыгъэхэм ацIэкIэ зэкIэ къыдде­Iэхэрэм тазэрэфэразэр къасIомэ сшIоигъу. Адыгеими Урысыеми мамырныгъэрэ зэгурыIоныгъэрэ арылъэу тэрэпсэу.
Нэужым Адыгэ Республикэм итворческэ коллективхэм ыкIи искусствэмкIэ иIэпэIасэхэм мэфэкI концерт къатыгъ. Лъэпкъ орэдымкIэ ыкIи къашъомкIэ Къэралыгъо ансамблэу «Ислъамыем» концертыр къызэIуихыгъ. Ащ хэтхэу Дэр Абирэрэ Цэй Эр­хьанрэ, лъэпкъ фольклорнэ-­этнографическэ купэу «Ащэмэзым» иартистхэм, КIэсэбэжъ Ти­мур орэдхэр къаIуагъэх. Твор­ческэ зэхэт купэу «Ошъадэм», адыгэ къашъомкIэ лъэпкъ ансамблэу «Абреки» зыфиIорэм къашъохэр къашIыгъ. Лъачэ Аль­берт мэфэкIыр къыгъэбаигъ. Концертыр «ХъяркIэ шъукъеблэгъэжь!» зыфиIорэ орэдымкIэ зэфашIыжьыгъ.
МэфэкIым хэтэу лъэпкъ Iэпэщысэхэм, тхылъхэм якъэгъэлъэ­гъонхэр зэхащэгъагъэх, шIоигъо­ныгъэ зиIэхэм ахэр ащэфынхэ алъэкIыгъ. Концерт ужым адыгэ джэгу рагъэкIокIыгъ.