Апэрэ мэзихымкIэ яIофшIэн аухыгъ
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатхэм мы илъэсым иапэрэ мэзихкIэ яIофшIэн аухыгъ. Я XXXVIII-рэ зэхэсыгъоу тыгъуасэ яIагъэмкIэ «гъэтхэ сессиер» зэфашIыжьыгъ.
Ащ хэлэжьагъэх АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Правительствэм хэтхэр, федеральнэ ыкIи шъолъыр къулыкъухэм япащэхэр, народнэ депутатхэм ясоветхэм ятхьаматэхэр, нэмыкIхэр. Зэхэсыгъор зэрищагъ Парламентым и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм.
АР-м и ЛIышъхьэ, министрэхэм я Кабинет, Парламентым икомитетхэр, муниципальнэ образованиехэр кIэщакIо зыфэхъугъэ хэбзэгъэуцугъэхэм япроектхэм, джэпсалъэхэм мы зэхэсыгъом щатегущыIагъэх. ПстэумкIи упчIэ 50 повесткэм щыгъэнэфэгъагъ. Ахэр къэралыгъо граждан къулыкъум, къолъхьэ тын-Iыхыным пэшIуекIогъэным, республикэ бюджетым игъэIорышIэн, унагъом апэрэ ыкIи ятIонэрэ сабый къихъухьагъэмэ, ащ зэтыгъо ахъщэ тынэу фагъакIорэм цIыфхэм ярэхьатныгъэ, къэралыгъо социальнэ IэпыIэгъум, фэтэрыбэу зэхэт унэхэм ачIэсхэм зэдагъэфедэхэрэм ягъэкIэжьын, цIыфхэм ыкIи ахэм ябагаж язещэн, нэмыкIхэм ахэр афэгъэхьыгъагъэх.
Адыгеим и Парламент идепутатхэм УФ-м и Президентэу Владимир Путиным унагъом и Илъэс зэшIохыгъэн фэе пшъэрылъэу къышIыгъэхэр гъэцэкIэгъэнхэм фэшI унагъом, ныгъом, тыгъом ыкIи кIэлэцIыкIугъом якъэухъумэн фэгъэхьыгъэ республикэ хэбзэгъэуцугъэ аштагъ. Ащ кIуачIэ иIэ зыхъукIэ, къэкIорэ 2025-рэ илъэсым ищылэ мазэ и 1-м щыублагъэу ящэнэрэ ыкIи ащ къыкIэлъыкIорэ сабый къызэрыхъухьэгъэ унагъом зэтыгъоу ратырэ ахъщэр сомэ мини 100 хъущт. Непэ ар 2012-рэ илъэсым кIуачIэ зиIэ хъугъэ законым къызэрэдэлъытагъэм тетэу, сомэ 50000 мэхъу.
КIэлэцIыкIу ибэхэм ыкIи лъыплъэн имыIэу къэнагъэхэм псэупIэхэр ягъэгъотыгъэнхэм фэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм зэхъокIыныгъэу фашIыгъэхэр мы купхэм ахахьэхэрэм унэ къащэфын е ипотекэ агъэпсыгъэмэ, ар апщыныжьын амал ареты. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэкIодагъэхэм ясабыйхэр мыщ дэжьым апшъэ ашIыщтых.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет къыхилъхьагъэу 2024-рэ илъэс бюджетым ыкIи 2025 — 2026-кIэ агъэнэфагъэхэм зэхъокIыныгъэхэр афашIыгъэх. Тызхэт илъэсым ибюджет хахъохэмкIэ иIахь сомэ миллиарди 4,98-кIэ нахьыбэ шIыгъэным ар фэгъэхьыгъ. Ащ щыщэу сомэ миллиарди 2,1-р хэбзэIахь ыкIи мыхэбзэIахь къэкIуапIэхэм къахэкIыщт, сомэ миллиарди 2,87-р зымыгъэзэжьын мылъкоу къыхэхъощт. Ахъщэр сабыибэ зэрыс унагъохэм IэпыIэгъу ятыгъэным, социальнэ псэуалъэхэм яшIын, нэмыкIхэм апэIуагъэхьащт. Джащ фэдэу сомэ миллиони 186-р кIэлэцIыкIу ибэхэм е лъыплъэн имыIэу къэнагъэхэм псэупIэ ягъэгъотыгъэным пай агъэнэфагъ.
Хьылъэзещэ автомашинэхэр республикэм игъогухэм зэращызекIохэрэм зэрэлъыплъэхэрэм фэгъэхьыгъэ къэбарэу Ространснадзорым Краснодар краимкIэ ыкIи Адыгэ РеспубликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ къыгъэхьазырыгъэми депутатхэр едэIугъэх. Ащ нэIуасэ къыфишIыгъэх ГъэIорышIапIэм ипащэ игуадзэу, АР-мкIэ чIыпIэ отделым ипащэу Чэтыжъ Азамат. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, 2024-рэ илъэсыр къызихьагъэм къыщыублагъэу гъогогъуи 105-рэ республикэм игъогухэм уплъэкIунхэр ащызэхащагъэх. Хьылъэзещэ автомашинэм илъыр зыфэдизыр зэращэчырэ псэуалъэу бгъэкощын плъэкIырэр агъэфедэзэ хьылъэу зэращэрэм зыщагъэгъозагъ. ПстэумкIи автомобиль 1119-у ащэчыгъэм щыщэу 465-мэ шапхъэхэм ашIокIэу арылъ. Водительхэм хьылъэзещэ транспортыр къэзыщэчырэ системэу республикэм игъогухэм атырагъэуцуагъэхэр къаухьанхэм пае псэупIэхэм адахьэх, ахэм ягъогухэр зэщагъакъох. Къаухьан амал зимыIэхэм автомашинэм пылъ номерыр шIыкIэ зэфэшъхьафхэмкIэ агъэбылъы.
Джащ фэдэу гъэмэфэ фабэм хьылъэзещэ автомашинэшхохэм асфальтэу гъогухэм ателъым яягъэ зэрэрагъэкIырэм къыхэкIэу, фабэр 32-м градусыр зыщышIокIырэм, пчэдыжьым сыхьатыр 9-м къыщыублагъэу пчыхьэм 9-м нэс къатехьанхэ фимытхэу къызщиIорэ унашъор республикэм къыщыдэкIыгъ.
Арэу щытми, уплъэкIунхэми, гъогухэм язытети къызэрагъэлъагъорэмкIэ, ари икъу фэди-
зэу гъэцэкIагъэ хъурэп. Ащ фэшI водителэу хэукъоныгъэ зышIыхэрэм административнэ пшъэдэкIыжьэу ахьырэр нахь гъэлъэшыгъэным хэплъэнхэу къызщиIорэ джэпсалъэр УФ-м хэгъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминистрэу Владимир Колокольцевым фагъэхьыгъ.
Ащ нэмыкIэуи федеральнэ гупчэм фэгъэзэгъэ джэпсэлъи 4 депутатхэм аштагъ. Ахэр къэралыгъо закупкэхэм, муниципальнэ образованиехэм язэтегъэпсыхьан ылъэныкъокIэ хэукъоныгъэхэр зышIыхэрэм административнэ пшъэдэкIыжьэу ахьырэм, бюджет ыкIи псэупIэ Кодексхэм зэхъокIыны-
гъэу афашIыщтхэм афэгъэхьыгъэх.
Джащ фэдэу Дэрбэкъо Аскэр Тэхъутэмыкъое районым ихьыкум участкэу N 2-м, Хэшх Замирэ Мыекъуапэ иучасткэу
N 2-м, Джульетта Смолинар Тэхъутэмыкъое районым иучасткэу N 1-м, Светлана Дюминар Красногвардейскэ районым иучасткэу N 2-м яхьыкумышIхэу гъэнэфэгъэнхэм тегущыIэхи, дырагъэштагъ.
Тэхъутэмыкъое районым зэгъэшIужь хьыкумышIэу иIэм хагъэхъуагъ нахь мышIэми, цIыфэу исым ипчъагъэ ифэшъуашэу участкэхэр яIэхэп, ащ Iофыгъохэр мымакIэу къыздехьых. Ащ ыпкъ къикIэу, зэгъэшIужь хьыкумышIхэм ыкIи хьыкум участкэхэм афэгъэхьыгъэ Федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм иапэрэ статья зэхъокIыныгъэхэр фэшIыгъэнхэм Адыгеим и Парламент идепутатхэр кIэщакIо фэхъугъэх.
Пстэумэ ауж АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат депутатхэм закъыфигъэзагъ, Iофэу ашIагъэм пай къызэрафэразэм ащ къыкIигъэтхъыгъ.
— ТызэдеIэжьзэ тишъолъыр социальнэ-экономическэ хэхъоныгъэхэр ышIынхэм тызэдыдэлажьэ, Iофтхьабзэу дгъэнэфагъэхэр пхырытэщых. Лъэпкъ проектхэр, къэралыгъо программэхэм къадыхэлъытагъэхэр икъоу ыкIи игъом гъэцэкIэгъэнхэм тыпылъ. Пшъэрылъэу джыри тиIэр макIэп. Ахэр зэшIохыгъэнхэм пай IэпэчIэгъанэ тиIэшъ, ар дгъэфедэщт. ЦIыфхэм зэпхыныгъэ адытиIэн, шъхьэихыгъэу тадэгущыIэн, зыгъэгумэкIыхэрэм защыдгъэгъозэн, IэпыIэгъу тафэхъун фае. ТапэкIэ дгъэнэфагъэхэм теубытагъэ хэлъэу тякIолIэныр пстэумэ анахь шъхьаI, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатхэм шышъхьэIум и 1-м зыгъэпсэфыгъо уахътэр рагъажьэ, «бжыхьэ сессием» къыхиубытэу чъэпыогъу мазэр ары джы зызэIукIэщтхэр.
ХЪУТ Нэфсэт.