Top.Mail.Ru

Апэрэ мэзихымкIэ яIофшIэн аухыгъ

Image description
А. Гусев

АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатхэм мы илъэсым иапэрэ мэзих­кIэ яIофшIэн аухыгъ. Я XXXVIII-рэ зэхэсыгъоу ты­гъуасэ яIагъэмкIэ «гъэтхэ сессиер» зэфашIыжьыгъ.

Ащ хэлэжьагъэх АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат, Правительствэм хэтхэр, федеральнэ ыкIи шъолъыр къулыкъухэм япащэхэр, народнэ депутатхэм ясоветхэм ятхьаматэхэр, нэмыкIхэр. Зэхэсыгъор зэрищагъ Парламентым и Тхьаматэу Владимир Нарожнэм.
АР-м и ЛIышъхьэ, министрэхэм я Кабинет, Парламентым икомитетхэр, му­ниципальнэ образованиехэр кIэщакIо зыфэхъугъэ хэбзэгъэуцугъэхэм япро­ектхэм, джэпсалъэхэм мы зэхэсыгъом щатегущыIагъэх. ПстэумкIи упчIэ 50 повесткэм щыгъэнэфэгъагъ. Ахэр къэралыгъо граждан къулыкъум, къолъхьэ тын-Iыхыным пэшIуекIогъэным, республикэ бюджетым игъэIорышIэн, унагъом апэрэ ыкIи ятIонэрэ сабый къихъу­хьагъэмэ, ащ зэтыгъо ахъщэ тынэу фагъакIорэм цIыфхэм ярэхьатныгъэ, къэралыгъо социальнэ IэпыIэгъум, фэтэрыбэу зэхэт унэхэм ачIэсхэм зэ­да­гъэфедэхэрэм ягъэкIэжьын, цIыф­хэм ыкIи ахэм ябагаж язещэн, нэмыкIхэм ахэр афэгъэхьыгъагъэх.
Адыгеим и Парламент идепутатхэм УФ-м и Президентэу Владимир Путиным унагъом и Илъэс зэшIохыгъэн фэе пшъэ­рылъэу къышIыгъэхэр гъэцэкIэгъэнхэм фэшI унагъом, ныгъом, тыгъом ыкIи кIэлэцIыкIугъом якъэухъумэн фэгъэхьыгъэ рес­публикэ хэбзэгъэуцугъэ аштагъ. Ащ кIуачIэ иIэ зыхъукIэ, къэ­кIо­рэ 2025-рэ илъэсым ищылэ мазэ и 1-м щыублагъэу ящэнэрэ ыкIи ащ къыкIэлъыкIорэ сабый къызэрыхъухьэгъэ унагъом зэтыгъоу ратырэ ахъщэр сомэ мини 100 хъущт. Непэ ар 2012-рэ илъэсым кIуачIэ зиIэ хъугъэ законым къызэрэдэ­лъытагъэм тетэу, сомэ 50000 мэхъу.
КIэлэцIыкIу ибэхэм ыкIи лъы­плъэн имыIэу къэнагъэхэм псэупIэхэр ягъэгъотыгъэнхэм фэгъэхьыгъэ хэбзэгъэуцугъэм зэхъокIыныгъэу фашIыгъэхэр мы купхэм ахахьэхэрэм унэ къащэфын е ипотекэ агъэпсыгъэмэ, ар апщыныжьын амал ареты. ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэкIодагъэхэм ясабыйхэр мыщ дэжьым апшъэ ашIыщтых.
АР-м иминистрэхэм я Кабинет къыхилъхьагъэу 2024-рэ илъэс бюджетым ыкIи 2025 — 2026-кIэ агъэнэфагъэхэм зэхъокIыныгъэхэр афашIыгъэх. Тызхэт илъэсым ибюджет ха­хъохэмкIэ иIахь сомэ миллиарди 4,98-кIэ нахьыбэ шIыгъэным ар фэгъэхьыгъ. Ащ щыщэу сомэ миллиарди 2,1-р хэбзэIахь ыкIи мыхэбзэIахь къэкIуапIэхэм къахэкIыщт, сомэ миллиарди 2,87-р зымыгъэзэжьын мылъкоу къыхэхъощт. Ахъщэр сабыибэ зэрыс унагъохэм IэпыIэгъу яты­гъэным, социальнэ псэуа­лъэ­хэм яшIын, нэмыкIхэм апэIуагъэ­хьащт. Джащ фэдэу сомэ миллиони 186-р кIэлэцIыкIу ибэхэм е лъыплъэн имыIэу къэнагъэхэм псэупIэ ягъэгъотыгъэным пай агъэнэфагъ.
Хьылъэзещэ автомашинэхэр республикэм игъогухэм зэращызекIохэрэм зэрэлъыплъэхэ­рэм фэгъэхьыгъэ къэбарэу Рос­транснадзорым Краснодар краимкIэ ыкIи Адыгэ Респуб­ликэмкIэ и ГъэIорышIапIэ къыгъэхьазырыгъэми депутатхэр едэIугъэх. Ащ нэIуасэ къыфи­шIыгъэх ГъэIорышIапIэм ипащэ игуадзэу, АР-мкIэ чIыпIэ отделым ипащэу Чэтыжъ Азамат. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, 2024-рэ илъэсыр къызихьагъэм къы­щыублагъэу гъогогъуи 105-рэ республикэм игъогухэм уплъэ­кIунхэр ащызэхащагъэх. Хьы­лъэзещэ автомашинэм илъыр зыфэдизыр зэращэчырэ псэуа­лъэу бгъэкощын плъэкIырэр агъэфедэзэ хьылъэу зэращэрэм зыщагъэгъозагъ. ПстэумкIи автомобиль 1119-у ащэчыгъэм щыщэу 465-мэ шапхъэхэм ашIо­кIэу арылъ. Водительхэм хьы­лъэзещэ транспортыр къэзыщэчырэ системэу республикэм игъогухэм атырагъэуцуагъэхэр къаухьанхэм пае псэупIэхэм адахьэх, ахэм ягъогухэр зэ­щагъакъох. Къаухьан амал зимыIэхэм автомашинэм пылъ номерыр шIыкIэ зэфэшъхьаф­хэмкIэ агъэбылъы.
Джащ фэдэу гъэмэфэ фабэм хьылъэзещэ автомашинэшхохэм асфальтэу гъогухэм ате­лъым яягъэ зэрэрагъэкIырэм къыхэкIэу, фабэр 32-м градусыр зыщышIокIырэм, пчэдыжьым сыхьатыр 9-м къыщыублагъэу пчыхьэм 9-м нэс къатехьанхэ фимытхэу къызщиIорэ унашъор республикэм къыщыдэкIыгъ.
Арэу щытми, уплъэкIунхэми, гъогухэм язытети къызэрагъэлъагъорэмкIэ, ари икъу фэди-
зэу гъэцэкIагъэ хъурэп. Ащ фэшI водителэу хэукъоныгъэ зышIы­хэрэм административнэ пшъэ­дэкIыжьэу ахьырэр нахь гъэ­лъэшыгъэным хэплъэнхэу къыз­щиIорэ джэпсалъэр УФ-м хэ­гъэгу кIоцI IофхэмкIэ иминист­рэу Владимир Колокольцевым фагъэхьыгъ.
Ащ нэмыкIэуи федеральнэ гупчэм фэгъэзэгъэ джэпсэлъи 4 депутатхэм аштагъ. Ахэр къэ­ралыгъо закупкэхэм, муниципальнэ образованиехэм язэтегъэпсыхьан ылъэныкъокIэ хэу­къоныгъэхэр зышIыхэрэм административнэ пшъэдэкIыжьэу ахьырэм, бюджет ыкIи псэупIэ Кодексхэм зэхъокIыны-
гъэу афашIыщтхэм афэгъэхьыгъэх.
Джащ фэдэу Дэрбэкъо Аскэр Тэхъутэмыкъое районым ихьыкум участкэу N 2-м, Хэшх За­мирэ Мыекъуапэ иучасткэу
N 2-м, Джульетта Смолинар Тэхъутэмыкъое районым иучаст­кэу N 1-м, Светлана Дюминар Красногвардейскэ районым иучасткэу N 2-м яхьыкумышIхэу гъэнэфэгъэнхэм тегущыIэхи, дырагъэштагъ.
Тэхъутэмыкъое районым зэгъэшIужь хьыкумышIэу иIэм хагъэхъуагъ нахь мышIэми, цIыфэу исым ипчъагъэ ифэ­шъуашэу участкэхэр яIэхэп, ащ Iофыгъохэр мымакIэу къыздехьых. Ащ ыпкъ къикIэу, зэгъэ­шIужь хьыкумышIхэм ыкIи хьы­кум участкэхэм афэгъэхьыгъэ Федеральнэ хэбзэгъэуцугъэм иапэрэ статья зэхъокIыныгъэхэр фэшIыгъэнхэм Адыгеим и Парламент идепутатхэр кIэщакIо фэхъугъэх.
Пстэумэ ауж АР-м и ЛIы­шъхьэу КъумпIыл Мурат депутатхэм закъыфигъэзагъ, Iофэу ашIагъэм пай къызэрафэразэм ащ къыкIигъэтхъыгъ.
ТызэдеIэжьзэ тишъолъыр социальнэ-экономическэ хэхъо­ныгъэхэр ышIынхэм тызэдыдэлажьэ, Iофтхьабзэу дгъэнэфагъэхэр пхырытэщых. Лъэпкъ проектхэр, къэралыгъо программэхэм къадыхэлъытагъэхэр икъоу ыкIи игъом гъэцэкIэгъэнхэм тыпылъ. Пшъэрылъэу джыри тиIэр макIэп. Ахэр зэшIо­хыгъэнхэм пай IэпэчIэгъанэ тиIэшъ, ар дгъэфедэщт. ЦIыфхэм зэпхыныгъэ адытиIэн, шъхьэи­хыгъэу тадэгущыIэн, зы­гъэгумэкIыхэрэм защыдгъэгъо­зэн, IэпыIэгъу тафэхъун фае. ТапэкIэ дгъэнэфагъэхэм теу­бытагъэ хэлъэу тякIолIэныр пстэумэ анахь шъхьаI, къы­Iуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм идепутатхэм шышъхьэ­Iум и 1-м зыгъэпсэфыгъо уахътэр рагъажьэ, «бжыхьэ сессием» къыхиубытэу чъэпыогъу мазэр ары джы зызэIукIэщтхэр.
ХЪУТ Нэфсэт.