Апэрэ гуфакIохэу Адыгеим икIыхи хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлэжьэнэу кIуагъэхэм Мыекъопэ районым щыщ Сергей К. ахэтыгъ. Ащ фэдэ лъэбэкъу ышIынэу зэрэхъугъэр, патриотизмэм имэхьанэ, гукъэкIыжьэу иIэхэр, дзэкIолIхэм аратырэ къэралыгъо IэпыIэгъур, нэмыкIхэри ащ къытфиIотагъэх.

ЩыIэныгъэ гъогур
Сергей Мыекъуапэ къыщыхъугъ ыкIи щапIугъ. Ау иунагъокIэ станицэу Дагестанскэм кощыжьыгъэхэу илъэс 17 хъугъэ ащ зыщыпсэухэрэр. Дагестанскэ къэзэкъ обществэм иатаман. Пхъэм хэшIыкIыгъэ пкъыгъо зэфэшъхьафхэр къызщыдагъэкIыхэрэ цехым Iоф щешIэ. Ишъхьэгъусэу Натальерэ ежьыррэ кIалэрэ пшъашъэрэ зэдапIугъ. Викторие банкым Iоф щешIэ, Владислав Москва щыI, ОМОН-м хэт. Ахэм къакIэхъухьажьыгъэ сабыитIумэ нэнэжъ-тэтэжъхэм ямафэхэр джы къафагъэчэфых.
ЗэкIэ къызщежьагъэр
ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ операциер зырагъажьэм, Мыекъопэ къэзэкъ отделым гуфэкIо кIалэхэр ыугъоихэу фежьагъ. Пыим пэуцужьынхэу зэрэугъоихэрэм ахэтэу Украинэм кIонэу тигущыIэгъуи рихъухьагъ. Нэбгырэ 27-рэ хъухэу 2022-рэ илъэсым мэлылъфэгъум и 29-м гъогу техьагъэх. МэфитIурэ зэо IофхэмкIэ яIэпэIэсэныгъэхэр полигоным щапсыхьагъэх. Ащ ыпэкIи къэзэкъ отрядхэм ахэт­хэу ащ фэдэ егъэджэн Iофтхьабзэхэм ахэр бэрэ ахэлажьэхэу зэрэщытыгъэм ишIуагъэ къэкIуагъ.
— Мэлылъфэгъум и 30-м «кIэпсэжъыем» тызэпырыкIыгъэхагъ. Хэгъэгур къызэрэджэрэр, IэпыIэгъу зэрищыкIагъэр, къэтыухъумэнэу зэрэщытыр къызгурыIуагъэти, а лъэбэкъур сэ сишIоигъоныгъэкIэ сшIыгъэ, егъэзыгъэ Iоф хэлъэу щытыгъэп. Нацистхэм хьэкIэ-къокIагъэу зэрахьэрэр нахь лъымыкIуа­тэу, къызщежьэгъэ чIыпIэм ылъап­сэ щызэпыпчымэ нахь тэрэзэу сеплъы, — хигъэунэфыкIыгъ Сергей.

ГуфакIор минометнэ батальоным хэфагъ, расчетым икомандирэу щытыгъ. Ежь якъэзэкъ командирхэм анэмыкIэу, я 71-рэ полкым епхыгъэхэу ащ зэо пшъэрылъэу къафигъэуцухэрэр агъэцакIэщтыгъэх. Запорожскэ лъэныкъом ичIыпIэ зэфэшъхьафхэм къулыкъур ащахьыгъ. Джаузэ, мэзитIу зэзэгъыныгъэр зеухым, ядэжь къэкIожьыгъ. Ау рэхьатэу бэрэ исын ылъэкIыгъэп. ЯтIонэрэу а илъэс дэдэм, чъэпыогъум и 10-м, ыгъэзэ­жьыгъ ыкIи 2023-рэ илъэсым щылэ мазэм и 17-м нэс къэтыгъ. Ащ дэжьым штурмовой бригадэм хэтыгъ.
Сергей унашъоу ышIыгъэм иунагъуи къыдыригъэштагъ. Ащ дэжьым икIали студентыгъ нахь мышIэми, ишъхьэгъусэу Наталье пэрыохъу фэхъугъэп.
— Хъулъфыгъэм ышIыгъэ унашъом ухэгущыIэнэу ищыкIагъэп. Ар етIани Хэгъэгур къэухъумэгъэныр хъулъ­фыгъэ пэпчъ зэрипшъэрылъыр къызыдыхэплъытэкIэ, къэбгъэуцунэу щытэп. Шъыпкъэр пIощтмэ, лъэшэу сыфэгумэкIыгъ. Апэ зэкIом, зэпхыныгъэ дытимыIэу къин тлъэгъугъэ, ау ятIонэрэ кIогъум загъорэ къытфытеон амал иIагъ, ащкIэ зыдгъэрэхьатыщтыгъ. Зэпымыоу Тхьэм сыфелъэIугъ, ары сшIэшъущтыгъэ закъор, — къытиIуагъ Наталье.
«КIэпсэжъыем» узэпырыкIымэ…
ЗэуапIэм ижъотыпIэ ухэхьаныр телевизорым къыгъэлъагъоу, къаIуатэрэм фэдэп. Ащ щыхъурэ-щышIэрэр хэти зэфэшъхьафэу ыгукIэ зэхешIэ.
— Шъуашэр зыщыплъэу, Iашэр пштэу, машинэм уисэу шъофхэр зэпыпчыхэ зыхъукIэ, «сафари» горэм ухэхьагъэм фэд. Хэти зэрыт чIыпIэр зэфэд – е оры, е ежьхэр ары. Ащ дакIоу угу пытэу илъ къыпфа­гъэуцугъэ зэо пшъэрылъхэр пшъэ­дэкIыжь хэлъэу зэрэбгъэцэкIэнхэ фаер. О уищыIэныгъэ узэрэфэбанэрэм фэдэу, узэхэт ныбджэгъу­хэмкIи узэфэсакъыжьынэу щыт. Сыда пIомэ ащ щыхъун ылъэкIыщтыр къэшIэгъуае. Арышъ, апэрэ мафэхэм щыхъурэ-щышIэрэр зэхэпшIэныр къин, ормыр фэд ар къызэхъулIэрэр, фильм горэм ухэтым фэд. Нэужым уесэ, зэкIэри нахь къыбгурэIо, — къыIуагъ тигущыIэгъу.
ГукъэкIыжьхэр
ДзэкъулыкъушIэхэм къиныгъуабэ зэпачыгъ, чIыпIэ зэфэшъхьафхэр зэблахъу­хэзэ кощыгъэх, пытапIэм бэрэ Iутыгъэх, пчъагъэрэ пыим игъэпытэгъэ позицием екIугъэх, къауIагъэхэри къыхэкIыгъэх.
— ХэушъхьафыкIыгъэ дзэ опера­циеу кIорэм нахьыбэрэмкIэ топыщэхэр ыкIи цIыф зэрымыс быбырэ пкъыгъохэр щагъэфедэх, — къеIуа­тэ Сергей К. – Гъэпытэгъэ позициер пыим щыухъумэгъэным фэшI тиотряд щэрыонхэм ахафэу къы­хэкIыгъ. Ащ фэдэ зэпэуцужьэу мафэ горэм щыIагъэм чIэнагъэхэр тигъэшIыгъэх, такъикъ 15-м къыкIоцI нэбгырэ 22-р къагъэтIылъыгъ, тащыщхэри къауIагъэх, ау зэрифэшъуашэу къытфагъэуцугъэ пшъэ­рылъыр ащ дэжьым дгъэцэкIагъэ. Анахь къин хъурэр къыбгот ныбджэгъухэр зычIэунэхэкIэ ары.
ТигущыIэгъу фэбэ лъэхъанми, кIымафэми дзэ операцием хэтынэу хъугъэ. Ау кIымафэр нахь зэрэкъиныр ащ къыхигъэ­щыгъ. А лъэхъаным зыдэщытыгъэхэ поселкэу Александровкэм цIыфхэм къаунэкIыгъэ унэхэм арысыгъэх. Чэзыу-чэзыоу зэуапIэм Iухьэщтыгъэх, сыда пIомэ окопхэм а зы нэбгырэхэр бэрэ адэмысынхэм фэшI. ГущыIэм пае, нэбгыри 8-р мэфищкIэ зэо пшъэрылъхэр агъэцэкIэнхэу кIощтыгъэх, къыкIэлъыкIорэ мэфищым адрэ нэбгыри 8-м зэблахъущтыгъэх. Ащ фэдэ зыхъурэм, чIэнагъэ­хэри нахь макI.
— Непэ тикъэралыгъо ищынэгъончъагъэ къэзыу­хъумэрэ дзэкIолI пэпчъ уеуп­чIыгъэми, къыуиIощтыр зы: «Ти Хэгъэгу фытиIэ шIулъэгъур ыкIи ащ инеущ лъызыгъэкIотэщт сабыйхэм ящынэгъончъагъэ къэтыухъумэныр, ащ фэдэ тхьамыкIагъор къалъытымыгъэIэсыныр ары тыкъызкIэкIуагъэр». Сабыйхэм анахь лъапIэ сэркIэ щы­Iэп. Щысэ къышъуфэсхьын, тыз­дэтыгъэ Александровкэм ушъ-­хьагъу зэфэшъхьафхэм апкъ къи­кIыкIэ кIэлэцIыкIуитIу зиIэ унагъо горэ къыдэнагъэу джащ фэдиз бырсырым хэтыгъ. Максим илъэси 7, Викторие илъэси 4 аныбжьыгъ. Ахэр тигупсэ шъыпкъэ хъугъагъэх, зэкIэ шIушIэ IэпыIэгъоу къытфащэрэм изырызыгъо яттыщтыгъ. Пшызэ дзэ къэзэкъ обществэм иатаманэу Александр Власовыр къызэкIом, унагъом икъэбар къыфэтIотагъ. Обществэм иахъщэ къыхахи, псэупIэ а унагъом Краснодар къыщыфащэфи, къагъэкощыжьыгъэх. Ащ фэдэ зэкъошныгъэ зэфыщытыкIэхэми мэхьанэ яI, — къыхигъэщыгъ Сергей К.
Къэралыгъо ахъщэ тынхэр
ГуфакIор и Хэгъэгу къыухъумэнэу зэкIо лъэхъаным джы атырэ ахъщэ тын инхэм афэдэхэр щыIагъэхэп.
— А лъэхъаным агъэнэфэгъэгъэ ахъщэ тын пстэури къысатыгъ. Ау къыхэзгъэщымэ сшIоигъор мылъку пае ащ сызэрэмыкIуагъэр ары. Сыдэу хъугъэми, ар ахъщэ къэгъэхъапIэу пфэIощтэп. ЫпшъэкIи къыщысIуагъ, пыим тыпэуцужьын, ащ ибзэджэшIагъэ нахь лъымыкIуа­тэу, а чIыпIэм щызэпытчыныр, тиныбжьыкIэхэр нахь макIэу ащ ащэнхэм фэшI а лъэбэкъур зыкIэсшIыгъэр, — хигъэунэфыкIыгъ Сергей.
ТигущыIэгъу щытхъу хэлъэу къулы­къур зэрихьыгъэм фэшI рэзэныгъэ тхылъхэр ыкIи медаль зэфэшъхьафхэр къыфагъэшъошагъэх. Мы уахътэм иIофшIэн пидзэ­жьыгъэу мэлажьэ. Ащ дакIоу республикэм иобщественнэ щыIакIэ амал зэриIэкIэ хэлажьэ. Фондэу «Хэгъэгум иухъума­кIохэр» зыфиIорэм зэпхыныгъэ дыриIэу ащ зэхищэрэ патриотическэ Iофтхьабзэхэм ахэлажьэ.
Непэ тикъэралыгъо имамыр щыIакIэ нацистхэм ащыухъумэгъэным, ащ щыпсэурэ цIыфхэм ярэхьатныгъэ къэухъумэгъэным афэбэнэрэ дзэкIолIхэм щытхъур адэжь. Ахэм гражданскэ пшъэдэкIыжьэу яIэр къагурыIозэ, лIыхъужъныгъэу зэрахьэрэр тарихъым къыхэнэщт, къыткIэхъухьэхэрэмкIэ щысэтехыпIэщтых.

Шъугу къэдгъэкIыжьын, илъэс 18 — 60 зыныбжьыхэу Урысые Федерацием щыпсэухэу гурыт гъэсэныгъэ зиIэхэр дзэкъулыкъушIэ хъунхэ алъэкIыщт. ЫныбжьыкIэ къулыкъур ыхьыным нэсыгъэхэр зы илъэсым ычIыпIэ илъэситIу зэзэгъыныгъэм кIэтхэнхэ амал яI. ЗэзэгъыныгъэкIэ къулыкъур зыхьы зышIоигъохэм чIыпIэ дзэ комиссариатхэм зафагъэзэн алъэкIыщт. ЗэкIэ ахъщэ тынхэм ыкIи фэгъэкIотэнэу щыIэхэм япхыгъэ къэбарыр нахь игъэкIотыгъэу зэзыгъашIэ зышIоигъохэм телеграм-каналэу «Адыгея — Служу Родине» зыфиIорэм рагъотэщт.
Iэшъынэ Сусан.
Сурэтхэр: тигущыIэгъу ихъарзынэщ.