Къадэхъугъэр макIэп, цIыфхэми ар алъэгъу
ХэбзэшIу зэрафэхъугъэу, шышъхьэIум иапэрэ мафэ ехъулIэу АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет, Хэкужъым къэзыгъэзэжьыхэрэр щыIэныгъэм хэгъэгъозэжьыгъэнхэмкIэ Гупчэу Адыгеим щыIэр икIэщакIохэу тилъэпкъэгъухэр зыщыпсэухэрэ къуаджэу Мэфэхьаблэ кIуагъэх. Чылэм щыпсэухэрэм ящыIэкIэ-псэукIэ зыфэдэм, гумэкIыгъоу яIэхэм, ахэм язэшIохын зэрэдэлажьэхэрэм атегущыIагъэх.
Iофтхьабзэм хэлэжьагъэх Гупчэм ипащэу ГъукIэлI Асхьад, Комитетым илIыкIоу Мурад ГощлъапI, Кировскэ къоджэ псэупIэм ипащэу Алый Давид, цIыфхэр социальнэу къэухъумэгъэнхэмкIэ Мыекъопэ районым икъутамэу N 1-м ипащэу Бэлокъо Анзор, къоджэдэсхэр.
Тилъэпкъэгъухэм афагъэпсыгъэ чылэу Мэфэхьаблэ къэралыгъо зэфэшъхьафхэм къарыкIыгъэ адыгэхэр дэсых. Ар псэупIэ хэхыгъэ зыхъугъэм къыщегъэжьагъэу тилъэпкъэгъубэмэ унэхэр щашIых, дэтIысхьажьых. Мы мафэм ехъулIэу Тыркуем, Шам, Иорданием, Израиль къарыкIыжьыгъэу унэгъо 75-рэ фэдиз, нэбгырэ 207-рэ хъухэу, ахэм ащыщэу нэбгырэ 50-м ехъур кIэлэцIыкIух, къуаджэм щэпсэух. ЗэкIэмкIи чIыгу Iахь 253-рэ мыщ щагощыгъ. Республикэм ит адрэ чылагъохэм афэдэу мэфэхьаблэхэм щыIэкIэшIу яIэу псэунхэмкIэ тиIэшъхьэтетхэм алъэкI къагъанэрэп, къэралыгъом амалэу къаритырэм елъытыгъэу ахэм яфэIо-фашIэхэр афагъэцакIэх.
Гупчэм ипащэу ГъукIэлI Асхьад къызэриIуагъэмкIэ, анахьэу тилъэпкъэгъухэр мы къуаджэм къезыщалIэхэрэр щыIэкIэ амалэу дэлъыр ары. Программэ зэфэшъхьафхэм ахагъахьэхэзэ псыр къыдащагъ, гъэстыныпхъэ шхъуантIэр къыращэлIагъ, кIэлэцIыкIухэр зыщыджэгухэрэ чIыпIэр агъэпсыгъ, IэзапIэр дагъэуцуагъ, гъогухэр щашIыгъэх ыкIи щагъэцэкIэжьыгъэх.
— Илъэс 26-м къыкIоцI чылэм хэхъоныгъэу ышIыгъэр тинэрылъэгъу, — къеIуатэ Асхьад. – ТапэкIи Мэфэхьаблэ ренэу щысэтехыпIэу щытыным тыпылъыщт. Къыхэзгъэщымэ сшIоигъу АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ащкIэ бэ зэришIэрэр. Хэкум къэзыгъэзэжьыгъэ тилъэпкъэгъухэм, ахэм яунагъохэм ащ ынаIэ атырегъэты, мылъкукIэ Гупчэм ренэу къыдэIэпыIэ.
— ЦIыфхэр нахьыбэу къызэрэтэуалIэхэрэр къуаджэм изэтегъэпсыхьан епхыгъэ гумэкIыгъохэр ары, — лъегъэкIуатэ игущыIэ Гупчэм ипащэ. — Хэти джэуапынчъэу IудгъэкIыжьырэп, тиамал къызэрихьэу лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ тишIуагъэ ятэгъэкIы. АщкIэ зэпхыныгъэ адытиIэу къулыкъухэр зэкIэ къыддэIэпыIэх, тафэраз. Мы зэхэсыгъомкIэ пшъэрылъэу тиIэр къоджэдэсхэр зыгъэгумэкIырэ упчIэхэр занкIэу къытфагъэзэнхэ алъэкIыныр, гумэкIыгъохэм ядэгъэзыжьын тытегущыIэныр ары.
Кировскэ къоджэ псэупIэм ипащэу Алый Давид Мэфэхьаблэ щыIэкIэ-псэукIэу дэлъым дэгъоу щыгъуаз, гуфэбэныгъэ хэлъэу чылэм ихахъохэм, къадэхъугъэхэм ыкIи тапэкIэ пшъэрылъэу яIэхэм ягугъу къышIыгъ. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, къуаджэм изэтегъэпсыхьан фэIорышIэрэ программэр къызфагъэфедэзэ, мэщытым пэгъунэгъоу цIыфхэм зызщагъэпсэфын ыкIи кIэлэцIыкIухэр зыщыджэгунхэ алъэкIыщт сквер щагъэпсын гухэлъ яI. Экспертизэр ыкIи проектыр ашIыгъах, пэшIорыгъэшъэу къызэралъытагъэмкIэ, зыгъэпсэфыпIэ чIыпIэм ишIын сомэ миллиони 10 фэдиз пэIухьанэу ары. Ахъщэр къызэратIупщыгъэм тетэу IофшIэнхэм ягъэцэкIэн фежьэщтых.
— Ащ нэмыкIэу мы мэфэ благъэхэм урамхэу Мира, Косовская ыкIи Абадзехская зыфиIохэрэм ягъэцэкIэжьын ыуж тихьащт, мыжъо-пшэхъо зэхэлъ атеттэкъощт ыкIи урамхэр нахь шъуамбгъо тшIыщтых, — къыIуагъ Кировскэ къоджэ псэупIэм ипащэ.
Ащ лъыпытэу къэхалъэм екIурэ урамэу Российскэм изытет уигъэрэзэнэу зэрэщымытым епхыгъэ упчIэр къоджэдэсхэм ащыщ пащэм ритыгъ.
— Урамэу Российскэм изэтегъэпсыхьанкIэ проект шIыгъэн фае, — лъегъэкIуатэ игущыIэ Давид. — Мэщытым къыщегъэжьагъэу мамыку IэзапIэм блэкIэу ыкIи къэхалъэм нэсэу гъогум асфальт тетлъхьанэу тыфай, ащи Iоф дэтэшIэ. Мыщ общественнэ транспорт рэкIо, арышъ, урамым икIыхьагъэкIэ къэнэфырэ пкъыгъохэр тедгъэуцощтых.
Мэфэхьаблэ щыпсэухэрэм зэкIэми гъэстыныпхъэ шхъуантIэр, псыр, электричествэр аIэкIэхьэ. БэмышIэу метрэ 310-рэ икууагъэу чIычIэгъым псыр къычIэзыщырэ я 3-рэ башнэр агъэуцугъ. Урам гупчэм нэфынэр къэзытырэ пкъыгъохэр тырагъэуцуагъэх, мы илъэсми унакIэу къашIыгъэхэр зытет урамми мыщ фэдэ пкъыгъохэр щагъэуцунхэ гухэлъ яI.
ГумэкIыгъо шъхьаIэу къоджэдэсхэм зэхахьэм къыщаIэтыгъэхэм ащыщ псы шIоир зэрыхъорэ гупчэ машэ зэрямыIэр.
Мыщ фэгъэхьыгъэу джэуап къаритыгъ Бэлокъо Анзор. Ащ къызэриIуагъэмкIэ, мэфэхьаблэхэм ямызакъоу, республикэм ичылагъохэми мы гумэкIыгъор ащыI. Псы шIоир зэрыхъорэ гупчэ машэр бгъэпсыным ахъщэшхо тефэ, ащ къыхэкIэу зэшIохыгъуаеу щыт.
Мы лъэныкъомкIэ къэуцурэ гумэкIыгъор дэгъэзыжьыгъэным фэшI псы шIоир зыгъэкъэбзэрэ пкъыгъор (антисептикыр) агъэфедэн зэрэфаер Давид къариIуагъ.
Нэужым АР-м и ЛIышъхьэ иунашъокIэ сабыибэ зэрыс унагъохэу, зисабый кIэлэцIыкIу еджапIэм кIохэрэм сомэ мини 5 зырыз илъэсыкIэ еджэгъум ехъулIэу зэраратыщтымкIэ Анзор къоджэдэсхэм макъэ аригъэIугъ ыкIи ащкIэ тхьапэхэр агъэхьазырынхэу ариIуагъ.
— Мыщ фэдэ зэхахьэхэр тфэзышIыхэрэм «Тхьашъуегъэпсэу» ясIонэу сыфай. Мыр сыдми къэгъэлъэгъон къодыеу щытэп, АР-м и ЛIышъхьэ къыщегъэжьагъэу Комитетым ипащэу Шъхьэлэхъо Аскэр, Гупчэм ипащэу ГъукIэлI Асхьад, Кировскэ къоджэ псэупIэм ипащэу Алый Давид ренэу анаIэ къыттет, гумэкIыгъоу тиIэхэр зэрагъашIэ, лъэкIэу яIэм елъытыгъэу къыддэIэпыIэх. Чылэм гумэкIыгъо дэмылъэу пфэIощтэп. ГущыIэм пае, ыпшъэкIэ къызэраIуагъэу, гъогухэр ары, нэфынэр къэзытырэ пкъыгъохэр зэкIэми анэсыгъэп. Тагъэгугъагъ амалэу щыIэмкIэ гумэкIыгъохэр дагъэзыжьынхэу. Чылэр баи къэзышIырэр мыщ щыпсэухэрэр ары. Мы мафэм ехъулIэу унэгъуи 100 фэдиз Мэфэхьаблэ щэпсэу, сабый щхы макъэр дэIукIы. ТапэкIи ублэпIэ еджапIэ ыкIи кIэлэцIыкIу IыгъыпIэ чылэм щыдгъэпсынэу тегупшысэн фае,— къыIуагъ Мэфэхьаблэ иадминистрацие ипащэу Хьасани Мыхьамэт.
— Адыгеим ит къоджэ рэхьатхэм ыкIи узэрыгушхонэу щытхэм Мэфэхьаблэ ащыщ. Тщыщ хъугъэ тилъэпкъэгъухэм ящыIакIэ дгъэдэхэныр, ахэр зэрифэшъуашэу псэунхэм тыпылъыныр ары тэркIэ анахь шъхьаIэр, — къыIуагъ ГъукIэлI Асхьад .— АщкIэ къыддэхъугъэр макIэп, цIыфхэми ар алъэгъу. ЫпшъэкIэ къызэрэсIуагъэу, ар зишIушIагъэр республикэм ипащэу КъумпIыл Мурат, джащ фэдэу АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэу КIэрэщэ Анзаур, Комитетым итхьаматэу Шъхьэлэхъо Аскэр, Кировскэ къоджэ псэупIэм ипащэу Алый Давид яшIогъэшхо къагъакIо.
КIАРЭ Фатим.
Сурэтхэр: Iэшъынэ Аслъан.