Top.Mail.Ru

Адыгабзэм игумэкIыгъохэм атегущыIагъэх

Image description

Адыгабзэм икъэухъумэнрэ изэгъэшIэнрэкIэ екIолIакIэхэм Iоф адэзышIэрэ Проектнэ офисэу гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтэу КIэрэщэ Тембот ыцIэ зыхьырэм щызэхэщагъэм зичэзыу зэхэсыгъо иIагъ.

Шъугу къэдгъэкIыжьын, АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ, культурэмкIэ иминистерствэхэм, Адыгэ Хасэм ялIыкIохэр, бзэшIэныгъэлэжьхэр, кIэлэегъа­джэхэр, кIэлэпIухэр ыкIи методистхэр ащ хэхьэх. ПстэумкIи— нэбгырэ 14 мэхъу. Ахэм ащыщхэр мыгъэ зэблахъу­гъэх. Ащ елъытыгъэу Проектнэ офисым къыхэхьэгъакIэхэм нэIуасэ афэшIыгъэнхэмкIэ зэхэсыгъор къызэIуихыгъ институтым ипащэу ЛIыIужъу Адам. Ахэр: Ахъмэт Джульет — АКъУ-м и Лъэпкъ факультет идекан, Гъыщ Сусан— Мые­къуапэ икIэлэцIыкIу IыгъыпIэу «Нэбзый» зыфиIорэм ипащ, Нэхэе Вячеслав — АКъУ-м философиемрэ социологиемрэкIэ икафедрэ ипрофессор, Сихъу СултIан — гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ
республикэ институтым иIофышI, Цэй Зарем — АКъУ-м адыгэхэм ятарихърэ культурэмрэкIэ икафедрэ идоцент. Ащ ыуж Проектнэ офисыр непэ зыдэлэжьэрэ Iофыгъохэмрэ тапэкIэ рахъу­хьэхэрэмрэ зэхэсыгъом хэлэжьагъэхэр атегущыIагъэх.
Адыгабзэм икъэухъумэнрэ изэгъэшIэнрэкIэ Проектнэ офисым изэхэщэн зигукъэкIыр АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат. Мыгъэ ар зылажьэрэр илъэситф хъугъэ. Ащ изы IахьышIу пандемие лъэхъаным тефи IофшIэныр зэтыриIэжэгъагъэми, къыкIэлъыкIогъэ илъэсхэм гухэлъхэр зэлъыкIагъэхьажьыгъэх. Рахъу­хьагъэм къыдыхэлъытагъэу Iофтхьэбзи 150-рэ рагъэкIокIыгъ.
«Iоф зыщытшIэрэм къыщегъэжьагъэу, мэзитIу ыкIи мэзитф егъэджэнэу зэхэт­щагъэхэм къадыхэлъытагъэу нэбгырэ 1000-м ехъумэ адыгабзэр зэрагъэшIагъ. Ащ дакIоу зэмылIэужыгъо Iофтхьэбзэ бэдэдэ зэхэтэщэ. ЕтIанэ «Адыглэнд» зыфаIорэ лъэпкъыбзэ еджапIэм Проектнэ офисыр илъэс пчъагъэхэм икIэщэкIуагъ. Джы, аужырэ илъэситIум, АКъУ-р ащ фэгъэзагъ. БлэкIыгъэ илъэ­сым къыщегъэжьагъэу ныбжьыкIэ ­лъэпкъ лагерэу «Адыгэ хабзэ» зыфиIорэр мэлажьэ. Илъэс 18 – 25-рэ зыныбжьхэу унагъохэм арымысхэр ащ къетэгъэблагъэх, нэIуасэ зэфэтэшIых, адыгэ хабзэм тетэу тхьамафэр зыгъэпсэфыпIэм щагъакIо. КIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм ыкIи кIэлэеджакIохэм апае методическэ IэпыIэгъухэр, бзэм изэгъэшIэнкIэ аудио, видеотхыгъэхэр, гущыIалъэхэр къыдэдгъэкIыгъэх, егъэджэн-сыхьат гъэшIэ­гъонхэу цIыф цIэрыIохэр къызэдгъэблагъэхэрэр редгъэкIокIыгъэх, Проектнэ офисым иIофшIэн тыщигъэгъо­загъ гуманитар ушэтынхэмкIэ институтым ипащэ шIэныгъэмкIэ игуадзэу Биданэкъо Марзият.
Ау зэхэсыгъом къызэрэщыхагъэщыгъэмкIэ, Iофэу ашIэрэм ишIуагъэ нахь къэлъэгъощт адыгабзэм изэгъэшIэн унагъохэм къащежьэмэ. УплъэкIунэу зэхащагъэхэм къызэрагъэлъэгъуагъэмкIэ, ны-тыхэм мы лъэныкъом анаIэ нахь тырагъэты хъугъэ. БлэкIыгъэ илъэсхэм ялъытыгъэмэ, джы ахэм ялъфыгъэхэм ныдэлъфыбзэр арагъашIэ, аIуалъхьэ ашIоигъу. Джащ фэдэу нэмыкI лъэпкъхэм ащыщхэу адыгабзэ зышIэ зышIоигъохэми япчъагъэ хэхъуагъ. Проектнэ офисым хэтхэм зэхэсыгъом зэрэщызэдаштагъэ­мкIэ, мы лъэныкъомкIэ адыгэ къуа­джэхэм ащылэжьэрэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм адыгабзэм изэгъэшIэнкIэ яIоф­шIэн гъэлъэшыгъэн фае.
«Мы илъэсым, Iоныгъом къыщегъэ­жьагъэу республикэм икъуаджэхэм адэт кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм зэкIэми, ­МыекъуапэкIэ — 3-м, Инэмрэ Яблоновскэмрэ – зырызым, адыгабзэр куоу ащызэрагъэшIэн фае. Группэхэр тIоу гощыгъэщтых — адыгабзэр зэзыгъа­шIэхэрэмрэ зэзымыгъашIэхэрэмрэ. Сабыйхэр къызащэхэмрэ защэжьыхэрэмрэ азыфагу адыгабзэкIэ адэгущыIэнхэу ащ къыдыхэлъытагъ. ИлъэсыкIэ еджэгъум къыщегъэжьагъэу ащ техьажьынхэ фае. Ны-тыхэм яшIо­игъоныгъэкIэ ащ фэдэ купхэр агъэпсыщтых. Тимылъэпкъэгъухэми яшIоигъоныгъэ къаIон фитых. Фаехэр ары. Зыми иягъэ екIыщтэп. Ащ бэшIагъэ зытехьанхэ фэягъэр», еIо Биданэкъо Марзият.
Джащ фэдэу пстэуми адыгабзэр ренэу анэ кIэтэу, атхьакIумэ итэу гъэпсыгъэн фаеу зэхэсыгъом щалъытагъ. АщкIэ зы екIолIакIэу зигугъу къашIыгъэхэм ащыщ транспорт уцупIэхэм, унэхэм атетхагъэ­хэр бзитIукIэ къэтыгъэнхэр. УрысыбзэкIэ общественнэ транспортым е урамым къыщыIогъэ къэбархэр адыгабзэкIи къы­кIэIотыкIыжьыгъэныр. Ащ фэшъхьафэу, Проектнэ офисым ишIошIкIэ, респуб­ликэм щызэхащэрэ Iофтхьабзэхэм азыныкъо нахь мымакIэу адыгабзэкIэ рекIокIынхэ фае.

Анцокъо Ирин.
Сурэтыр: Проектнэ офисым
ихъарзынэщ.