ИIофшIакIэкIэ уасэ къызфаригъэшIыгъ
Илъэс къэс бэдзэогъум иятIонэрэ тхьаумафэ почтэ зэпхыныгъэм иIофышIэхэм ямэфэкI тикъэралыгъо щыхагъэунэфыкIы. Ащ епхыгъэу Урысыем и Почтэ иа I-рэ къутамэ (урамэу Промышленнэр, 8) ипочтальонэу Людмила Терноваям «Адыгэ макъэр» IукIагъ ыкIи иIофшIэгъу мафэ зэрэкIорэм зыщигъэгъозагъ.
Людмилэ Василий ыпхъум почтальонэу IофшIэныр зырегъажьэм илъэс 23-рэ ныIэп ыныбжьыгъэр ыкIи ищыIэныгъэ щыщ илъэс 45-рэ ащ фигъэхьыгъ. Джыдэдэм илъэс 68-рэ зэриныбжьым емылъытыгъэу, Iэпс-лъэпс цIыкIу, псынкIэу мэзекIо, нэгушIу, зэгъэфагъэу, дахэу мэгущыIэ. А ишэнхэр ары Людмилэ сыдигъуи къахэзыгъэщырэр. ТигущыIэгъу сэнэхьатэу зыфеджагъэр кондитер-пщэрыхьакIу, тIэкIурэ рестораным, кафем Iоф ащишIэнэуи игъо ифагъ.
— Сэнэхьатэу сызфеджагъэр почтэм емыпхыгъ нахь мышIэми, ар сищыIэныгъэ пытэу хэуцуагъ. Сабый къыспыфагъэу унэм сисэу сипшъэшъэгъоу мы почтэм Iоф щызышIэщтыгъэр пIэлъэ гъэнэфагъэкIэ IукIын фаеу зэхъум, ычIыпIэ тIэкIурэ ситынэу къысэлъэIугъ. IофшIэныр сыгу рихьыгъ ыкIи пIэлъэ гъэнэфагъэу сыкъызэрэIухьагъэр илъэс 45-рэ хъугъэ, — щхызэ къеIуатэ Людмилэ.
Шъыпкъэ, «почтэм ахъщабэ къыщыбгъэхъэщтэп» бэмэ аIо, ау тигущыIэгъу фэдэ цIыфхэр къагъахъэрэм еплъыжьхэрэп, зыхэтхэ IофшIэным есэх, агукIэ фэщагъэхэ мэхъух ыкIи нэмыкI лъэныкъо загъэзэнэу фэежьхэрэп.
— Апэрэ мафэхэм сыкъызхэфэгъэ IофышIэ купым Алла Гончаровар типащэу, зэгурыIоныгъэр, зэдэIужьыныр, зэдеIэжьыныр тхэлъхэу бэлахьэу тызэхэтыгъ. Ащ фэдэ IофышIэ купым мэхьанэ иI, къыхэкIыжьыгъуай. Джыри пшъашъэхэм дэгъоу тызэхэт, сэщ нэмыкIэу нэбгырищ тэхъу, типащэр Марина Бабаян. Тикъутамэ участки 4 къызэлъеубыты, зыр сэ къысэпхыгъ, — къыIуагъ Людмилэ.
Почтовэ къутамэм ипащэу Марина Бабаян Людмилэ иIофшIакIэ осэшIу къыфишIыгъ.
— Тикъутамэ унэгъо минитIу фэдизэу къепхыгъэхэм ащыщэу унэгъо 450-м яфэIо-фашIэхэр Людмилэ Василий ыпхъум афегъэцакIэ. ПшъэдэкIыжьэу иIэр къызыгурыIорэ, гукIэгъу зыхэлъ цIыфэу ар щыт. Илъэс пчъагъэм IофшIэнымкIэ IэпэIэсэныгъэу ыгъотыгъэм ишыхьат пшъэрылъ, шэпхъэ гъэнэфагъэу тиIэхэр зэкIэ ащ зэригъэцакIэхэрэр, — хигъэунэфыкIыгъ Маринэ.
ЗэдэгущыIэнымкIэ электроннэ амал зэфэшъхьафхэр къежьагъэх нахь мышIэми, къэралыгъом иэкономикэ хэхъоныгъэкIэ почтэм имэхьанэ къеIыхыгъэп. Уахътэм диштэу ащ ыгъэцэкIэрэ фэIо-фашIэхэм ахэхъуагъ. НыбжьыкIэхэр хэутыгъэхэм ямыджэхэми, журналхэр ыкIи гъэзетхэр зикIэсэ цIыфхэр джыри бэу щыIэх, ахэр ягуапэу почтэм иIофышIэхэм яжэх. Къафахьыгъэм инэкIубгъохэр зэпырагъэзэным, ащ непэ гъэшIэгъонэу итым зыщагъэгъозэным дэгуIэх. Почтальоным пшъэрылъ шъхьаIэу иIэхэм ащыщ пасэу ыкIи игъом хэутыгъэхэр аIэкIигъэхьанхэр. Людмила Терноваяр кIымафи, гъэмафи имыIэу, шъхьахыныгъэ къызхимыгъафэу къежэрэ цIыфхэм алъэIэсы, къыратхыкIыгъэхэр афехьыжьых.
— СэркIэ пстэуми апшъэр къысэпхыгъэ цIыфхэр ары. Гъэзетхэр, журналхэр, письмэхэр, нэмыкI тхьапэхэу къытIэкIахьэхэрэр зэтетэкъуагъэхэу щызгъэлъыныр сыгу къысфидэрэп. Къызэрахьыгъэхэм тетэу зэрифэшъуашэу зэхэсэшыпыкIых, мафэ къэс къафесэхьакIых. ГущыIэм пае, непэ псэупIэ-коммунальнэ фэIо-фашIэхэм ауасэ зэрытхэгъэ тхьапэхэр къытфэкIощтых, ахэр бгъэгужъохэ хъущтэп. Джащ фэд нэжъ-Iужъэу пенсием къежэхэрэри, шъхьадж къызыщыратырэ мафэм нэбгырэ пэпчъ иунэ фэсэхьы. Квартали 8 мафэм къэсэкIухьэ, — хигъэунэфыкIыгъ почтальоным.
ТизэдэгущыIэгъу мафэм Людмилэ къыдэткIухьагъ, пенсие зыфихьыгъэ Таисия Литвиненкэм ищагу теблэгъагъ. Ар нэгушIоу къытпэгъокIыгъ ыкIи почтальоным игугъу шIукIэ къышIэу къыригъэжьагъ.
— Людмилэ Василий ыпхъур IофшIэкIошху, пчэдыжьым щегъэжьагъэу пчыхьэм нэс унагъохэр къызэпекIухьэх. Ощхышхоми, осыр лъэгуанджэм къэсыми, къапхырэкIышъ къытфэкIо. Сыхьатэу къызщыIухьэрэри сшIэ хъужьыгъэу сигуапэу сежэ. Ыгу етыгъэу пшъэрылъэу иIэр зэригъэцакIэрэм дакIоу нэгушIоу сыдигъуи къытпэгъокIы. IэпыIэгъу горэ сищыкIагъэми, ишIуагъэ къысегъэкIы, — къыхигъэщыгъ Таисие Петр ыпхъум.
ТигущыIэгъу ыгу етыгъэу иIофшIэн егъэцакIэ. ЦIыфхэр къызэрежэхэрэр дэгъоу къыгурэIо.
— Республикэ, къэлэ гъэзетхэр, джащ фэдэу псауныгъэм, хэтэрыкIхэм афэгъэхьыгъэ къэбархэр зэрыт гъэзетхэр, журнал зэфэшъхьафхэр, нэмыкIхэри къэлэдэсхэм къыратхыкIых, ахэм ягуапэу яджэх. ГущыIэм пае, сиI бзылъфыгъэ гъэсагъэ горэ, кIэлэегъаджэу бэрэ Iоф ышIи тIысыжьыгъэу. Ащ сомэ мини 6 ауасэу хэутыгъэ зэфэшъхьафхэр къыретхыкIых. Ащ дэжь игъом сыдэущтэу умыкIощта? — еIо почтальоным.
ИIофшIэгъу апэрэ илъэсхэмрэ джырырэ зызэбгъапшэхэкIэ, зэхъокIыныгъэу почтэм иIофшIэн фэхъугъэхэми талъыIэсыгъ. Людмилэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, ащ дэжьым гъэзет, журнал пчъагъэу къыратхыкIыщтыгъэр бэдэд, ахэм письмэхэри къахэхъожьыщтыгъ. Iэлъмэкъэу аIыгъхэр (акIыби, агупи ашIохэлъэгъагъэх) заушъэхэкIэ, яхьылъагъэ нахь хэмылъэу зекIогъуае къащыхъущтыгъ.
Людмилэ илъэс пчъагъэм гукъэкIыжьыбэ зэIуигъэкIагъ. Ахэм ащыщхэми ягугъу къытфишIыгъ.
— Джыри нахь сыныбжьыкIэзэ, унагъо горэм сыIухьагъэу къэлапчъэхэр Iухыгъэу слъэгъугъэ. Ныо цIыкIум ыпашъхьэ лэджэн итэу еплъэу щысыти, сыдэхьагъ. «А сипшъашъ, мыхэр згыкIыгъэх шъхьаем, сфыпылэжьхэрэп» къысиIуагъ. Зэу сшъхьэ къихьагъ — «тэри тыкъызэрэнэщтыр къэшIэгъуае, зыфэмылъэкIырэм уишIуагъэ ебгъэкIынэу щыт». ГыкIыгъэхэри фыпыслъэхи, къысфэразэу сыкъыдэкIыжьыгъ. СызыIухьэрэ унагъохэм арысыгъабэм ядунай ахъожьыгъ, ахэр сынэгу джыри кIэтых, къысщэкIэх, — къыIуагъ Людмилэ.
ТигущыIэгъу ищыIэныгъэ гъогу фызэплъэкIыжьымэ, зэрэрыразэр къыхегъэщы. Илъэс 45-рэ зэритыгъэ почтэр непэ ежьыркIэ зэкI.
— Сыдигъуи къысфэразэхэу сиIофшIэн зэрэзгъэцэкIэщтым сыпылъыгъ, почтэр пстэуми апэ изгъэшъыгъ. Мыщ сызыIукIыжьыкIэ, сызэрэхъущтыр сшIэрэп. Анахь шъхьаIэу къыздэхъугъэу слъытэрэр къысэпхыгъэ цIыфхэм адэжь сызыIухьэкIэ къызэрэспэгушIуатэхэрэр, якъэбархэр къызэрэсфаIуатэхэрэр, къызэрэскIэупчIэхэрэр ары. Къещхымэ, щэтырэ къысатынэу ежьэх, кIэщыгъоу аупщэрыхьыгъэр сагъэшхымэ ашIоигъоу къысэджэх. Лъытэныгъэу, уасэу цIыфхэм къысфыряIэм нахь лъапIэ сэркIэ щыIэп, Iоф зэрэсшIагъэр хьауолыеу зэрэмыхъугъэм ар ишыхьат, — хигъэунэфыкIыгъ почтальоным.
Людмила Терноваяр непэ изакъоу мэпсэу нахь мышIэми, (ишъхьэгъусэ идунай ыхъожьыгъ), икIэлэ закъо, ащ къыкIэхъухьэгъэ шъэожъыищмэ имафэхэр къыфагъэчэфых. КъылъэкIох, агъашIо, ищыкIагъэр къыфашIэ. IофшIэнымкIи, иунагъокIи щыIэныгъэм фэраз.
Iэшъынэ Сусан.
Сурэтыр: Iэшъынэ Аслъан.