Лъэпкъ Iофыгъо­хэм къатегущыIэрэ журналистхэм яшъо­лъыр общественнэ организа­циеу «Гильдия межэтнической журналис­тики» ипрезидентэу Маргарита Лянге шъолъыр къэ­барлъыгъэIэс амалхэмрэ АР-м лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэгъухэм адыряIэ зэпхыныгъэ­хэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитетрэ ялIыкIохэм гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтым бэмышIэу зэIукIэгъу щадыриIагъ. Адыгеим, Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Черкесым янароднэ тхакIоу, Урысыем IофшIэнымкIэ и ЛIыхъужъэу, Урысые Федерацием и Общественнэ палатэ хэтэу МэщбэшIэ Исхьакъ Iофтхьабзэм хэлэжьагъ.

Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэ­гъухэм адыряIэ зэпхыныгъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэ игуадзэу Константин Щербаковым къызэриIуагъэмкIэ, лъэпкъ, дин зэфыщытыкIэхэм ягъэпытэн епхыгъэ Iофыгъом бэмышIэу республикэм щытегущыIагъэх.
— ЗэгурыIохэу лъэпкъыбэ зыщызэдэпсэурэ шъолъырым иэтнополитикэ Iофхэр зыпкъ итынхэ зэрэфаемкIэ Адыгеир щысэтехыпIэу зэрэщытыр теу­бытагъэ хэлъэу къэсIон слъэкIыщт. ИлъэсипшI пчъагъэ хъугъэу лъэпкъи 100-м ехъу тиреспубликэ мамырэу, зэгурыIохэу щызэдэпсэух. Лъэпкъ Iофыгъохэм язэгъэшIэн пылъ журналистхэм тиреспубликэ зэрашIогъэшIэгъоныр тигуапэ мэхъу. Непэ амал тиI экспертэу Маргарита Лянге тыдэгущыIэнэу. Къэбар жъугъэм иамалхэмкIэ лъэпкъ Iофыгъохэр ащ зызэхифырэр илъэс 30-м ехъугъ, лъэпкъыбэ зэрыс хэгъэгум къэралыгъо къэбар политикэр зэрэщыпхыращырэмкIэ, лъэпкъ экстремизмэм къэбарлъыгъэIэс амалхэр зэребэныжьхэрэмкIэ научнэ IофшIэгъэ заулэ ытхыгъ», — къыхигъэщыгъ Константин Щербаковым.
— Адыгеир хьалэмэт дэд, — къы­Iуагъ Маргарита Лянге. – Сэ лъэшэу сыгу рихьыгъэх мыщ щыпсэурэ цIыфхэр, ахэм ящыIакIэ тынчыгъэу хэлъыр, ячIыопс зэрэдахэр, якъалэ зэрэкъабзэр. Ащ фэдэ шъолъыр хьалэмэтхэм нахьыбэу къатегущыIэхэ тшIоигъу, «Гильдия межэтнической журналистики» зыфиIорэри джары джыдэдэм зыпылъыр. Тиобщественнэ организацие къыхэхьан зылъэ­кIыщтыр лъэпкъ Iофыгъохэм лъэшэу Iоф адэзышIэ зышIоигъор ары. Ау ыпэрапшIэ тизэнэкъокъоу «СМИротворец» зыфиIорэм ар щатекIон фае.
Маргарита Лянге къызэрэхигъэщыгъэ­мкIэ, Урысыем икъэралыгъо программэу «Къэралыгъо лъэпкъ политикэр пхырыщыгъэныр» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу къэбарлъыгъэIэс амалхэм я Урысые зэнэкъокъоу «СМИротворец» зыфиIорэр зэхэзыщэрэр лъэпкъ IофхэмкIэ Федеральнэ агентствэр ары. «Гильдия межэтнической журналистики» ащкIэ IэпыIэгъу афэхъу.
— Лъэпкъ журналистикэм илъэныкъо шъхьаIэхэм мэхьанэу яIэр цIыфыбэм къагурыIорэп. Тихэгъэгушхо нахь лъэшэу анаIэ мы Iофыгъом щытырагъэтын фаеу сэлъытэ. Урысыем лъэпкъи 190-м ехъу ис, лъэпкъ шэн-хэбзэ зэфэшъхьафхэр яIэхэми, бэхэр зэгурыIохэу мыщ щызэдэпсэух. Урысыем и Къыблэ имыза­къоу, гупчэ шъолъырхэми лъэпкъхэм якультурэ, яшэн-хабзэхэр зэрэзэтекIхэрэр ащытэлъэгъу, — къыIуагъ журналисткэм. – Джащ пае журналистхэм тыкъяджэ лъэпкъ Iофыгъом изэгъэ­шIэнрэ тизэнэкъокъоу «СМИротворец» зыфиIорэмрэ чанэу къахэлэжьэнхэу. Геополитическэ Iофхэм язытет къыдэтлъытэзэ, тихэгъэгу культурэ бай дэдэ зэриIэм игугъу тшIын фае. ГухэкI нахь мышIэми, тихэгъэгушхо ишъолъыр зэфэшъхьафхэм къащыхъурэ лъэпкъ зэгурымыIоныгъэхэр зыпкъ къикIыхэрэр къо­хьэпIэ хэгъэгухэм арыс зэщыгъэкъуа­кIохэр ары. АщкIэ гухэлъэу яIэр зы – хьал-балыкъ тикъэралыгъо къырагъэтаджэ ашIоигъу, ар къыдгурыIон фае. Тэ, журналистхэм, Урысыем ис лъэпкъхэм культурэ бай, шэн-хэбзэ дахэхэр зэряIэм тыкъытегущыIэныр типшъэрылъ.
Япроектэу «Национальный акцент» зыфиIорэм къытегущыIэзэ ащ къызэриIуагъэмкIэ, Интернетым зэрихьэхэрэм ишIуагъэкIэ Урысыем ишъолъыр зэфэшъхьафхэм, СССР-м хахьэщтыгъэ хэгъэ­гухэм арысхэм зэпхыныгъэ адыряIэн алъэкIы.
— Лъэпкъ зэфыщытыкIэхэм ягъэпытэн тегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэхэм ныбжьыкIэхэр къахэдгъэлэжьэнхэ зэрэфаер къыдгурыIуагъ. Джащ пае интерактивнэ амалхэр дгъэфедэхэу, тихэгъэгуи, тигъу­нэгъу къэралыгъохэми арыс ныбжьыкIэхэм ашIогъэшIэгъоныщт видеороликхэр зэхэдгъэуцохэу едгъэжьагъ, — къыIуагъ журналисткэм.— ГущыIэм пае, Адыгеим бэ гъэшIэгъонэу щытетхыгъэр. Мы охътэ благъэм шъуиреспубликэ дахэ фэгъэ­хьыгъэ къэбар гъэшIэгъоныбэ титедзэгъухэм къарыдгъэхьащт.
ЗэIукIэгъум икIэухым МэщбэшIэ Исхьакъ Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыцIэкIэ Маргарита Лянге «тхьауегъэпсэу» риIуагъ, нэпэеплъ шIухьафтын ритыгъ.
— Лъэпкъ зэфыщытыкIэхэр Урысыем нахьышIу щышIыгъэнхэм зэрэпфэлъэкIэу о пкIуачIэ сыдигъуи епхьылIэщтыгъ. IофшIэкIэшIоу пIэкIэлъ хъугъэмкIэ укъы­зэрэддэгощагъэм фэшI лъэшэу тыпфэраз.

Александра Балабась.