Дунэе къэгъэлъэгъон-форумэу «Урысыер» тыгъуасэ зэфашIыжьыгъ. Ащ зиIахь хэзышIыхьагъэхэм афагъэшъошэгъэ тын лъапIэхэр ятыжьыгъэнхэм тегъэпсыхьэгъэ Iофтхьабзэу Москва щыкIуагъэм къэралыгъом ишъолъырхэм ялIыкIохэр хэлэжьагъэх.

ЗэхэщэкIо комитетым итхьаматэу, Урысые Федерацием и Президент и Администрацие ипащэ иапэрэ гуадзэу Сергей Кириенкэм Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Рэзэныгъэ тхылъыр къыритыжьыгъ. Къэгъэ­лъэгъоныр бэдзэогъум и 8-м зэрэзэфашIыжьырэм ехъулIэу Iофтхьабзэр зэхащагъ.
«Форумым зэрэдунаеу къаригъэлъэгъугъ Урысыер зыфэдэ шъыпкъэр, шъолъырхэм языкIыныгъэ осэшхо фэзышIырэ, сыдигъуи фэмыдэу лъэпкъхэр зыч-зыпчэгъоу зыщызэкъоуцогъэ къэралыгъо лъэшэу ар зэрэщытыр. Мы экспозицие хьалэмэтым хэлэжьэгъэ пстэуми тихэгъэгу гъэхъэгъэ шъхьаIэу иIэхэм якъэгъэлъэгъонкIэ, тикультурэ, тишэн-хабзэхэр зэлъягъэшIэгъэн­хэмкIэ Iофышхо ашIагъ. Мэзи 8-м къыкIоцI ВДНХ-м къекIолIэгъэ нэбгырэ пэпчъ ымышIэщтыгъабэ зэрэзэригъэшIагъэм, лъэпкъхэм, Урысыем, ащ ишъо­лъырхэм къыдэгъэкIыжьыным, шIэныгъэм, медицинэм, спортым, мэкъу-мэщым, нэмыкI лъэныкъохэм гъэхъагъэу ащашIыгъэхэм нахь благъэу нэIуасэ зэрафэхъугъэм тицыхьэ телъ. «А уахътэм уасэ фэшIыгъуай», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиныр кIэщакIо зэрэфэхъугъэм тетэу 2023-рэ илъэсым шэкIогъум и 4-м ВДНХ-м къэгъэлъэгъонэу «Урысыер» къыщызэIуахыгъ. Ар зыфытегъэпсыхьэгъагъэр Урысые Федерацием, ащ ишъолъыр­хэм, ихэбзэ къулыкъухэм, иобщественнэ организациехэм, икорпорациехэм гъэхъагъэу яIэхэм, ятарихъ, яшэн-хабзэхэм къэгъэлъэгъоным къакIохэрэр нэIуасэ афэшIыгъэнхэр ары. Нэбгырэ миллион 18-м ехъумэ ар зэрагъэлъэгъугъ, гъэсэны­гъэм, сатыум, культурэм, спортым япхыгъэ Iофтхьэбзэ мин 17-м ехъу щызэхащагъ. ПстэумкIи ВДНХ-м ипавильон 70-мэ Iоф ашIагъ.

ВДНХ-м щыкIогъэ форумым къыщагъэлъэгъуагъэхэр къызэтегъэ­нэжьыгъэнхэм пае Москва и «Экспоцентрэ» Лъэпкъ гупчэу «Урысыер» щызэхащэщт. Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиныр ащ фэдэ унашъом кIэтхэжьыгъ. «Къэдгъэлъэгъони, тызэрыгушхони тиI. Ау ар икъурэп. Мы зэпстэури дахэу, акъылыгъэ хэлъэу бгъэлъэгъошъун фае ыкIи ар къыжъудэхъугъ. Шъопсэу. Къэралыгъом игъэхъа­гъэхэр бгъэлъэгъоным мэхьанэшхо иI ыкIи тызэгурыIуагъ Лъэпкъ гупчэ дгъэ­псынэу, ар гъэнэфэгъахэ, Урысыем ишъолъырхэми ащытшIыщт. Тэ тиI къэтыухъумэн. Ащ мэхьанэшхоу иIэр къыдгурыIон, шIу зыгу къытфилъ пстэуми ядгъэлъэгъун фае, ар дунаим инахьыбэр ары, тызнэсыгъэмрэ тшIэшъущтымрэ тикъэралыгъо исхэм акIуачIэ ишIуагъэ­кIэ», — къыIуагъ Владимир Путиным къэгъэлъэгъоным иIофышIэхэмрэ хэлэжьагъэхэмрэ заIокIэм.
Адыгэ Республикэм экономикэмкIэ, культурэмкIэ, спортымкIэ, мэкъу-мэщымкIэ, нэмыкI лъэныкъохэмкIи гъэхъагъэу иIэхэр павильонэу N 75-м къыщигъэлъэ­гъуагъэх. Адыгеим икъэгъэлъэгъуапIэ игупчэ шъыпкъэ ит тиреспубликэ ибыракъышхо итеплъэ зиIэ арт-объект шъхьаIэу Адыгэ Республикэм зыпкъ­итыныгъэ, мамырныгъэ зэрилъыр, лъэпкъ­хэу ащ щыпсэухэрэр, дин зэфэшъхьа­фхэр зылэжьыхэрэр зэгурыIохэу зэрэзэдэпсэухэрэр къэзыушыхьатырэр. Рес­публикэм истенд Адыгеим ичIыопс идэхагъэ къэзыгъэлъэ­гъорэ экранышхуи 7 хэтыгъ, Адыгэ Республикэм игъэхъэгъэ шъхьаIэхэм яхьылIэгъэ видеороликхэми ар къагъэбаи. Адыгеим итамыгъэу щыт кавказ домбаеу дышъэпс егъэшъуагъэм истатуи мыщ чIэт. Рес­пуб­ликэм икультурэ нэIуа­сэ зыфашIынымкIэ адыгэ Iэнэ лъэкъуищым ишIуагъэ къэкIуагъ. Ар зэрэхъураем тыгъэр угу къегъэкIы, Iэнэ лъэкъуи­щым фэгъэхьыгъэ къэбархэм нарт эпосым тащырехьылIэ.
Къэгъэлъэгъоным Iоф зишIэгъэ апэрэ мафэм къыщегъэжьагъэу Адыгеим иэкспозицие культурэ, спорт Iофтхьэбзабэ, пхъэдзхэр, экскурсиехэр щыкIуагъэх. Ащ къычIахьэхэрэр мэкъу-мэщымкIэ, медицинэмкIэ республикэм гъэхъагъэу иIэхэм, адыгэ къуаем, къэралыгъо ансамблэхэу «Налмэсымрэ» «Ислъамыемрэ» нэIуасэ афэхъугъэх, зекIоным зегъэушъомбгъугъэнымкIэ, инвестиционнэ проектышхоу «Лэгъонакъэм» ипхырыщынкIэ гухэлъэу яIэхэм защагъэгъозагъ, Кавказ хьисап гупчэмрэ республикэ естественнэ-хьисап еджапIэмрэ нэIуасэ зафашIыгъ.
Шъугу къэтэгъэкIыжьы, 2023-рэ илъэ­сым итыгъэгъазэ республикэм и Мафэ Дунэе къэгъэлъэгъон-форумэу «Урысыем» игъэкIотыгъэу Адыгеим щыхагъэ­унэфыкIыгъ. Культурэм, сатыум, спортым, гъэсэныгъэм япхыгъэ Iофтхьэбзабэ республикэм мыщ щызэхищагъ.
АР-м и ЛIышъхьэ
ипресс-къулыкъу
къытыгъэ къабарымкIэ