Top.Mail.Ru

Адыгеим щыпсэухэрэм афэгъэхьыгъ

Image description
АКъу

Адыгэ къэралыгъо университетыр шъолъырым ичIыпIэ къэбар системэ изэхэгъэуцон дэлажьэ.

ШIэныгъэ ушэтынхэр шъо­лъырым зыкIыщырагъэкIокIы­хэрэр тыкъэзыуцухьэрэ дунаир зыфэдэр ыкIи цIыфым ипсауныгъэ къэухъумэгъэным фытегъэпсыхьэгъэ шIыкIэхэр щыIэ­хэмэ гъэунэфыгъэныр ары. Стратегическэ проектэу «Адыге­ир — псауныгъэм ишъолъыр» ыкIи программэу «Приоритет 2030-рэ» зыфиIохэрэм къады­хэлъытагъэу чIыпIэ къэбар сис­темэр гъэпсыгъэщт, ащ шIэныгъэ ушэтынхэу ландшафтхэм яэкологие, инфраструктурэм, социальнэ фэIо-фашIэхэу псауныгъэм икъызэтегъэнэнкIэ агъэ­федэхэрэр, Адыгеим щыпсэу­хэрэм ящыIэкIэ-псэукIэ изыте­тэу социологическэ уплъэкIунхэм къагъэлъэгъуагъэхэр щызэхэубытэгъэщтых.
Экологием ыкIи социальнэ лъэныкъохэм, ахэм хэхъоныгъэ ягъэшIыгъэным афэгъэхьыгъэ къэбар-шIэныгъэ лъапсэу щыIэм елъытыгъэу гъэIорышIэн Iоф­тхьабзэхэр Адыгэ къэралыгъо университетым ишIэныгъэлэжьхэм рахъухьэх, Московскэ къэ­ралыгъо университетэу М. В. Ломоносовым ыцIэ зыхьырэм щылэжьэрэ яIофшIэгъухэр яIэпыIэгъух. ШIэныгъэ-гъэсэныгъэ концернэу «Вернандскэр — Адыгэ Республикэр» зыфиIорэм елъытыгъэу бгъуитIур зэ­дэлажьэ. Проектым ишIэныгъэ пащэр М. В. Ломоносовым ыцIэ зыхьырэ МКъУ-м чIыгум имелиорациерэ ифизикэрэкIэ икафедрэ ипащэу Аминат Умаровар ары.

АКъу


Мэкъуогъум и 26-м къыщыублагъэу бэдзэогъум и 1-м нэс Мыекъопэ шъолъырым щыкIо-
гъэ шъоф экспедицием сис­темэм пае къэбархэр специалист 45-мэ къаугъоигъэх. Ахэр метеорологых, зоологых, ботаникых, социологых.
Апшъэрэ еджэпIэ зэфэшъхьафмэ яшIэныгъэлэжьхэу мы Iофтхьабзэм къыхэлажьэ­хэрэр лъэныкъуабэхэм афэгъэ­загъэх. Тикупхэм шъхьаф-шъхьа­фэу биозэфэмыдэныгъэм, эко­логием, тыкъэзыуцухьэрэ ду­наим, дендрологическэ ыкIи социологическэ лъэныкъохэм афэгъэхьыгъэ ушэтынхэр ашIыгъэх. Зы лъэныкъомкIэ, тэ чIыо­псым изытет зэтэгъашIэ, адрэ лъэныкъомкIэ — социо­логхэм ауплъэкIу тыкъэзыуцу­хьэрэ дунаим цIыфхэм къаригъэлъэгъун ылъэкIыщтыр,къыхигъэщыгъ Аминат Умаровам.
Проектым ипшъэрылъ шъхьа­Iэр — физкультурэм, спортым, рекреацием ыкIи псауныгъэм алъэныкъокIэ Адыгеим зэхэщэн Iофхэр Iэрыфэгъу ащыфэшIы­гъэнхэр, цIыфхэм ягъашIэ хэгъэхъогъэныр, шъолъырым ис­хэм япсауныгъэ изытет къэзыгъэлъэгъорэ цифрэ паспортыр зэхэгъэуцогъэныр.
Апэрэ едзыгъом къызэрэдилъытэрэмкIэ, чIыпIэ къэбар системэр шъолъырым икъэлэ шъхьаIэу Мыекъуапэ пае агъэ­псыщт, ащ къыкIэлъыкIощтых Адыгеим ит районхэри.
АкъУ-м
къытыгъэ къэбархэмкIэ
Дэрбэ Тимур.