«КIэрэщэ Тембот итхыгъэхэм этнографиер къызэрахэщырэр» зыфиIорэ зэнэкъокъу КIэрэщэ Тембот и Литературнэ музей щыкIуагъ.

Музеим инаучнэ IофышIэу Хъот Саидэ зэнэкъокъу гъэшIэгъоным кIэщакIо фэхъугъ. Мыекъопэ гурыт еджапIэу ­
N 16-м­ щызэхэщэгъэ лагерым щыIэ кIэлэеджакIохэр ащ къыригъэблэгъагъ.
Адыгабзэмрэ литературэмрэ язэгъэ­шIэн епхыгъэу ныбжь зэфэшъхьафхэм ателъытэгъэ Iофтхьабзэу зэхащэхэрэм нахьыбэу цIыфхэр къахагъэлэжьэнхэр зэхэщакIохэм пшъэрылъ шъхьаIэу зыфагъэуцужьы.
Зэнэкъокъум хэлажьэхэрэм КIэрэщэ Тембот адыгэ этнографиемкIэ Iофы­шхоу ылэжьыгъэр арагъашIэ зэрэшIоигъор, тхакIом ищыIэныгъэ гъогу зыфэдагъэр Саидэ къыIотагъ. Этнографиер ащ зэриугъоижьыгъэр, зэрэзэригъэкIужьыгъэр, адыгэ лъэпкъым ихабзэхэм, икультурэ къарыкIуагъэр зэрэзэригъэшIагъэр, ахэр ухъумэгъэнхэм зэрэфэлэжьагъэр къыкIигъэтхъыгъ. Пшысэхэр, тхыдэхэр, хъишъэхэр тэрэзэу угъоижьыгъэнхэм лъэшэу адыгэ тхакIохэм анаIэ зэрэтетыгъэр, фольклор ыкIи энтнографическэ текстхэр урысыбзэкIэ зэдзэкIыжьыгъэнхэми КIэращэр зэрэ­хэлэжьагъэр Хъот Саидэ къыIотагъ.

— Адыгэ тхыгъэ литературэ тиIэным зиIахьышхо хызышIыхьэгъэ КIэрэщэ Тембот адыгабзэм икъэухъумэнкIэ ыкIи ихэхъоныгъэкIэ фызэшIокIыгъэр, къыткIэхъухьэхэрэр ныдэлъфыбзэм изэгъэшIэн нахь фэгъэчэфыгъэнхэмкIэ амалэу щыIэр зэкIэ тэгъэфедэ. Адыгэ фольклорыр, лъэпкъ шэн-хабзэр, цIыфыгъэр, хьакIэ пэгъокIыныр, хьакIэщыр, джэгур ыкIи нэмыкIхэм афэгъэхьыгъэ пычыгъо­хэр зэнэкъокъум щыдгъэфедагъэх. КIэрэщэ Тембот итхыгъэхэм этнографиер зэращыгъэфедагъэр куоу зэхэтфыгъ, — къыIуагъ Хъот Саидэ.
КIэращэм ипроизведениехэм пIуныгъэ мэхьанэу апхырыщыгъэр едж­а­кIохэм къыраIотыкIыгъ. ЛIэужыкIэхэм игъэсэныгъэ-пIуныгъэ фэгъэхьыгъэ пычыгъохэр еджакIохэм къаIотагъ. КIэращэм ипроизведениехэм къахэхыгъэ пычыгъо гъэшIэгъонхэм IупкIэу къя­джагъэх. УцIыфыныр сэнэхьат ялыеу лъэпкъымкIэ зэрэщытыгъэр къекIолIагъэхэм хагъэунэфыкIыгъ.
— Мы Iофтхьабзэм ыпаIокIэ Андры­хъое Хъусен ыцIэ зыхьырэ кIэлэегъэджэ колледжым истудентхэр музеим ихьакIагъэх. «НэкIубгъожъхэр зэпырыдгъазэзэ…» зыфиIорэ Iофтхьабзэр зэхэтщагъ. КIэрэщэ Тембот ищыIэныгъэ гъогу къы­щыублагъэу ипроизведениехэм анэсыжьэу татегущыIагъ. НыбжьыкIэхэм яшIэныгъэ зэрэкуум лъэшэу тигъэгу­шIуагъ. Ащ фэшъхьафэу адыгэ Iанэм, тхъууалъэм, лъэпкъ Iэмэ-псымэхэм афэгъэхьыгъэ къэбархэр зэхэтфыгъэх, — къыIотагъ Хъот Саидэ.
КIэращэм ипроизведениехэмкIэ адыгэ шэн-хабзэхэр, шIыкIэ-гъэпсыкIэхэр, адыгэ щыIакIэр, лъэпкъым итарихъ хэти зэрегъашIэ, джарэу ахэр купкI зиIэх, гъэшIэгъоных, еджэгъошIух. НыбжьыкIэхэм лъэпкъ литературэр нахь апэблагъэ, адыгабзэр нахь зэхарагъэхы ашIоигъоу адэлажьэх. КIэрэщэ Тембот имузей къэкIорэ кIэлэеджакIохэм яшIэныгъэхэм ахагъахъо. Музеим иIофышIэхэм ахэр тхакIом ищыIэныгъэ ыкIи итворчествэ нахь куоу нэIуасэ фашIых.
Адыгэ лъэпкъым итхэкIо шIагъоу, литературэм иклассикэу, прозэм лъапсэ фэзышIыгъэу КIэрэщэ Тембот цIыфхэм зэрагъэлъапIэрэм, ытхыгъэхэм зэряджэхэрэм, ар лъэпкъым зэрэщымыгъупшэрэм музеим иIофышIэхэр ишыхьатых.
Лъэпшъыкъо Фатим.
Сурэтхэр музеим иех.