Top.Mail.Ru

ГукъэкIыжь фаб

Тхьагъушъэ Нухьэ къызыхъугъэр илъэси 100 зэрэхъугъэм фэгъэхьыгъэу «Адыгэ макъэм» хэутыгъэ къихьэгъагъ. Ащ нэужым Нухьэ ригъэджагъэхэм ащыщ горэм игукъэкIыжьхэр гъэзетым къытхын сшIошIыгъ.

Мы цIыф шIагъом сэ зэ ныIэп сыIукIэнэу, гущыIэгъу сыфэхъунэу зэрэхъугъэр.
Зигугъу къэсшIыщтыр илъэс 50-кIэ узэкIэIэбэжьмэ хъугъэ. Пшызэ мэкъумэщ институтым механизациемкIэ ифакультет а лъэхъаным сыщеджэщтыгъ. Урыс кIалэу къыддеджэщтыгъэр общежитием рагъэкIынэу унашъо ашIыгъ. «Субботник» мафэм атIыгъэ хьасэм къытехьи, къырыкIуагъ. ЗэкIэкIожьынэу зыраIом ыгъэцэкIагъэп. Щэч хэмылъэу, ышIагъэр тэрэзэп, ежьыми гурыдгъэIожьыгъ, арэу щытми, пщыныжьэу тыралъхьагъэр лъэшыщэу деджэхэрэмкIэ тлъытагъэ.
А лъэхъаным общежитие уасэу мазэм соми 2-рэ чапычи 10-рэ ттыщтыгъэ, фэтэр уубытымэ — сомипшIыгъ.
Зэпэуцужьыныгъэм къыпкъырыкIэу зэрэгруппэу (нэбгырищ хэмытэу), нэбгырэ 21-м, тIапэ кIэдзэжьыгъэу «Комсомольсэ правдэм» письмэ дгъэхьыгъэ. Мы чIыпIэм къыхэзгъэщы сшIоигъу, зянэ-зятэхэр кIэлэегъаджэу мы институтым Iоф щызышIэщтыгъэ кIалэрэ пшъашъэрэ тхыгъэм аIапэ кIадзэжьыгъ.
Институтым унашъоу ышIыгъэр пхырамыгъэкIышъу­нэу щытыгъэкIэ арэп, ау а лъэхъаным пIуныгъэ- гъэсэныгъэм мэхьанэшхо ратыщтыгъ, комсомолым кIуачIэ иIагъ. Группэм зэIукIэ ешIышъ, письмэм кIэмытхэжьыгъэ комсоргыр зэблэтэхъу. Ягопагъэп факультетым идеканат щыщхэм. А лъэхъаным курсым икомсомольскэ организацие исекретарь игуадзэу сыщытыгъ. Iофым епхыгъэу деканатым къысэджагъэх. Нэбгырэ зытфых чIэс. Деканэу Плешаков В. Н. (къы­хэзгъэщы сшIоигъу мыри, ащ ыпэкIэ тетыгъэ Кочкин Е. А. Адыгэ хэкум щыщхэм дэгъу дэдэу къызэрэтфыщытыгъэхэр, кIэлэегъэджэ ыкIи цIыф дэгъу дэдагъэх) сымышIэу ахэтыгъэм зыфегъазэшъ, реIо:
— Нухь, мы уичIыпIэгъу удэгущыIэ тшIоигъу зы Iофыгъо горэм пае.
Тхьагъушъэ Нухьэ ащ ыпэкIэ сыIукIэнэу мыхъугъэ­ми, икъэбар сшIэу, сызэрыгушхорэ тилъэпкъэгъумэ ащыщыгъ. Мы Iофым ар къыхэхьанэу зэрэхъугъэм сигъэукIытагъ. Непэ фэдэу сынэгу кIэт мы цIыф бэрэчэтым ынапэ. Сэ сшIошIыгъэр ар къысэушъыинышъ, тхьаматэмэ яунашъо тытехьащтэу ары.
Iофым изытет Нухьэ къысигъэIотагъ. Ащ фэдизым тиадыгэбзэ дахэкIэ тэгущыIэ. СигущыIэ къызысэухым, Нухьэ къысеIо:
— Нурбый, адыгэмэ «делэм уIукIэмэ уипаIо ет» аIуагъэба!
Мы адыгэ гущыIэжъым къикIырэр сэ дэгъоу сшIэщтыгъ, ау естыжьыгъ джэуап: «Ащ фэдиз паIо, Нухь, тэдэ къипхын?»
Мэкъэшхо пыIукIэу, ыгу къыдеIэу зэрэщхыгъа­гъэр непэ фэдэу сынэгу кIэт. Щысхэри къытэплъых, хъурэр ашIэрэп. Зыфэщхыгъэр Нухьэ къафиIотагъ.
ЦIыф зафэу, шъыпкъэныгъэр зэрэхэлъыр къыхэщэу къысиIуагъ тиеплъыкIэ тшIотэрэзмэ, ащ тырыгъозэнэу. IаплI къысищэкIи, тызэбгъодэкIыгъ.
Нухьэ ыпкъ къикIыгъэнкIи мэхъу, ишIуагъэ мы IофымкIэ къызэрэкIуагъэм щэч хэлъэп — унашъори зэблахъужьыгъагъ, кIалэри общежитием къинэжьыгъ. Сыгу къео мы цIыф шIагъом ащ нэмыкIэу сеолIэнэу зэрэмыхъугъэр. А зэIукIэгъу закъор зы гукъэкIыжь фабэу сигъашIэм сыгу къинагъ.
ЯхъулIэ Нурбый.