Лэгъо-Накъ. Адыгэ Республикэм икъыб­лэ лъэныкъо дзыгъэу щыт. Метрэ 2000-м ехъу илъэгагъ. Мыщ ижъыкIэ адыгэхэм ябылымхэр щаIыгъыщтыгъэх. Къушъхьэхъу гъогоу мыщ екIуалIэщтыгъэхэм ащыщхэр къызэтенагъэхэу джыри щыIэх. Къушъхьэ шыгум адыгэ чIыпIацIэхэр бэу уапэ къыщефэх. Ахэм ащыщых Абдзахэмэ яхъупI, Блалъ, Псынэдах зыфиIохэрэр.
Къушъхьэм ыцIэ къызыхэкIыгъэу алъытэрэр ижъырэ адыгэ хъишъэр ары. Лэгъо-Накъэ цIитIоу зэхэт: Лагъо – кIалэм ыцI, Накъэ – пшъэшъацI. НыбжьыкIитIур шIу зэрэлъэгъугъэх, ау ахэм янасып гъогу пшъашъэм ятэ къытеу­цуагъ, ар лъэ­рыхьагъ, баигъ, къаигъагъ. Мылъку зимыIэ кIэлэ тхьамыкIэм махъу­лъэкIэ фэя­гъэп. Джащыгъум, Лагъорэ Накъэрэ загъэбылъи ашъхьэ рахьыжьэ­жьыгъ, ау хъугъэр къашIи, шыухэр ауж ихьагъэх. КъакIэхьапэхэ зэхъум, зэкIэсэ нэбгыритIум къушъ­хьэ лъагэм зыкъы­ра­дзыхыжьыгъ. Ащ ыуж илъэсишъэ пчъагъэ тешIэжьыгъ, ау нэбгыритIумэ ацIэ ныбжьырэу цIыфхэм къахэнагъ.
БэмышIэу, адыгэ тхэкIо цIэрыIоу Мэщ­бэшIэ Исхьакъ мы хъишъэр зылъэпсэ романэу «Лагъорэ Накъэрэ» зыфиIорэр (адыгабзэкIэ ыкIи урысыбзэкIэ) ытхи къы­ди­гъэкIыгъ. Мы произведениер адыгэхэр блэкIыгъэ лъэхъан чыжьэм зэрэщыпсэу­гъэ­хэм, яшэн-хабзэхэм, ягъэпсыкIэ-шIыкIэ­хэм, ядунэелъэгъукIагъэм ишыхьат ин.