Хымэ лыузыр зэхэзышIэхэу, гукIэгъумрэ шIумрэ язехьакIохэм ямэфэкI непэ хагъэунэфыкIы. Социальнэ IофышIэу ущытыныр къызэрыкIоп. Ащ кIуачIи гу зэхэшIэныгъи ищыкIагъ, угукIи упсэкIи уфэщэгъэнэу щыт.

Непэ зигугъу къэсшIыщтыр джащ фэдэ цIыф. Ар цIыфхэм ясоциальнэ фэIо-фашIэхэр зыгъэцэкIэрэ Зэхэубытэгъэ гупчэу Шэуджэн районым щыIэм ия 5-рэ отделениеу Пщыжъхьаблэ зыхахьэрэм иIофышIэу Пщыжъ ГъукIэхъан.
Апшъэрэ кIэлэегъэджэ гъэсэныгъэ зэриIэм емылъытыгъэу социальнэ Iоф­шIэныр ежь ыгукIэ фаеу бзылъфыгъэм къыхихыгъ. Илъэс 14 хъугъэу унэм ис нэжъ-Iужъхэм емызэщыжьэу IэпыIэгъу афэхъу.
— СицIыкIугъом къыщегъэжьагъэу лъэкI зимыIэхэм, сымаджэ­хэм сишIуагъэ язгъэкIыныр сыгу рихьыщтыгъ. Ары мы IофшIэныр къызкIыхэсхыгъэри ыкIи сфэлъэкIыщтыр зэкIэ афэсэшIэ. Сэ синанэхэм анахь дэгъу щыIэп. Ахэр шIу сэлъэгъух, лъытэныгъэ афэсэшIы. НэбгырипшIэу сыз­лъыплъэхэрэм ягукIэе-гукъаохэр, яхъяр адэсэгощы. Ежьхэми сыкъыхагъэщэу, салъытэу къысфыщытых. Илъэс пчъагъэм ахэр сигупсэм фэдэ хъугъэх. ЩыIэныгъэ гъогоу къакIугъэм шIоу къыхахыгъэм, къиныгъохэр зэрэзэпыпчыщтым, къэзгъэшIэгъэ мафэ пэпчъ уасэ фэсшIыным ахэм сыфагъасэ, — еIо Пщыжъ ГъукIэхъан.
Нэжъ-Iужъхэм ящыкIэгъэ фэIо-фашIэр афигъэцэкIэным пае социальнэ IофышIэм непэ километрэ пчъагъэ екIу. Анахь къызэрыкIо мафэми афагъэцэкIэрэ IэпыIэгъум хэ­хьэх нэжъ-Iужъхэм ящыкIэгъэ гъомылапхъэхэр игъом ягъэгъотыгъэнхэр, унэм, щагум якъэбзагъэ лъыплъэ­гъэныр, коммунальнэ фэIо-фашIэхэм ауасэ атынымкIэ адеIэгъэныр, Iэзэгъу уцхэр къафэщэфыгъэнхэр, нэмыкI­хэри. ГъукIэхъан ипшъэ­рылъмэ ахэмыхьэрэ Iофхэри ящыкIагъэу зыхъурэм афегъэцакIэх. Джащ пае зы­лъыплъэхэрэми къызэ­рэуатын щыIэп.

— «ГущыIэ дахэм уегъэ­­хъужьы» аIо цIыф­хэм. Тэщ фэдэу шъхьэзакъоу псэухэрэм а гущыIэхэр ящыкIа­гъэх. ТищыIэныгъэ къы­зэрыкIоп, ау синасып къы­хьыгъ ГъукIэ­хъан къызэрэстефа­гъэм. Адрэ нэбгыриб­гъоу зылъыплъэхэрэми джа дэдэр къыуаIощт, шэн зэфэшъхьафэу тиIэм емылъытыгъэу, хэти екIолIэкIэ гъэнэфагъэ къыфигъотыгъ. Къыс­пэблэгъэ дэдэ хъугъэ, гум къыдэхьэ, гукIэгъушI, зэри­фэ­шъуашэу ынаIэ къыттет. Анахь хьэкIэ лъапIэм фэдэу тежэ, мафэм зэ къытэмыуалIэу зэгъо дэд къызэрэхэкIырэр. Икъу фэдизэу тифэIо-фашIэхэр къыт­фегъэцакIэх, епIожьын имыщыкIагъэу тызфэныкъор къелъэгъу, — хигъэунэфыкIыгъ зылъыплъэ­хэрэ нэжъ-Iужъхэм ащыщэу Датхъужъ Раисэ.
Гуфэбэныгъ, гукIэгъу, щэIагъ, хъуп­хъагъ — ахэр ары социальнэ IофышIэхэм янэшэнэ шъхьаIэхэр, хъыбэй хъугъэ цIыф сымаджэхэр анахь лъэшэу зыщыгугъыхэрэр мыхэр ары. Ащыщхэм лъфы­гъэхэр яIэхэп, зиIэхэми щыIэныгъэм чIыпIэу зэригъэуцорэм елъытыгъэу акIэрысынхэу хъурэп. Арышъ, социальнэ IофышIэу къафэкIощтым ахэр ежэх.
Ежь тигущыIэгъуи зэрилъытэрэмкIэ, нэжъ-Iужъэу зизакъоу псэурэм социальнэу узэрэлъыплъэщтыр гъэнэфагъэ, ау анахьэу ахэр зыщыкIэхэрэр гущыIэ фабэ языIощтхэр, ягукIаехэр зыфаIотэщтхэ цIыфхэр ары.
— Аущтэу шъхьэихыгъэу къыпфыщытынхэм пае, апэрапшIэу, цыхьэ къыпфашIынэу щыт, — къеIуатэ ГъукIэхъан. — Илъэс пчъагъэхэм къакIоцI сэнэхьат зэфэшъхьафхэм арылэжьагъэхэми, Iоф зымышIагъэхэми салъыплъэнэу хъугъэ. Ахэм зэкIэми шэн гъэнэфэгъэ яI, ащ диштэу екIолIакIи къафэбгъотын фае. КъяхъулIагъэм елъытыгъэу гущыIэхэр къафэсэгъотых, щысэхэр къафэсэхьых. Нэужым къыс­фэразэхэу, гушIор анэгухэм къа­кIэщэу зыхъурэм ащ кIуачIэ къысеты.
Джащ фэдэу социальнэ IофышIэм ипшъэрылъ шъхьаIэу Пщыжъ ГъукIэхъан къыхигъэщырэр амал зимыIэ цIыфхэм IэпыIэгъу афэхъуныр, неущырэ мафэм пытагъэ хэлъэу пэгъокIынхэм фэIорышIэныр ары.
— IофшIэнэу дгъэцакIэрэмкIэ пшъэдэкIыжьэу тхьырэр зэрэ­иныр зэхэтшIыкIын фае, тызыдэкIорэ цIыфыр тиIэпыIэгъу зэрэщыкIэрэр зыщыдгъэгъупшэ хъущтэп, — хигъэунэфыкIыгъ сигущыIэгъу.
ГъукIэхъан иIофшIэгъу илъэсхэм къа­кIоцI зылъыплъэрэ нэжъ-Iужъхэм джаущтэу зыкъаригъэштэн ылъэкIыгъ. Ащ фэгъэхьыгъэ рэзэныгъэ зыхэлъ гущыIэ фабэхэр зэрытхэгъэ тхыгъэхэр район гъэзетым агъэхьызэ мызэу, мытIоу къырагъэхьагъэх. ИIофшIакIэ щытхъу ыкIи рэзэныгъэ тхылъхэмкIэ, ахъщэ шIухьафтынхэмкIэ къыхагъэщэу хъугъэ. ТапэкIи исэнэхьат гухахъо хигъуатэу илъэсыбэрэ тинахьыжъхэм агу къыдищаеу ахэтынэу фэтэIо!
Iэшъынэ Сусан.
Сурэтхэр авторым иех.