ГъэшIэ дахэ къыкIугъ
Шъачэ икIэлэегъэджэ анахьыжъхэм ащыщыгъэу, Хэгъэгу зэошхом ыкIи IофшIэным яветеранэу, къэлэ гъэсэныгъэ гъэIорышIапIэм хэтхэм агъэлъапIэщтыгъэ Кобл Хъурет Къамболэт ыпхъур илъэс 93-м итэу дунаим ехыжьыгъ. ИгъашIэ гъэсэныгъэм, кIэлэеджакIохэм афигъэшъошагъ.
Кобл Хъурет щэгъогогъо сыдэгущыIэнэу синасып къыхьыгъ. Ау нахьыбэрэм иIофшIэгъухэр, ригъэджагъэхэр, ахэм янэ-ятэхэр ары ар къызтегущыIэщтыгъэр. Къаигъэ хьазырэу ыкIи теубытэгъэ-пытагъэ хэлъэу щыIэныгъэм зэрэхэтыгъэм пае къамыгъанэу, ар цIыфхэм лъэш дэдэу шIу алъэгъущтыгъ ыкIи лъытэныгъэшхо фашIыщтыгъ. IэпэIэсэныгъэшхо зэрэхэлъыгъэм, сабыйхэр шIу зэрилъэгъущтыгъэхэм, еджапIэм пае ылъэкI къызэрэмынэщтыгъэм а гуфэбэныгъэр къакIэлъыкIуагъ. Аужырэу ащ дэжь сызыкIогъагъэр илъэс 80 ыныбжь зэрэхъугъэр хагъэунэфыкIы зэхъур ары. ПсышIопэ районым ит поселкэу Каткова Щель зыцIэм иеджапIэ пчыхьэзэхахьэр щыкIогъагъ. Залым цIыфыр чIэмыфэжьэу чIэсыгъ.
ХьисапымкIэ кIэлэегъаджэу илъэс тIокIищым къехъурэ лэжьэгъэ Кобл Хъурет Къамбо-
лэт ыпхъур пенсием зэкIоми рэхьатэу щысышъугъэп: ар бэрэ еджапIэм кIощтыгъ, иIофшIэгъугъэхэм, кIэлэеджакIохэм, ны-тыхэм зэдэгущыIэгъухэр адишIыщтыгъ. Мыщ щыIэр зэкIэ ащ ыгукIэ пэблэгъагъ.
Iоныгъом иапэрэ мафэ къызысырэм, Хъурет ителефон зэпымыоу къытеощтыгъ, рэзэныгъэшхо къыфэзышIырэ икIэлэеджакIохэм ягущыIэ фабэхэр ащ зэхихыщтыгъ, ахэм
ыгуи къаIэтэу бэрэ хъугъэ. Нэбгырэ минитIум ехъоу ригъэджагъэмэ ар ятIонэрэ нэу алъытагъ, ащыщыбэ ны-ты къодыехэп, нэнэжъ-тэтэжъи хъугъахэх, къорэлъф-пхъорэлъфхэр къятэкъокIыгъэх, цIыфмэ алъытэх. Хэгъэгум ичIыпIабэм ащыпсэурэ икIэлэеджакIохэм зы мэфэкI мафэ благъэкIыгъэп къыфытемыохэу, ренэу ипсауныгъэ, изытет, щыкIагъэ горэ иIэмэ къыкIэупчIагъэх.
«Мы чIыпIэм сэ сIэшъхьитIукIэ еджапIэм лъачIэ фэхъущтыр щыстIыгъагъ», — къысфиIотэгъагъ Кобл Хъурет. Ар гъэсэныгъэ учреждение Каткова Щель дэтым апэрэ мафэм къыщыублагъэу щылэжьагъ, еджапIэм хэхъоныгъэу ышIыгъэхэр едзыгъо-едзыгъоу ынэгу кIэкIыгъэх, ригъэджагъэмэ зэкIэмэ ацIэ-алъэкъуацIэхэр, язытетыгъэр къышIэжьыщтыгъ.
Угу къэкIыжьыни шъыпкъэмкIэ щыIагъ. КъатитIоу зэтет джырэ еджапIэр охътэ кIэкIым цIыфхэм зэдашIыгъагъ — зэкIэмкIи илъэситIукIэ — апэрэ кIэлэеджакIохэр 1961-рэ илъэсым имэлылъфэгъу мазэ чIэхьэгъагъэх. Арэу псынкIэу еджапIэр ашIыным зыкIыдэгуIэщтыгъэхэр ащ ыпэкIэ яIэгъэ классибл еджапIэу ягъунэгъу Зубова Щель зыцIэм дэтыгъэр жъы дэдэу, зэхэтэкъоным нэсыгъэу зэрэщытыгъэр ары. А еджэпIэ закъом а лъэныкъом щыIэ къуаджэхэм адэсхэр щеджэщтыгъэх. ЕджэпIакIэр 1961-рэ илъэсым аухыгъагъэми, ащ ыуж бэрэ псэолъакIэхэр къыпашIыхьажьыгъэх, спортивнэ залыр, котельнэр, джэгукIэ зэфэшъхьафхэр зыщырагъэкIокIырэ площадкэр щашIыжьыгъэх. КIэлэегъаджэхэм ыкIи кIэлэеджакIохэм къэгъагъэхэр, чъыгхэр дагъэтIысхьагъэх.
А уахътэр Кобл Хъурет фэбагъэ хэлъэу ыгу къэкIыжьыщтыгъ.
— ЗэкIэ тэ къытэлъытыгъагъ, — къыIуатэщтыгъ ащ. — ТыныбжьыкIагъэба, зэкIэри тIэ къифэнэу къытщыхъущтыгъ — зэрэдунаеу зэпырыдгъэзэн тшIошIыщтыгъ. Джащ фэдэ гуетыныгъэр кIэлэеджакIохэми ахэтлъхьэгъагъ, дэгъоу еджэнхэм, гъэхъагъэхэр ашIынхэм, лъытэныгъэ зыфашIырэ цIыфхэу хъунхэм тедгъэпсыхьагъэх. ТикIалэми тызэхашIыкIыгъ, зыкIи тыкъагъэукIытэжьыгъэп.
Илъэс тIокIиплI зыщиныбжьыгъэ уахътэу сызщыдэгущыIэгъагъэм, ащ шIэжьэу иIэр згъэшIэгъогъагъэ, хьисапыр, ащ хэт формулэхэр, уравнениехэр дэгъу дэдэу къызэришIырэ закъор арэп, ищыIэныгъэ щыщ пычыгъохэр хэзыгъэ ямыIэу къышIэжьыщтыгъэх. Ащ къыгъэшIэгъэ щыIэныгъэ шIагъор нэмыкIхэм щыIэныгъитIу афикъуныри пшIэхэнэп.
— Сэ къуаджэу ШIоикъо сыкъыщыхъугъ, сыкъызэрыхъухьагъэр унэгъо Iужъоу щытыгъ, — ыгу къэкIыжьыщтыгъ Хъурет. — Сятэрэ сянэрэ — ТIэшъу Къамболэтрэ Фатимэрэ сабыибгъу яIагъ. Тянэ жьэу тыухыгъагъэ, ащ къыхэкIэу тицIыкIугъом къыщегъэжьагъэу колхозым Iоф щытшIагъ. Заом илъэхъан губгъо IофшIэнхэм тахэлажьэщтыгъ, къоджэдэсмэ тырягъусэу лэжьыгъэр Iутхыжьыщтыгъ. А уахътэр къин дэдагъ, тидунэееплъыкIэ ыпсыхьагъ, шIу тызэрэлъэгъуным, лъытэныгъэ зэфэтшIыным тафищагъ.
Ыш-ышыпхъухэм афэдэу Кобл Хъурет мамыр щыIакIэм зыщиушхугъ. ШIоикъо дэтыгъэ илъэсибл еджапIэм ыуж Красноалександровскэм (джырэкIэ Къэлэжъым) гурыт еджапIэр къыщиухыжьыгъ. КIэлэегъэджэ сэнэхьатыр зэригъэгъотыным кIэхъопсыщтыгъ, ар къыздигъэхъуным фэшI 1951-рэ илъэсым Черкесскэ кIэлэегъэджэ институтым чIэхьагъ, илъэситIу тешIагъэу (а лъэхъаным илъэситIу ащ зэрэщырагъаджэщтыгъэхэр) ПсышIопэ районым ит поселкэу Зубова Щель дэт еджапIэм Iоф ышIэнэу агъэкIуагъ. Нэужым, къоджэ гъунэгъоу Каткова Щель зыцIэм гъэсэныгъэ учреждениер зыщашIым, ащ зигъэзэжьыгъ. Илъэс тIокIиплIым ыныбжь къызекIуалIэм, Хъурет илъэс тIокIищым ехъу кIэлэегъэджэ IофшIэным фигъэхьыгъэу щытыгъ, ныбжьыкIэмэ гъогур ятыгъэныр нахь тэрэзэу къыхихи, зигъэпсэфынэу тIысыжьыгъагъэ. Хъурет ипшъашъэхэу Нуретрэ Зуретрэ янэ игъогу рыкIуагъэх, илъэс пчъагъэ хъугъэшъ къалэу Шъачэ гъэсэныгъэм иучреждениеу дэтхэм ащэлажьэх.
— КIэлэегъэджэ IофшIэным шъэф горэхэр хэлъэу щытэп, — игупшысэхэмкIэ къыздэгощэгъагъ Хъурет. — ЗэкIэ зыIыгъыр пкъэуищ: сабыйхэр шIу плъэгъунхэр, уиIофшIэн IэпэIэсэныгъэшхо фыуиIэныр ыкIи кIэлэегъэджэ сэнэхьатым нахьышIу зэрэщымыIэр пшIошъ хъуныр. КъыткIэхъухьэрэ ныбжьыкIэмэ адэлажьэрэ пэпчъ пшъэдэкIыжьышхо ехьы — обществэм ыпашъхьэкIэ, ежь ыпашъхьэкIэ ыкIи неущрэ мафэмкIэ. Ащ ылъапсэ еджапIэр ары зыщагъэпсырэр.
Кобл Хъурет Урысые Федерацием народнэ гъэсэныгъэмкIэ иотличник, муниципальнэ зэнэкъокъоу «Къалэу ШъачэкIэ илъэсым ибзылъфыгъ-2004-рэ» зыфиIорэм илауреат, бгъэхэлъхьэ пшIы пчъагъэ иI, ахэм ащыщ «За доблестный труд в годы Великой Отечественной войны» зыфиIорэр ыкIи нэмыкIыбэ. Кобл Хъурет къызщыхъугъэ къуаджэу ШIоикъо щагъэтIылъыжьыгъ.
Кобл Хъурет Къамболэт ыпхъум игупсэмэ афэтхьаусыхагъэх ПсышIопэ районым иадминистрацие иIофышIэхэр, Шъачэ икъэлэ ЗэIукIэ идепутатхэр, къэлэ администрацием гъэсэныгъэмкIэ ыкIи шIэныгъэмкIэ и ГъэIорышIапIэ щылажьэхэрэр, ветеранхэм якъэлэ ыкIи район совет, хышIуцIэ шапсыгъэмэ я Адыгэ Хасэ ахэтхэр. Тыгу къэкIыжьы, тэлъытэ, тщыгъупшэщтэп. Тхьэм джэнэт къырет!
Ныбэ Анзор.