Республикэм иэкономикэкIэ кIэгъэкъонышху
Тыгъуасэ Мыекъуапэ щыкIуагъ «Сибизнес. Уахътэм сыдэбэкъон» зыфиIорэ конференциер. Ар зыфэгъэхьыгъагъэр урысые предпринимательствэм и Мафэ ихэгъэунэфыкIын ары.
Тыгъуасэ Мыекъуапэ щыкIуагъ «Сибизнес. Уахътэм сыдэбэкъон» зыфиIорэ конференциер. Ар зыфэгъэхьыгъагъэр урысые предпринимательствэм и Мафэ ихэгъэунэфыкIын ары.
Мы зэIукIэгъум изэхэщэкIуагъэхэр АР-м предпринимательствэм IэпыIэгъу етыгъэнымкIэ и Гупчэрэ шъолъыр къутамэу «Урысыем икIэгъэкъон» зыфиIорэмрэ. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Iофтхьабзэм хэлэжьагъ.
Конференцием щыIагъэх АР-м иминистрэхэм я Кабинет и Тхьаматэ игуадзэу ЛIыхэсэ Махьмуд, АР-м экономикэ хэхъоныгъэмкIэ ыкIи сатыумкIэ иминистрэу Шэуджэн Заур, муниципалитетхэм япащэхэр, бизнес-сообществэм илIыкIохэр, Адыгеим ифермерхэм я Союз, АР-м и Общественнэ палатэ, АР-м и Сатыу-промышленнэ палатэ, цIыфхэм IофшIэн ягъэгъотыгъэнымкIэ къэралыгъо къулыкъум и ГъэIорышапIэ, МФЦ-м, Адыгеим ис бзылъфыгъэхэм я Союз ялIыкIохэр, джащ фэдэу предпринимательствэ цIыкIумрэ гурытымрэ IэпыIэгъу ятыгъэным ыкIи чIыфэтыным афэгъэзэгъэ учреждениехэм яIофышIэхэр.
ЗэIукIэгъум хэлажьэхэрэм шIуфэс къарихызэ республикэм и ЛIышъхьэ ясэнэхьат епхыгъэ мэфэкIэу блэкIыгъэм пае предпринимательхэм къафэгушIуагъ ыкIи къыхигъэщыгъ ахэм гъэхъагъэу ашIыхэрэм яфэмэ-бжьымэ республикэм ихэхъоныгъэ зэрэтырихьэрэр.
«Урысыем и Президентэу Владимир Путиным къызэрэхигъэщырэмкIэ, бизнес цIыкIумрэ гурытымрэ тихэгъэгу икIэгъэкъоных. Адыгеим иэкономикэкIи, Iо хэлъэп, ащ мэхьанэшхо иI. ПстэумкIи республикэм къыщахьыжьырэм ызыщанэ фэдизыр предпринимательствэ цIыкIумрэ гурытымрэ къаты. Республикэм Iоф щызышIэхэрэм языщанэ фэдизыр бизнес цIыкIумрэ гурытымрэ ахэщагъэх: ахэр зэрэхъухэрэр нэбгырэ 64800-рэ», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Пандемием илъэхъан ыкIи непэ санкциехэм къахэкIэу Iофхэр нахь къэхьылъагъэх нахь мышIэми, къэралыгъом иIэпыIэгъу хэлъэу цIыфхэм амалыкIэхэм ялъэхъан Iоф ашIэнэу зырагъэсагъ. Ежь ышъхьэкIэ зиIоф къызэIузыхыгъэхэм япчъагъэ нэбгырэ мини 8-кIэ Адыгеим нахьыбэ щыхъугъ, пстэумкIи нэбгырэ мин 22-рэ фэдиз хъугъэ. Ащ нэмыкIэу унэе предпринимательхэм япчъагъэ нэбгырэ минкIэ нахьыбэ хъугъэ ыкIи нэбгырэ мин 13,7-м ехъугъ.
Республикэм и ЛIышъхьэ анахьэу ынаIэ зытыригъэтыгъэхэм ащыщ тикъэралыгъо шъолъырхэм ыкIи бизнесым IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ амалэу ыгъэфедэхэрэр нахьыбэ зэрэхъугъэхэр. Адыгеим зэхэубытагъэу къыщахьыжьырэр проценти 105-м, къыдагъэкIырэм ииндекс – проценти 106,1-м, хахъохэр – проценти 109,3-м нагъэсынхэу мэгугъэх.
КъумпIыл Мурат къызэриIуагъэмкIэ, илъэсэу икIыгъэм бюджет хъарджхэр сомэ миллиард 59-м, инвестициехэр сомэ миллиард 61,6-м шIокIыгъэх. Илъэсэу тызхэтым гъэтхапэм ехъулIэу IофшIэн зымыгъотыхэрэм япчъагъэ процент 0,4-м нэсэу къыкIичыгъ. ГурытымкIэ лэжьапкIэр сомэ мин 50-м нэсыгъ.
Адыгеим и ЛIышъхьэ анаIэ зытыраригъэдзагъэхэм ащыщ экономикэм ылъэныкъокIэ гъэхъагъэу ашIыхэрэм социальнэ Iофыгъохэм язэшIохынкIэ яшIуагъэ къызэрэкIорэр, хэушъхьафыкIыгъэ дзэ операцием хэлажьэхэрэм, Донбассрэ Новороссиемрэ ащыпсэухэрэм IэпыIэгъу ятыгъэным ылъэныкъокIи.
Бизнесым экономикэм чIыпIэу щиубытырэм къытегущыIэзэ КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Урысыем и Правительствэ бизнес цIыкIумрэ гурытымрэ къахиубытэхэрэм къэралыгъо IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ шъолъырхэм амал дэгъухэр арегъэгъотых. ГущыIэм пае, лъэпкъ проектэу «Предпринимательствэ цIыкIумрэ гурытымрэ, унэе предприниматель IофшIэным IэпыIэгъу етыгъэныр» зыфиIорэм ишIуагъэкIэ республикэм ис предпринимательхэм IэпыIэгъоу аратырэм хэпшIыкIэу зырагъэушъомбгъугъ. 2019-рэ илъэсым къыщегъэжьагъэу 2024-м ыкIэм нэсэу лъэпкъ проектымкIэ ахэм апэIуагъэхьащтыр сомэ миллиард 1,7-рэ фэдиз хъунэу къырадзагъ.
Республикэм ипащэ анахьэу къызщыуцугъэхэм ащыщых инвестпроектхэу – зыгъэпсэфыпIэ чIыпIэу «Лэгъонакъэрэ» промышленнэ паркэу «Инэмрэ». Ахэм IофшIэпIэ чIыпIэ мин 12,5-м нахь мымакIэу къатын, бюджетым джащ фэдэу хэхъо ин фашIын алъэкIыщт.
Бизнесым социальнэ пшъэдэкIыжьэу ыхьырэм мэхьанэшхо зэриIэр къыхигъэщызэ КъумпIыл Мурат унэе предприятиехэм япащэхэу зиIофышIэхэм ялэжьапкIэ къафэзыIэтыхэрэм зэрафэразэр къыхигъэщыгъ. ГурытымкIэ республикэм щагъэуцугъэ лэжьапкIэм шъхьадэкIэу ахэм яIофышIэхэм ахъщэ аIэкIагъахьэ.
«Мы илъэсым иапэрэ мэзищ икIэуххэм нафэ къызэрашIыгъэмкIэ, предпринимательствэ цIыкIумрэ гурытымрэ алъэныкъокIэ Iоф зышIэхэрэм сомэ мин 46-рэ зырыз фэдиз къараты, Адыгеим гурытымкIэ сомэ мин 50 фэдиз. Ау предприятие цIыкIухэу нэбгырэ 50-м шIомыкIэу зыщылажьэхэрэм къаратырэ ахъщэр хэпшIыкIэу ащ нахь макI – гурытымкIэ сомэ мин 28-м тIэкIу ехъу ныIэп. ЗэкIэми а Iофыгъом шъунаIэ тешъудзэнэу зыкъышъуфэсэгъазэ», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Бизнес-сообществэм тапэкIи зэдэлэжьэныгъэ дыряIэным хэбзэ къулыкъухэр зэрэпылъхэм фэгъэхьыгъэу Адыгеим и ЛIышъхьэ къыIуагъ социальнэ мэхьанэ зиIэ проектхэр пхырызыщырэ предпринимательхэм IэпыIэгъу аритыным зэрэфэхьазырыр. Мы конференцием зэкIэми язэдэлэжьэныгъэ нахь зэригъэпытэщтыр, республикэм хэхъоныгъэм изичэзыу лъэбэкъу щидзынымкIи ащ мэхьэнэ гъэнэфагъэ зэриIэр ащ къыIуагъ.
ФэIо-фашIэхэм, зекIонымкIэ хьакIэщхэм япхыгъэ Iофхэм язэшIохын афэгъэзэгъэ предпринимательхэм къаIотагъ гъэхъагъэу яIэхэм афэгъэхьыгъэу.
Ащ нэмыкIэу, Iофтхьабзэм къыдыхэлъытагъэу, бизнес-сообществэм илIыкIохэм шIухьафтынхэр къаратыжьыгъэх. АР-м экономикэмкIэ и Министерствэрэ гупчэу «Сибизнес» зыфиIорэмрэ алъэныкъокIэ къикIэу предприниматель заулэмэ шIухьафтынхэр, щытхъу тхылъхэр ыкIи нэпэеплъ тамыгъэхэр къаратыжьыгъэх.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу