ЖъоныгъуакIэм и 27-р — тхылъеджапIэхэм я Урысые маф. Республикэм итхылъеджэпIи 140-рэ фэдизмэ ыкIи ахэм яIофышIэхэм ар хагъэунэфыкIыщт.

Непэ ахэр псэупIэхэм якультурнэ гупчэх, къэбар къэкIуапIэх. Хъытыум, технологиякIэхэм дунаир зыщызэлъаштэгъэ лъэхъаным тхылъеджа­пIэхэр Iугъэ­кIотыгъэ хъугъагъэх, ау аужырэ илъэсхэм псэ къапыкIэжьыгъэу щыIэкIакIэ агъотыжьы. АщкIэ зишIогъэшхо къэкIуагъэр лъэпкъ проектэу «Культурэр» ары. Ащ къыдыхэлъытагъэу муниципальнэ модельнэ тхылъеджапIэхэм ягъэпсынкIэ проектэу «Культурная среда» зыфиIорэм 2019-рэ илъэсым иIофшIэн ыублагъ. Адыгеир проектым чанэу хэлэжьагъ ыкIи ащ изэфэхьысыжьхэмкIэ, шъолъырым щыпсэурэ нэбгырэ пчъагъэм телъы­тагъэу, респуб­ликэм щагъэпсыгъэ модельнэ тхылъеджапIэхэм япчъагъэкIэ Урысыем пэрытныгъэр щызыIыгъ шъо­лъырипшIымэ ясатыр хэуцуагъ.
— 2019-рэ илъэсым къыщегъэжьа­гъэу модельнэ тхылъеджэпIэ 13 Адыгеим щыдгъэпсыгъ. Ащ фэшъхьафэу мыгъи 3 кIэу къыхэхъощт. Мы илъэсымкIэ дгъэнэ­фагъэхэр дгъэхьы зэхъум зэкIэри аштэ­нэу тыгугъагъэп, ау 3-ми къадырагъэштагъ, ащ лъэшэу тигъэгушIуагъ. Ахэр Гъо­бэкъое, Улэпэ ыкIи Майскэ къоджэ тхылъеджапIэхэр ары. IофшIэнхэри ащырагъэжьэгъахэх, — тыщигъэгъо­загъ АР-м культурэмкIэ иминистрэ игуа­дзэу Кушъу Светланэ.
Модельнэ зэрашIыжьыхэрэм дакIоу тхылъеджапIэхэм амалышIухэр агъотых. Непэрэ шапхъэхэм адиштэхэу, хъоо-пщаоу гъэпсыгъэх, технологиякIэхэр яIофшIэнкIэ агъэфедэх, кIэлэцIыкIухэм ямызакъоу нахьыжъхэми ятворческэ амалхэр щаушэтынхэ ыкIи щагъэфедэнхэ алъэкIы. Анахь шъхьаIэхэм ащыщ тхылъеджапIэр модельнэ ашIыжьы зыхъукIэ иинагъэ хагъэхъон зэралъэкIырэр.
— Непэ тхылъеджапIэхэм квадрат метрэу зэлъаубытырэмкIэ лъахъэ къыттыралъхьэрэп, 100-мэ илъыр джар жъугъэцэкIэжь аIорэп. Ахъщэу къатырэр ар нахь дахэ зэрэхъуным пэIудгъэ­хьанэу къытфадэ. ГущыIэм пае, коридор горэ, е гъушъалъэ амыгъэфедэу иIагъэмэ, ари тхылъеджапIэм хагъэхьан алъэкIы. ЕтIани, модельнэхэм дэгъоу ахэлъыр, тхылъеджапIэхэм ащыщхэр кIэлэцIыкIухэм апае нахь мышIэми, янэжъ ятэжъхэм ягъу­сэхэу къэкIонхэ, компьютерым игъэ­федэнкIэ шIэныгъэхэр щызэрагъэгъотынхэ алъэкIы. Джащ фэдэу къэIогъэн фае, тхылъеджапIэ пэпчъ ежь зыдэлэжьэрэ лъэныкъо шъхьаф иI. ГущыIэм пае, Пэнэхэс дэт модельнэ тхылъ­еджапIэм мультфильмхэр щашIых, — къытфиIотагъ Кушъу Светланэ.
ЗэхъокIыныгъэшIухэр зынэсыгъэхэм ащыщ тхылъеджапIэхэм яхъарзынэщ. 2019 — 2023-рэ илъэсхэм республикэм итхылъеджапIэхэм тхылъыкIэ ыкIи журнал мин 81-м нахьыбэ къаIэкIэхьагъ. КIэлэцIыкIу тхылъеджапIэхэм сурэт зэмышъо­гъухэр къызэбэкIырэ хэутыгъа­кIэхэр агъотыгъэх. ЕджакIохэр анахьэу къызкIэупчIэрэ лъэныкъохэм ахэр ащыщых.
Мыщ фэдэ зэхъокIыныгъэшIухэм яшIуагъэкIэ еджакIохэм япчъагъэ хэхъуа­гъэу АР-м культурэмкIэ и Министерствэ ыгъэунэфыгъ. Ащ къызэритырэмкIэ, гущыIэм пае, Мыекъуапэ игупчэ тхылъеджэпIэ системэ имодельнэ тхылъеджапIэу N 1-м зэхищэрэ Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэм ахэлажьэхэрэм япчъагъэ процент 25-кIэ нахьыбэ хъугъэ.
Непэрэ мафэм ехъулIэу яIофшIакIэкIэ республикэм имодельнэ тхылъеджэпIи 3-мэ пэрытныгъэр аIыгъ. Ахэр: Адыгэкъа­лэ игупчэ, Мыекъуапэ икIэлэцIыкIу модельнэ ыкIи Джаджэм игупчэ модельнэ тхылъеджапIэхэр ары.