ТхылъеджапIэхэм я Мафэ зыгъэмэфэкIыщтхэм ащыщ СтIашъу Нурет.

Нурет библиотекарь, ау тхылъхэм ачIыпIэ ащ ыIэ илъхэр мэкъэмэ тамыгъэхэр ары. Илъэс 31-рэ хъугъэу АР-м и Къэралыгъо симфоническэ оркестрэ итхылъеджапIэ, зызэхащэгъэ 1993-рэ илъэсым къыщегъэ­жьагъэу, ащ Iоф щешIэ. Ипшъэрылъыр оркестрэм къытыщт къэгъэлъэгъоным хэхьащт мэкъамэхэр шъхьадж иIэмэ-псымэ елъытыгъэу музы­кантхэм афигъэхьазырынхэр ары.
Непэ СтIашъу Нурет АР-м и Къэралыгъо симфоническэ оркестрэ ибиблиотекарь шъхьаI, бэмышIэу «АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэ щытхъуцIэр къыфагъэшъошагъ.
ЦIыф кьызэрыкIомкIэ зиIофшIэн гъэ­былъыгъэу, ау оркестрэмкIэ мэхьанэ ин зиIэ сэнэхьатым, ащ рылажьэрэм нахь благъэу нэIуасэ зафэтшIымэ тшIоигъоу СтIашъу Нурет зыIудгъэкIагъ. Охътэ лыеу иIэр макIэми, тэщ пае оркестрэм ирепе­тицие блигъэкIыгъэп. IофшIэным шъыпкъа­гъэу фыриIэм, ышIэрэм мэхьанэу ритырэм ыкIи уасэу фишIырэм ар ишыхьат.
ТхылъеджэпIэ пстэуми афэдэу ащи иIофшIэпIэ унэ мэкIайхэр чIэтых. Музыкальнэ Iэмэ-псымэхэм апае мэкъамэхэр зыщызэхэугъоегъэ папкэ инхэмкIэ ахэр ушъагъэх, пчъагъэхэр атедзагъэхэу зэпэIутэу тетых. Аужырэр я 258-рэ.
— Мыщ фэдэ екIолIакIэр, пчъагъэхэр зытедзэгъэ папкэхэм яшIын, сэ сигу­къэкI. Концертым зыфэдгъэхьазыры зыхъукIэ мэкъэмэ тамыгъэхэр нахь къэгъотыгъошIу мэхъух. ГущыIэм пае, бэмышIэу къэттыгъэ къэгъэлъэгъоным мэкъэмэ 17 хэхьагъ. Ахэр Iэмэ-псымэ пэпчъ къызэ­рэригъэIощтыр тхыгъэу зым дэлъ. Ипчъа­гъэкIэ къэзгъотэу къызысштэрэм, хьа­зы­рэу зэкIэ дэлъ ыкIи ар афэтэгощы, — къытфеIуатэ Нурет иIофшIэн ишъэф­хэр.
Илъэс 31-у Нурет симфоническэ оркестрэм зыщылажьэрэм мэкъэмэ шъэ пчъагъэр IэкIэкIыгъ. Теубытагъэу къымы­Iошъуми, ежь ишIошIкIэ оркестрэм итхылъеджапIэ ихъарзынэщ непэ мэкъэмэ мини 2 — 3-р хэлъ. Ынэ упIыцIагъэми, шъхьадж зыдэщытыр къыгъотыщт, щыгъуп­шагъэмэ зэкIэ зыщытхыгъэ тхылъэу иIэм къыдигъотэщт.
Нурет ищыIэныгъэ мыщ фэдэ IофшIэным епхыгъэщтэу ныбжьи ыгу къэ­кIыгъэп. Ау джыри цIыкIузэ искусствэм зыфищэщтыгъ. Скрипкэр шIу елъэгъу ыкIи кIэхъо­псы, ау къыдэхъугъэп. Ащ ычIыпIэ еджа­пIэр къызеухым музыкальнэ сэнэхьатыр къызIэкIигъэхьагъ. Ау ащи бэрэ рылэ­жьэнэу хъугъэп. Уахътэмрэ чIыпIэмрэ ежьым­кIэ шIукIэ зэтефагъэ мэхъушъ, зэхащэгъэкIэ симфоническэ оркестрэм итхылъеджапIэ къырагъэблагъэ.
— Музыкальнэ училищыр орэдкъэIонымкIэ къэсыухыгъ, етIанэ кIэлэегъэджэ институтым сычIэхьажьи, музыкальнэ кIэлэегъэджэ факультетым сыщеджагъ. Ар къызысэухым, IофшIапIэ сымыгъотэу кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм тэкIурэ Iоф щысшIагъэу Баджэ Долэт сыIукIагъ ыкIи Iоф щысшIэнэу сыригъэблэгъагъ. Джаущтэу сыкъыIухьанэу хъугъэ.
«Инспектор оркестра» аIоу Медовник Юрий Григорьевич тиIагъ. Джащ ишIогъэшхо къысэкIыгъ сиIофшIэнкIэ. ЗэкIэри къысфиIотагъ. Мэкъэмэ Iэмэ-псымэхэу оркестрэм хэлажьэхэрэр къысфитхыхи, флейтэм щегъэжьагъэу контрабасым нэсыжьэу, джащ сырыгъозагъ. Музыкант пхъашэу ащ дэжьым оркестрэм хэтыгъэ­хэми яшIуагъэ къысагъэкIыщтыгъ. Ащ дэжьым ахэр нэмыкI къалэхэм къаращы­щтыгъэх. Нотэхэри тиIагъэхэп егъэжьапIэм. Ахэр Абхъазым къытфыращыгъагъэх. ДжахэмкIэ тхъылъеджапIэм иугъоин езгъэжьэгъагъ. Ксерокс сиIагъэп, зэкIэри IэкIэ хэсыутыщтыгъ.Чэщым сыщыIэщтми сиIоф сыухыщтыгъэ. Джары зэрезгъэжьэгъэгъэ шIыкIэр, — къытфиIотагъ Н. СтIашъум.
ЗымышIэрэм Нурет иIофшIэн имэхьанэ икъоу къыгурыIорэп, сыда пIомэ а лъэны­къом хэмыгъэщагъэмкIэ ар сценэ «кIыб» Iоф. Ары нахь мышIэми, оркестрэр пчэ­гум къызэрэщыIущтыр ащ бэкIэ елъы­тыгъ. Къэгъэлъэгъоным ар иIахь шьхьаI, ары пакIошъ ылъапс пIоми хъущт. Концертым хэхьащт произведениехэр загъэнафэхэкIэ ащ изыфэгъэхьазырынкIэ ублапIэ хъурэр Нурет итхылъеджапI, концертым хэлэ­жьэщт Iэмэ-псымэхэм ямэкъэ тамыгъэ­хэм язэгъэуIункIэ ар къежьэ. Мыщ дэ­жьым тигущыIэгъу къызэрэхигъэщырэмкIэ, мэхьанэ зиIэр куп зэдеIэжьыр ары. ЫмыгъотырэмкIэ дирижерыри музыкантхэри кьыдэIэпыIэнхэм ренэу фэхьазырых. НэмыкI къалэхэм яоркестрэхэри IэпыIэгъу къафэхъухэу къыхэкIыщтыгъэу ащ къешIэжьы.
— ЩыIагъ ащ фэдэ уахътэ, анахьэу егъэжьапIэм. НэмыкI къалэхэм яоркест­рэхэм тафытеоти, тищыкIагъэр автобусэу къакIорэм къытфызыдырагъащэу. Вокзалым сыкIоти къаIысхыжьыщтыгъ, зыхэсы­уткIэ ястыжьыти, афащэжьыщтыгъ. Непэ мэкъамэхэм якъэгъотын къин пылъыжьэп. Амалыр бэ, хъытыур тэгъэфедэ, ежь дирижерхэми кьытфагъоты, — еIо ащ.
УплъэкIужьынэуи, къэгъэлъэгъонэуи шIы оркестрэм хэтхэм апэ сыдигъуи IофшIапIэм къэсырэр Нурет. Игъом зэкIэ хьазырыным, тэрэзыным гъунэ лъефы, Iэмэ-псымэ пэпчъ ипартитурэ ыпашъхьэ илъмэ зэрегъэлъэгъу, джыри зэ дэплъы­хьажьы, хэмыукъуагъэмэ еуплъэкIужьы. ЫужкIэ, оркестрэм мэкъамэр къыригъаIо зыхъукIэ Iофэу ышIагъэм кIэгушIужьы.
— СядэIу зыхъукIэ лъэшэу сигуап. Шъыпкъэ, охътабэ ащ фэдэу къытфы­хэкIырэп, IофшIэныр бэ. НахьыбэмкIэ тызядэIурэр уплъэкIужьынхэр кIохэ зыхъукIэ ары. ЗэкIэ къырагъаIорэр сыгу рехьы, анахьэу спэблагъэр къыхэхы­гъуай, ау А И. Штраус ипроизведениехэр сикIас.
АМ: Тхьапэхэр зэдаплъхьэхэ зыхъу­кIэ итыр къапIоу хъурэба?
— КъыдэсэIо (мэщхы Нурет) сыгукIи, сымакъи Iоу къыдэсэIо.
Нурет иунагъокIэ симфоническэ оркестрэр ятIонэрэ унэ зыфэхъугъэр ежь закъор арэп. ИкIэлитIу иIофышIэгъухэу аужырэ илъэсхэм мэлажьэх. СтIашъу Мадин — кларнетым къырегъаIо, нахьыкIэу СтIашъу Къэплъан АР-м и Къэралыгъо симфоническэ оркестрэ ихудожественнэ пащ ыкIи идирижер шъхьаI. ТIуми лъытэныгъэ афашIы, зисэнэхьат хэшIыкI ин фызиIэ кIэлэ ныбжьыкIэх.
— КIэлэцIыкIу IыгъыпIэ ыкIи еджэпIэ ужхэм ренэу IофышIэм къыздасщэщтыгъэх, мыщ къыщачъыхьэу чIэтыщтыгъэх, концертхэми сигъусэщтыгъэх. ЕтIанэ, ины зэхъухэм джаущтэу зэпыфагъ, къы­Iухьанхэу хъугъэ. Шъыпкъэр пIощтмэ, псынкIэп уикIалэмэ Iоф адэпшIэныр (мэщхы Нурет). Къинэу алъэгъури адэо­лъэгъу, зыщыгушIохэрэми уадэгушIо. Къэплъан пчэдыжьым жьэу къэкIошъ, чIэсэу сычIэкIыжьы. Нотэхэм ренэу ахэс.
АМ: Адэ, Нурет, илъэс 30-м узэкIэплъэжьмэ уиIофшIэн гъогоу къэпкIугъэм урыраза?
— Сырыраз. ЗэхъокIыныгъэшхохэм сакIэхъопсырэп. Джа зэрыкIорэм тетэу кIомэ сырыраз.
ЗэдэгущыIэгъу ужым Нурет гузажъозэ оркестрэм ирепетицие кIуагъэ. Къэгъэлъэгъоным къыщырагъэIощтым едэIущт. ЗыгорэкIэ нотэхэм хэукъоныгъэ къахэкIыгъэмэ, лъэтемытэу ыгъэтэрэзыжьыщт. Концертым икъэIукIэ тэрэзыныр ащкIэ шъхьаIэ.
НэкIубгъор зыгъэхьазырыгъэр Анцокъо Ирин.