Урысые Федерацием хэбзэIахьхэмкIэ ихэбзэгъэуцугъэ нахьышIу шIыгъэным иIофыгъохэмкIэ парламент едэIунхэр Къэралыгъо Думэм щыкIуагъэх. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ащ къыщыгущыIагъ.

УФ-м и Къэралыгъо Думэ и Тхьаматэу Вячеслав Воло­диным тхьамэтагъор дызэри­хьэзэ Iофтхьабзэр кIуагъэ, ащ хэлэжьагъ УФ-м финансхэмкIэ иминистрэу Антон Силуановыр.
Хэгъэгум хэбзэIахьхэмкIэ ихэ­бзэгъэуцугъэ нахьышIоу гъэ­псыгъэным фытегъэпсыхьэгъэ предложение заулэ ыпэкIэ УФ-м и Правительствэ къыгъэхьа­зырыгъагъ. Джы парламент едэIунхэм ялъэхъан ахэм атегущыIагъэх шъолъырхэм ялIыкIохэр, эксперт зэфэшъхьафхэр къыхэлажьэхэзэ. АР-м и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат мы зэхэсыгъом хэлэжьагъ.
Вячеслав Володиным зэхэсыгъом хэлажьэхэрэм закъыфигъазэзэ къыхигъэщыгъ хэгъэ­гум бизнесым иIофшIэн зэрэщызэхэщагъэм ыкIи тикъэралыгъо хэбзэIахьхэр зэрэщатыхэрэм УФ-м иэкономикэ ихэхъо­ныгъэ­кIи, цIыфхэм яфедэхэмкIи мэхьэнэ гъэнэфагъэ зэриIэр. Къэралыгъо Думэм и Тхьаматэ къызэриIуагъэмкIэ, зи­гугъу ашIы­­рэр зэфагъэ зыхэлъ хэбзэ­Iахьыр гъэфедэгъэныр ары.
«Тэ Урысые кIочIэшхор тищыкIагъ. Ащ лъэпсэ пытэ фэзы­шIын фаер хэбзэIахь системэу непэ нахьышIу шIыгъэным пае тызтегущыIэрэр ары. ИлъэсипшI пчъагъэхэм зэшIотхыщт пшъэ­рылъхэр итхъухьанхэ ыкIи зыпкъ­итыныгъэ нэшанэ зиIэ хэбзэIахь системэ дгъэпсын фае», — къыIуагъ Вячеслав Володиным.
Къэралыгъо Думэм и Тхьаматэ шъхьафэу къащыуцугъ шъолъыр ыкIи муниципальнэ бюджетхэм ягъэпсын зэрэкIорэм иIофыгъо. Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, шъолъырхэм ыкIи муниципалитетхэм хэхъоныгъэ ашIыным пае хэбзэIахь хэбзэгъэуцугъэу щыIэр нахьышIу зэ­рэтшIыщтым имызакъоу, бюд­жетхэм азыфагу илъ зэфы­щытыкIэхэр нахь тэрэзэу гъэ­псыгъэнхэм, ахэм хэхъоныгъэ ягъэ­шIыгъэным тынаIэ атедгъэтын фае.
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат мы зэхэсыгъом гущыIэ къыщыратыгъ. Ащ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, непэ мэхьанэшхо зиIэ пшъэрылъхэр къытпыщылъых, ахэм зыкIэ ащыщых тхьамыкIэ щыIакIэм къыкIегъэчыгъэныр, бюджетым ихахъохэр нахьыбэ шIыгъэнхэр, сабыйхэр зэрыс унагъохэм, бизнес цIыкIумрэ гурытымрэ IэпыIэгъу ятыгъэныр, инвестициехэр нахьыбэу къызфэгъэфедэгъэнхэр. Ахэр зэшIохыгъэ хъунхэм пае зэфагъэ зыхэлъ хэбзэIахь системэм щыIэным мэхьанэшхо щыриI.
«Хэгъэгум ихэбзэIахь сис­темэ зэхъокIыныгъэ фэшIыгъэ­нэу игъо хъугъэ, ежь-ежьырэу шъолъырхэр зыфырикъужьынхэм кIэгъэгушIугъэнхэ фае. Лъэпкъ пшъэрылъхэу къэуцухэрэр зэшIохыгъэнхэм пае зэфэдэ амалхэр шъолъырхэм ягъэгъотыгъэн, социальнэ-экономикэ хэхъоныгъэмкIэ унэе программэхэр, хъардж пшъэрылъхэр ыкIи дотациер нахь зэщиз шIыгъэнхэ ыкIи нэмыкI амалхэр зибюджет цIыкIоу щыт шъо­лъырхэм ягъэгъотыгъэнхэ фае. Республикэм экономикэмкIэ хэхъоныгъэ ешIы нахь мышIэми, хъарджхэмрэ хахъохэмрэ зыкъызэраIэтырэм зэтекIукIыныгъэ иI», — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Адыгеим и ЛIышъхьэ парламентариехэм къафиIотагъ эконо­микэм ихэхъоныгъэ нахь псын­кIэу хэхъоныгъэ ышIыным пае шъолъырым хабзэр щызыIыгъхэм зэрахьэрэ Iофтхьабзэхэм афэгъэхьыгъэу. Ащ пае стратегическэ мэхьанэшхо зиIэ проектитIумэ ягъэцэкIэн Адыгеим щэкIо — зекIонымрэ промышленностымрэ ахэр япхыгъэх. ГущыIэм пае, промышленнэ парк инэу «Инэм» зыфиIорэр республикэм щашIы. А проектым IофшIэпIэ чIыпIакIэу мини 10-м ехъу къытыщт. Ащ дакIоу предпринимательствэм зиушъомб­гъущт, бюджетхэм яхахъохэри хэпшIыкIэу нахьыбэ хъущтых. Мы лъэныкъомкIэ гъусэныгъэ-зэдэлэжьэныгъэу зыдыряIэщтхэм япхыгъэ IофшIэныр рагъэжьагъ. ЗекIоным ихэхъоныгъэкIи республикэм щагъэцакIэрэ IофшIэным кIэухышIухэр фэхъух: зекIоу респуб­ликэм къихьэхэрэм япчъа­гъэ илъэс къэс нахьыбэ мэхъу. Илъэсым исыд фэ­дэрэ уахъти лыжэхэмкIэ къызщакIухьан алъэкIыщт къушъхьэлъэ зыгъэпсэфыпIэу «Лэгъонакъэ» ишIын ар рапхы.
«Мыщ дэжьым къыхэзгъэщынэу сызыфаер ти­IофшIэгъухэм ащыщхэм еплъыкIэу мы Iофым фы­ряIэр ары: республикэм щаштэрэ унашъом тетэу зекIоу къихьэхэрэм ахъщэ гъэнэфагъэ къягъэтыгъэным иамал хэплъэгъэныр ары. ХэбзэIахь системэм зэхъокIыныгъэ фэтшIы зыхъукIэ бизнесым нахь кIэзгъэгушIущтхэ, ахэм яIофшIэн нахь нэрылъэ­гъоу щытыныр къыдэзы­лъытэщт амалхэр икъоу гъэнэфэгъэнхэ фае. Мыщ дэжьым а зэхъокIыныгъэу зигугъу къэтшIыхэрэр биз­нес цIыкIум нэсынхэу щы­тэп», — къы­Iуагъ Къум­пIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ джащ фэдэу къыхигъэщыгъ бюджетхэм язэдемыгъэштэныгъэ дэгъэзыжьыгъэнымкIэ шIуагъэ къэзытыщт мыльку хэкIыпIэхэм мэхьанэшхо зэряIэр. КъумпIыл Мурат депутатхэм къафиIотагъ Адыгеим план гъэнэфагъэм тетэу хэхъо­ныгъэ зэришIырэр, экономикэм илъэныкъо шъхьэIэ заулэхэм нахь зызэрау­шъомбгъурэр. Мыщ дэ­жьым социальнэ пшъэ­рылъхэм ягъэцэкIэнкIэ зэ­шIохын фаеу къапыщы­лъыр нахьыбэ мэхъу. Гу­щыIэм пае, илъэс къэс республикэ бюджетым ихахъохэр нахьыбэ мэ­хъух, гурытымкIэ проценти 116-рэ фэдиз хъугъэх. Ащ дакIоу промышлен­ностым къыдигъэкIырэр, инвестициехэр ыкIи нэ­мыкIхэр нахьыбэ мэхъух. Дотациехэр процент 12-кIэ нахь макIэ хъугъэх, са­тыум ылъэныкъокIэ чIыфэ ателъэп.
Республикэм щыпсэурэ цIыфхэм япчъагъэ хэхъо, ар къызхэкIыхэрэм ащыщ къэкощыжьхэрэр нахьыбэ зэрэхъухэрэр. АныбжькIэ пенсием нэсыгъэхэр ары тиреспубликэ нахьыбэу къэкощыхэрэр. Ащ къы­хэкIэу социальнэ лъэныкъо пстэумкIи тишъолъыр хэпшIыкIэу тегъэкIагъэр нахьыбэ мэхъу. Ащ нэмыкIэу цIыфхэр зычIэсыщт унэхэм яшIын нахь зе­гъэушъомбгъугъэным къэ­кощыжьхэрэм япчъагъэ нахьыбэ зэрэхъурэм ифэ­мэ-бжьыми къытырехьэ. Ащ фэдэ унэхэм ауасэ нахьыбэ мэхъу, ащ къы­хэкIэу цIыфхэр зыщы­псэухэрэ унэжъхэм къа­чIэщыжьыгъэнхэмкIэ, кIэлэцIыкIу ибэхэм ыкIи унэгъо ныбжьыкIэхэм зычIэсыщтхэ унэхэр ятыгъэнхэмкIэ бюджетым ихъарджхэр нахьыбэ мэхъух.
«Бюджет зэдемыгъэштэныгъэр дэгъэзыжьы­гъэнымкIэ шIуагъэ къэзытыщт амал тедзэхэр тищыкIагъэх. ЦIыфхэр зыфаехэр щыIэкIэ-псэукIэ тэрэз ыкIи зэфэдэ амалхэр яIэнхэр ары», — къы­Iуагъ КъумпIыл Мурат.
АР-м и ЛIышъхьэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, Iофыгъоу зытегущыIагъэхэмкIэ унашъохэу аштэщтхэм яшIуагъэ къэкIощт цIыфхэм ящыIакIэ нахьышIу хъунымкIэ, шъолъырэу ыкIи муниципалитетэу зыщы­псэухэрэм ямылъытыгъэу зэфэдэ амалхэр зэкIэми яIэ хъунхэмкIэ.
АР-м и ЛIышъхьэ ипресс-къулыкъу