Къуаджэр щызыгъаIэрэр ицIыфхэр ары
Нэтыхъуае итарихъ, ащ щыпсэурэ цIыф пэрытхэм ащыщхэм тапэкIэ къэстхыгъэгъэ статьям сакъыщытегущыIэгъагъ, ау гъэзет нэкIубгъом зэкIэ ибгъэфэныр зэрэкъиным къыхэкIэу, тицIыф шIагъохэм джыри ягугъу къэсшIы сшIоигъу.
Ахэм ащыщых кIэлэегъаджэхэр. Хъалыщхэр пштэхэмэ, кIэлэегъэджэ унагъоу щытых: Хъалыщ МулиIэт Налщык дэт университетыр къыухыгъ, хьисапыр илъэс 40-м ехъугъэу еджапIэм щарегъэхьы. Анахь кIэлэегъэджэ дэгъоу республикэм зыцIэ щыраIорэмэ ащыщ. Илъэс 20-м ехъурэ Отрадненскэ гурыт еджапIэм ипащэу Iоф ышIагъ. Убзылъфыгъэу ащ фэдэ IэнатIэр зепхьаныр къиныгъэ, ау иIофшIэн дэгъоу ыгъэцэкIагъ. Ышнахьыжъэу Хъалыщ Нурбыйи пащэу Iоф ышIэщтыгъ. Ащи хэбзэ гъэшIэгъон хэлъыгъ: еджакIохэу техникумхэм, институтхэм ачIэхьащтхэр ежь ышъхьэкIэ къалэм ыщэщтыгъэх ыкIи ушэтынхэм ятын аухыфэ ар къадэтыщтыгъ. Ар къэзыухыгъэ кIалэхэм IэнатIэхэр яIэхэу Iоф ашIэ. Нурбый цIыф гукIэгъугъ. Зыгорэм фишIэрэм гухахъо хигъуатэщтыгъ. Гъэхъагъэу мыхэм яIэр бэ, рагъэджагъэхэм IэнатIэхэр агъотыгъэх, ежьхэр щытхъу тхылъхэмкIэ ыкIи бгъэхалъхьэхэмкIэ къыхагъэщыгъэх.
Хъалыщ (Болэт) Маринэ кIэлэегъэджэ унагъом щыщ. Апэрэ классым исхэр регъаджэх. Ежь езыгъэджэгъэ кIэлэегъаджэхэм аготэу Iоф ешIэ.
ЛIыхэсэ (Хьалыщ) Светланэ пчэдыжь къэс къуаджэм щалъэгъу, гуIэзэ еджапIэм макIо. А зы кIэлэегъаджэр ары Нэтыхъое ублэпIэ еджапIэм щылажьэрэр, классищ кIэлэеджэкIо 16 зэкIэмкIи хъухэу регъаджэх. Методикэ хэхыгъэ къыугупшысыгъэу ар илъэс
20-м ехъугъэу джарэущтэу мэлажьэ.
АР-м гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ и Министерствэ и Щытхъу тхылъ пчъагъэ ащ къыфагъэшъошагъ. Светланэ общественнэ IофшIэнхэр дэгъу дэдэу зэрехьэх. Саугъэтэу чылэм дэтыр кIэлэеджакIохэр игъусэхэу егъэкIэракIэ, хэдзынхэр рагъэкIокIыхэ хъумэ, ащ изэхэщэн Iофхэм чанэу ахэлажьэ.
Мэджэс Руслъан биологие шIэныгъэмкIэ кандидат, Налщык дэт университетыр къыухыгъ. КIэлэегъэджэ дэгъоу зыцIэ раIорэмэ ащыщ. Руслъан сабыиплI епIу.
Ацумыжъ (ЛIышэ) МулиIэт ублэпIэ еджапIэм классищ зэхэсэу бэрэ щыригъэджагъэх. Отраднэ гурыт еджапIэм джырэ уахътэм адыгабзэр щарегъэхьы. Поселкэу Iоф зыщишIэрэм лъэпкъ зэфэшъхьафмэ ащыщ кIэлэеджакIохэр адыгабзэкIэ къыщегъэгущыIэх. Адыгэ шэн-хабзэхэм афэгъэхьыгъэ пчыхьэзэхахьэхэр кIэлэеджакIохэм арегъэшIы. Олимпиадэхэм, зэнэкъокъухэм ахэр ахегъэлажьэх. КIалэхэр зэрэригъаджэхэрэ методикэу зэхигъэуцуагъэм игугъу шIукIэ республикэм щашIыгъ, кIэлэегъаджэхэм язэнэкъокъуи апэрэ чIыпIэр къыщихьыгъ, УФ-м иIофышIэ гъэсэныгъэмкIэ гъэшIуагъ.
Блэгъожъ (Хьагуп) Ларисэ кIэлэегъаджэу Iоф зишIэрэр илъэс 25-м ехъугъ. КIэлэеджакIохэри, ны-тыхэри ащ лъэшэу къыфэразэх. Джырэ мафэхэм егъэджэн IофымкIэ пащэм игуадзэу мэлажьэ.
КIэлэегъаджэу езыгъэджагъэхэм агоуцожьыгъэхэу Iоф зышIэрэмэ ащыщых Хьатх Марианнэ, Чэлэбый Казбек, ГъукIэлI Къэплъан, Алые Тамилэ.
Хьахъурэтэ (Ацумыжъ) Зурет Мыекъуапэ дэт кIэлэегъэджэ училищыр (колледжыр) къызиухыгъэм къыщегъэжьагъэу кIэлэпIоу кIэлэцIыкIу IыгъыпIэм щэлажьэ. ИIофшIэн шIу елъэгъу. Зэнэкъокъоу «КIэлэпIум и Илъэс» зыфиIорэм хэлажьи, ятIонэрэ чIыпIэр къыдихыгъ. КIэлэцIыкIухэр, ны-тыхэр Зурет лъэшэу къыфэразэх. КIэлэцIыкIухэр зэрэригъэджэщтхэм екIолIэкIэ зэфэшъхьафхэр къыфегъоты. Ахэм шIулъэгъуныгъэу афыриIэр гъунэнчъ. Щытхъу тхылъыбэ Зурет къыфагъэшъошагъ.
Культурэм
иIофышIэхэр
Ахэм ащыщ Ацумыжъ Мысырхъан культурэм и Унэ ипащэу илъэс 47-рэ хъугъэу Iоф ешIэ. Бек (ШэхэлI) Саиди ащ илъэс 30-м къехъугъэу щэлажьэ. Чэлэбый (Нэгъой) Гощнагъо илъэс 20 хъугъэ ащ зыщылажьэрэр. Вокалистэу, клубым иIофышIэу Хьатитэ (Мэзэгъ) Разиет, тхылъеджапIэм иIофышIэхэу Хьахъурэтэ (Жанэ) Загрэтрэ (илъэс 30-м къехъугъэу Iоф ешIэ) Хэшх (Гунай) Сусаннэрэ яIоф чанэу агъэцакIэ. Мыхэр Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафэу районым, республикэм ащыкIохэрэм ахэлажьэх. КIэлэцIыкIоу агъасэхэрэм зэнэкъокъухэм апэрэ чIыпIэхэр къащахьых. Чылэм щызэхащэрэ зэхахьэмэ язэхэщакIох.
Медицинэм
иIофышIэхэр
Участковэ врач-терапевтэу Хьахъурэтэ (Хьагуп) Симэ, фельдшерэу Болэт (Кобл) Саидэ, Чэлэбый (Ацумыжъ) Заремэ цIыфхэр агъэразэх. Мыхэм IэпыIэгъушхо афэхъух тимедсестра ныбжьыкIэхэр. Ахэр: Хьахъурэтэ Саид, Хьагъур Оксан, Цушъхьэ Замир, Чэлэбый Рим Руслъанэ ыпхъур, Чэлэбый Рим Аслъанэ ыпхъур, Бек Бэл. Фармацевтхэу Хьахъурэтэ Нэфсэт, Хьахъурэтэ Рим.
ТиухъумакIохэм щытхъур
адэжь
Нэтыхъуае щыщ нэбгыриплI ухъумэкIо органхэм ащылажьэхэу къыхэзгъэщыхэ сшIоигъу.
Цушъхьэ Рустам Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетыр къыухыгъ, Яблоновскэм икоммунальнэ хъызмэт инженер шъхьаIэу щылэжьагъ. Нэужым юридическэ гъэсэны-
гъэ зэригъэгъотыжьи, МВД-м къулыкъу щихьынэу, уголовнэ лъыхъоным иоперуполномоченнэу IофшIэныр ригъэжьагъ.
Къулыкъу зыдихьырэмэ ягъусэу Чэчэн Республикэми мэзихырэ къэтыгъ.
Бгъэхэлъхьэ зэфэшъхьафхэмкIэ Рустам Урысыем щыхагъэунэфыкIыгъ, 2020-рэ илъэсым Адыгэ Республикэм и МВД уголовнэ лъыхъонымкIэ анахь къулыкъушIэ дэгъоу къыхигъэщыгъ.
Джырэ уахътэм Рустам МВД-м Тэхъутэмыкъое районымкIэ иотдел уголовнэ лъыхъонымкIэ иоперуполномоченнэ шъхьаI, полицием имайор.
Унэгъо Iужъоу, сабыи 10 зэрысыгъэм щапIущтыгъ Хъурымэ Тимур. Дзэм къулыкъур зыщехьым ыуж Адыгэ къэралыгъо кIэлэегъэджэ институтым ихимико-биологическэ факультет къыухыгъ. КIэлэегъаджэу IофшIэныр римыгъажьэзэ, ухъумэкIо къулыкъум ар рагъэблэгъагъ. Джырэ уахътэм зыныбжь имыкъугъэмэ Iоф адэзышIэрэ отделым щэлажьэ. Къэралыгъо ыкIи къулыкъу бгъэхалъхьэхэр иIэх.
Чэлэбый Аслъан Ярославскэ хэкум и МВД идзэхэм къулыкъур ащихьыгъ. Къызегъэзэжьым, Аслъан ухъумэкIо органхэм ахэхьагъ, Чэчэн Республикэм, джащ фэдэу Владикавказ ащыIагъ, зэо зэпэуцужьхэм ахэлэжьагъ.
Милицием иотличник, медальхэу «За отличие в службе III степени», «За службу на Кавказе», «За службу России» зыфиIохэрэр къыфагъэшъошагъэх. Илъэс 27-рэ къулыкъум хэтыгъ. Сабыищ иI.
Чэлэбый Мэджыд 1957-рэ илъэсым къэхъугъ. ПсэолъэшI сэнэхьатыр иIэу къулыкъум кIуагъэ. Мэджыдэ чIыдагъэ къызщычIащырэ чIыпIэу Казахстан щыIэм щылэжьагъ. Ащ ыуж Ростов МВД-м идзэ команднэ апшъэрэ училищэу дэтым къулыкъу щихьыгъ. Армениемрэ Азербайджанрэ зызэпэуцухэм, рэхьатныгъэм лъыплъэнхэу ащэгъагъэхэм Мэджыдэ ахэтыгъ. Бгъэхалъхьэхэр ащ къыщыфагъэшъошагъэх. Адыгеим къызегъэзэжьым, къулыкъум пидзэжьыгъ, бэ темышIэу Чэчэн Республикэм зэо-зэутэкIэу къащыхъугъэхэм агъэкIогъагъ. Гъэхъагъэу ышIыгъэхэм афэшI гъогогъу пчъагъэрэ медальхэмкIэ къыхагъэщыгъ. Илъэс 22-рэ ащ къулыкъу ыхьыгъ, джырэ уахътэм зегъэпсэфы.
ШэхэлI Вячеслав физическэ культурэм и Академиеу Краснодар дэтым спортымкIэ ифакультет къыухыгъ. Ащ ыуж участковэ инспекторэу Iоф ышIагъ, Адыгэ Республикэм и Федеральнэ миграционнэ къулыкъуи щылэжьагъ. ЯтIонэрэ апшъэрэ гъэсэныгъэ, юрист сэнэхьатыр, зэригъэгъотыгъ. Илъэс 22-м къыкIоцI зэо-зэутэкIхэр къызщыхъугъэ чIыпIэхэм ащыIэнэуи хъугъэ, Владикавказрэ Чэчэнымрэ пIэлъэ гъэнэфагъэм къулыкъур ащихьыгъ. Гъэхъагъэу ышIыгъэхэр бгъэхалъхьэ зэфэшъхьафхэмкIэ къыхагъэщыгъ.
2014-рэ илъэсым къалэу Шъачэ Олимпийскэ джэгунхэр зыщыкIогъэ уахътэм щынэгъончъэным щылъыплъагъэхэм Вячеслав ахэтыгъ. Ащ пае медальхэри Рэзэныгъэ тхылъэу Урысыем и Президент зыIапэ кIэдзагъэри къыфагъэшъошагъэх.
Дзэм дэгъоу къулыкъу щызыхьыгъэ тикIалэхэм янэ-ятэхэм зэрафэразэхэр къизыIотыкIырэ тхылъхэр къафагъэхьэу бэрэ къыхэкIыгъ. ГущыIэм пае, Хьагупэ Даур ыкIи Дамир, Хьагъур Мурат ыкIи Аскэр тилIэужхэмкIэ щысэтехыпIэ хъугъэх.
Унэгъо дахэхэр тиIэх
Тикъоджэ цIыкIоу нэбгырэ 360-рэ нахьыбэ зыщымыпсэурэм унэгъо Iужъухэри дэсых. БлэкIыгъэ лIэшIэгъум ия 80-рэ илъэсхэм унагъомэ сабыи 7 — 8-хэр къарыхъухьэщтыгъэх. Нахьыжъхэм ащыщэу къэнэжьыгъэр макIэ. Ахэм ащыщых Ацумыжъ Любэ, Ацумыжъ Фатимэт, Меркицкэ Раисэ, Хьатит Гощэунай, ШэхэлI Разиет. Мы бзылъфыгъэмэ аныбжь илъэс 80-м ехъугъ.
Тиунэгъо ныбжьыкIэхэми уарыгушхонэу щыт
Сабыи 3 — 5-р яIэх тибзылъфыгъэ хъупхъэхэу Ацумыжъ Маринэ, Болэт Сабинэ, Нэпсэу Фатимэ, Мэджэс Саидэ, Хьагъур Оксанэ, Хэшх Сусанэ.
ТиныбжьыкIэхэм лъэшэу тащэгугъы. Ахэм ащыщхэм ацIэ къесIон.
Чэлэбый Рэмэзан дэгъу дэдэу еджапIэр къыухыгъ. Ащ чIэсызэ Дунэе пэIудзыгъэ олимпиадэу хьисапымкIэ зэхащагъэм апэрэ чIыпIэр къыщыдихыгъагъ.
Студентызэ апшъэрэ еджапIэхэм зэхащэрэ урысые ыкIи дунэе шIэныгъэ-практическэ конференциехэм ахэлажьэу ыублагъ. Ащ фэдэ конференциеу Казахстан щыкIуагъэм апэрэ шъуашэ зиIэ дипломымрэ сертификатымрэ къыщыфагъэшъошагъэх.
Рээазан ыныбжь джыри илъэс 25-м нэсыгъэп, ау илэгъухэм къадэмыхъурэр къыдэхъугъ: шIэныгъэ дэгъу зэрэIэкIэлъым гу къылъати, Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие рагъэблэгъагъ, район пащэм иIэпыIэгъоу джырэ уахътэм Iоф ешIэ.
Ацумыжъ Адам Налщык дэт университетыр къыухыгъ, исэнэхьаткIэ мэлажьэ.
ЛIыхэсэ Рэмэзан юрист сэнэхьатым феджагъ, магистратурэр къеухы. А сэнэхьат дэдэр зэрагъэгъоты Хьахъурэтэ Абрекрэ Цушъхьэ Абрекрэ. Дэгъу дэдэу еджагъ, программист сэнэхьатыр зэригъэгъотыгъ Болэт Астемыр.
Сэ, Хьахъурэтэ Светэ, культурэм илъэс 50-рэ Iоф щысшIагъ. Сэнэхьатыр джыри сицIыкIугъом къыхэсхыгъагъ. Гъогогъу пчъагъэрэ СССР-м культурэмкIэ и Щытхъу тхылъхэр, медальхэу «Ветеран труда», «Ударник культармеец», «Пшызэ 75-рэ. Краснодар», «Адыгеим къэралыгъо гъэпсыкIэ зиIэр илъэси 100 хъугъэ» зыфиIохэрэр къысфагъэшъошагъэх, «АР-м культурэмкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэ цIэ лъапIэри сэхьы, Адыгэ автоном хэкум культурэм иIофышIэхэм язэфэс мэкъэтынымкIэ фитыныгъэ сиIэу сыхэлэжьэгъагъ. Республикэ зэнэкъокъоу «Къоджэ тхылъеджэпIэ анахь дэгъу» зыфиIорэм апэрэ шъуашэ зиIэ дипломыр къыщыдэсхыгъ. Сэкъатныгъэ зиIэхэр социальнэу ухъумэгъэнхэм фэгъэхьыгъэ зэнэкъокъум сызыхэлажьэм, къэралыгъо премие къыщысхьыгъ. Гъэхъагъэу сшIыгъэр зэкIэ сизэкъуагъэмэ къыздэхъущтыгъэп, сэ къоджэдэсхэм ахэр афэсэгъэхьых. СыдигъокIи сичылэгъухэр сиIэпыIэгъугъэх, сиIофшIэн уасэ къыфашIыгъ, бгъэхалъхьэхэр къысфашIыхэмэ, ахэр къыздэгушIощтыгъэх. Ахэм сызэрафэразэр къэсыушыхьатэу тарихъ тхылъэу «Трижды рожденный» зыфиIорэр къыдэзгъэкIыгъ. Къуаджэм имэфэкI мафэ сикъоджэгъумэ зэкIэмэ тхылъхэр афэзгощыгъэх. Джырэ уахътэм сэ къэсылэжьыгъэ зыгъэпсэфыгъо уахътэр сэгъакIо. Тэхъутэмыкъое районым иадминистрацие ипэщагъэу Шъхьэлэхъо Азмэт, джырэкIэ ипащэу Шъао Аскэр, администрацием иIофхэмкIэ гъэIорышIакIоу Хьатит Симэ, Тэхъутэмыкъое къоджэ псэупIэм иадминистрацие иIофышIэ шъхьаIэхэу М. Х. Мышъэм ыкIи А. С. Нэужьырэкъом, культурэм игъэIорышIапIэ, заом ыкIи IофшIэным иветеранхэм я Совет, сэкъатныгъэ зиIэхэм яобществэ ипащэу С. Х. Нэгъоим, зэкIэ сиIофшIэгъухэм сафэраз. Нэтыхъуае имэфэкI мафэкIэ тикъоджэгъухэм сафэгушIо, ягухэлъхэр къадэхъунхэу сафэлъаIо!
Хьахъурэтэ Светлан.
Нэтыхъуай.