ЯшIэжь агъэлъэпIагъ
Чернобыль атомнэ электростанцием тхьамыкIагъо къызщыхъугъэр илъэс 38-рэ зэрэхъурэм фэгъэхьыгъэ зэхахьэ чернобыльцэхэм ясаугъэт дэжь щыкIуагъ.
Ащ хэлэжьагъэх АР-м иминистрэхэм я Кабинет хэтхэр, къэралыгъо хэбзэ къулыкъухэм, общественнэ организациехэм ялIыкIохэр, депутатхэр, аварием къызыдихьыгъэ тхьамыкIагъохэм ядэгъэзыжьын хэлэжьагъэхэр, ахэм яIахьылхэр, къалэм иныбжьыкIэхэр, кIэлэеджакIохэр.
АР-м IофшIэнымкIэ ыкIи социальнэ хэхъоныгъэмкIэ иминистрэу Мырзэ Джанбэч къэзэрэугъоигъэхэм шIуфэс къарихыгъ. ХэмыкIокIэжьын лъэужэу тарихъым къыхэнэгъэ хъугъэшIагъэм илъэс 38-рэ зэрэтешIагъэр, а уахътэм къыкIоцI лIэужыбэ къызэрэхъугъэр, ау а лъэхъаным лIыхъужъныгъэу зэрахьагъэр цIыфхэм зэращымыгъупшэщтыр ащ къыхигъэщыгъ.
— ЧАЭС-м къыщыхъугъэ тхьамыкIагъом нэбгырэ миллион пчъагъэмэ зэрар арихыгъ. Ащ идэгъэзыжьын миллионыбэ хэлэжьагъ, Адыгеим икIыгъэ нэбгырэ 800 фэдизыр ахэм ащыщых. ЯщыIэныгъэ емыблэжьхэу ахэр ядернэ тхьамыкIагъом хэтыгъэх, гухэкI нахь мышIэми, ащыщыбэ къытхэтыжьэп. Ахэм яшIэжь егъашIэм тщыгъупшэщтэп. Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ыцIэкIи, сэ сшъхьэкIи радиацием епхыгъэ тхьамыкIагъохэм ядэгъэзэжьын хэлэжьагъэхэм «тхьашъуегъэпсэу» ясэIо. Къэралыгъо хэбзэ къулыкъухэм ялIыкIохэм псаоу къэнэгъэ нэбгырэ пэпчъ зэпхыныгъэ дыряI, ищыкIэгъэ IэпыIэгъур рагъэгъотыным фэхьазырых, — къыIуагъ Мырзэ Джанбэч.
АР-м и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Комитет ипащэу, радиацием къыздихьыгъэ тхьамыкIагъохэм ядэгъэзэжьын хэлэжьагъэу Евгений Саловыр, Чернобыль къыщыхъугъэ тхьамыкIагъом сэкъатныгъэ хэзыхыгъэхэм я Урысые общественнэ организацие и Адыгэ республикэ къутамэ ипащэ игуадзэу Владимир Шарай зэхахьэм къыщыгущыIагъэх. Радиацием уебэныныр умылъэгъурэ пыим упэуцужьыным зэрэфэдэр, Чернобыль щыIагъэхэм лIыхъужъныгъэу зэрахьагъэр лIэуж пчъагъэхэм къызэрахэнэщтыр, ар егъэшIэрэ шIэжьэу цIыфхэм агу зэрилъыщтыр ыкIи псаоу къэнагъэхэм амалэу щыIэмкIэ республикэр IэпыIэгъу зэрафэхъущтыр къыхагъэщыгъ.

Илъэс къэс 1986-рэ илъэсым Чернобыль иатомнэ электростанцие къыщыхъугъэ тхьамыкIагъор тихэгъэгу агу къыщагъэкIыжьы. Электростанцием ия 4-рэ реактор къызэом, радиацие зыхэлъ вещество тонн пчъагъэ километрэ мин заулэкIэ пэIудзыгъэ чIыпIэхэм алъыIэсыгъ, нэбгырэ миллион пчъагъэ радиацием хэфагъ. Тыкъэзыуцухьэрэ дунаим, экономикэм зэрарышхо ащ къафихьыгъ, нэбгырабэм ящыIэныгъэ зэрихъокIыгъ, къэралыгъом итарихъ хэмыкIокIэжьын лъэужэу къыхэнагъ.
Чернобыль иатом машIо пэуцужьыгъэхэу, зидунай зыхъожьыгъэхэм яшIэжь агъэлъапIэзэ, къэзэрэугъоигъэхэр зы такъикърэ афэшъыгъуагъэх, саугъэтым къэгъагъэхэр тыралъхьагъэх.
Iэшъынэ Сусан.